Khi nghĩ đến card đồ họa cho máy tính, sẽ có hai lựa chọn ngay lập tức bật ra trong đầu bạn: AMD và Nvidia.
Có một vài điểm khác biệt giữa hai đối thủ truyền kiếp này. Trên Windows, tốc độ là quan trọng nhất, GPU của Nvidia thường có xu hướng nhanh hơn AMD. Nhưng trên Linux, sẽ có những thứ bạn cần lưu ý hơn tốc độ.
Chip đồ họa của Intel có phải lựa chọn tối ưu cho Linux?
Trước khi so sánh AMD và Nvidia, chúng ta nên nhìn qua về các lựa chọn thay thế hai card đồ họa phổ biến nhất hiện nay.
Thật ra, chip đồ họa của Intel là sự lựa chọn duy nhất bạn có. Mặc dù, con chip của Intel tốc độ không được nhanh, nhưng hiệu suất đã được cải thiện đáng kể trong thời gian gần đây. Intel có lẽ là card đồ họa duy nhất có thể đem ra so sánh với AMD và Nvidia trong thời điểm này.
Các hỗ trợ của Intel rất rộng, với driver nguồn mở hoàn toàn trên hệ điều hành Linux. Bạn có thể chơi được rất nhiều tựa game dễ, đôi khi còn chơi được những game nặng gần như ngang với những card đồ họa chuyên dụng. Wayland đảm bảo có hoạt động nếu bạn muốn thử nghiệm, nhờ có driver nguồn mở của Intel.
GPU Driver: Độc quyền hay nguồn mở?
Có hai loại driver bạn có thể cài đặt vào card đồ họa, đó là driver độc quyền hoặc driver nguồn mở. Cả hai đều có ưu và nhược điểm riêng, chúng cũng tạo nên sự khác biệt khi sử dụng cùng với một trong hai loại card đồ họa: Nvidia và AMD.
Để đem ra so sánh, driver độc quyền luôn mang lại kết quả tốt hơn. Nhưng nếu bạn ưa thích triết lý nguồn mở, lựa chọn còn lại cũng rất hấp dẫn.
Có nên sử dụng card đồ họa Nvidia cho Linux?
Nvidia cho Linux có cả driver nguồn mở và độc quyền. Không bất ngờ, driver độc quyền mang đến hiệu năng tốt hơn. Nouveau, driver nguồn mở cho card Nvidia, mang đến kết quả tổng quan kém hơn một chút so với đối thủ.
Hầu hết các tác vụ của nouveau là thông qua kỹ thuật đảo ngược driver Nvidia độc quyền. Nó cũng giống như cách Wine giả lập Windows để chạy những chương trình như Microsoft Office trên Linux. Về cơ bản, các nhà phát triển sẽ nhìn vào kết quả và từ đó làm việc ngược lại.
Tuy nhiên, việc này cũng có bất lợi của nó, hầu hết là liên quan đến tốc độ và khả năng tương thích. Driver Nvidia độc quyền nhanh hơn so với nouveau, đặc biệt là những card đồ họa mới hiện nay.
Điểm yếu tiếp theo, nouveau thiếu thứ mà các driver độc quyền đều có, đó là reclocking. Điều này cho phép GPU máy hoạt động nhiều hơn, nhanh hơn. Tuy nhiên, Nvidia chỉ vài GPU của Nvidia có tính năng này, nhưng chúng lại không thuộc GPU thế hệ mới.
Khác biệt về tốc độ thì có thể xem xét, đặc biệt là với những card đồ họa mới. Một vài yếu tố điểm benchmark chỉ ra rằng các driver độc quyền có thể hoạt động nhanh gấp 9 lần so với driver nguồn mở.
Nói một cách đơn giản, nouveau chỉ hợp với những tác vụ nhẹ nhàng trên máy. Còn đối với việc chơi game, nó còn phải đi một chặng đường dài.
AMD là card đồ họa tốt nhất cho Linux?
Thật ra, cài đặt loại driver nào vào card đồ họa AMD không thực sự quan trọng. Chúng đều được hỗ trợ như nhau, mặc dù driver nguồn mở vẫn là phương pháp được ưu tiên hơn. Trên thực tế, có rất nhiều trường hợp driver nguồn mở (AMDGPU cho những loại card mới và Radeon cho các phiên bản cũ) cho tốc độ tương tự hoặc thậm chí nhanh hơn cả driver độc quyền.
Các driver nguồn mở của Nvidia thì hỗ trợ các card đồ họa mới tốt hơn. Điều này phần lớn là do AMD hỗ trợ cộng đồng nguồn mở, cung cấp tài liệu cũng như năng lượng đến phát triển driver.
Mặc dù các driver nguồn mở AMD khá ổn định, hoạt động của máy vẫn sẽ chậm hơn đáng kể so với việc sử dụng card đồ họa Nvidia với driver độc quyền.
AMD và Nvidia: Card đồ họa nào tốt nhất?
Hầu hết các laptop và máy tính để bàn đều có card đồ họa Intel tích hợp sẵn. GPU rời của Nvidia và AMD là những tùy chọn bổ sung cho laptop nhưng có thể cài đặt thủ công trên các máy tính để bàn.
Chuyển đổi đồ họa là khả năng máy tính chọn GPU nào để sử dụng. Đối với các tác vụ cơ bản như duyệt web và xử lý văn bản, GPU Intel là lựa chọn tối ưu. Để chơi game, chỉnh sửa video hay những tác vụ nặng tương tự, bạn nên sử dụng GPU rời.
Driver độc quyền hay nguồn mở của Nvidia và AMD cho máy Linux đều hỗ trợ chuyển đổi đồ họa.
AMD và Nvidia có hỗ trợ Wayland không?
Wayland display server không thể thiếu trong sự phát triển của Linux và luôn có sẵn trong hầu hết các Linux PC.
Card đồ họa AMD và Intel đều làm việc cùng với Wayland, sử dụng driver nguồn mở và độc quyền. Tuy nhiên, Nvidia lại chọn một hướng đi mới.
Các compositor cho Wayland cần một API (chương trình giao diện ứng dụng) đặc biệt, hoạt động bởi driver đồ họa. API hiện tại đang được sử dụng nhiều có tên gọi GBM (Generic Buffer Management). Vậy miễn là bạn sử dụng driver nguồn mở (AMDGPU/Radeon/nouveau), Wayland sẽ hoạt động. Vì driver độc quyền của Nvidia sử dụng một API khác (EGLStreams) nên mọi thứ cũng không giống bình thường. Rất nhiều compositor không hỗ trợ API này, chỉ có GNOME desktop là ngoại lệ. Các nguồn mở tương tự khác cũng không hỗ trợ Wayland.
Card đồ họa nào tốt hơn cho Linux: Intel, AMD hay Nvidia?
Đối với các máy tính Linux để bàn, bạn có thể lựa chọn rất dễ dàng.
Card của Nvidia đắt nhưng có hiệu năng ổn hơn. Sử dụng AMD đảm bảo tính siêu tương thích và có những lựa chọn driver đáng tin cậy, dù là nguồn mở hay độc quyền.
Intel cũng như vậy nhưng điểm yếu của nó là chậm hơn.
Nếu bạn cần hỗ trợ Wayland, AMD và Intel là những lựa chọn tối ưu nhất. Nếu không thì, hãy thử với Nvidia. Nó tuy không kết hợp quá tốt với máy tính Linux, nhưng có thể trong tương lai sẽ được cải tiến cho phù hợp hơn.