Tuần này, Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) sẽ tiến hành bỏ phiếu để bãi bỏ các điều luật về net neutrality (tạm dịch là "bình đẳng trên internet") đã được đưa ra vào năm 2015. Với việc những người thuộc đảng Cộng hòa - những người muốn dẹp bỏ net neutrality - đang chiếm lợi thế về số lượng, gần như kết quả của cuộc bỏ phiếu vào ngày 14/12 sắp tới đã được định đoạt trước. Điều này cũng đồng nghĩa với những hành động phản đối bãi bỏ net neutrality từ trước đến nay của cộng đồng mạng sẽ trở nên vô nghĩa.
Với việc mất đi net neutrality, mạng internet sẽ gần như thay đổi hoàn toàn, khi mà các ông lớn trong ngành viễn thông sẽ có toàn quyền kiểm soát tất cả những thứ mà bạn có thể làm trên mạng internet. Chịu ảnh hưởng sớm nhất và nặng nề nhất sẽ là những người dân ở Mỹ, sau đó, ảnh hưởng có thể lan rộng ra toàn thế giới.
Net neutrality là gì, và tại sao các ông lớn viễn thông lại muốn dẹp bỏ nó đến vậy?
Net neutrality là một nguyên tắc trên mạng internet, rằng các nhà cung cấp dịch vụ mạng cần phải coi tất cả các gói dữ liệu được truyền đi là bình đẳng, bất kể nó là email, là emoji được gửi qua Facebook, là một đoạn video stream được thực hiện trong phòng riêng của một game thủ, hay một bộ phim trên Netflix. Để dễ hình dung hơn, hãy tưởng tượng các gói tin của chúng ta như những chiếc ô tô tham gia giao thông, còn internet là hệ thống đường xá thông thường. Như vậy khi tham gia giao thông internet, những chiếc ô tô này đều có quyền di chuyển như nhau.
Về cơ bản, điều luật về net neutrality được đưa ra năm 2015 bởi FCC, cấm tất cả các hành động chặn, bóp băng thông của bất kỳ dịch vụ hay trang web nào trên mạng internet. Và điều này đã trở thành cái gai trong mắt của các nhà cung cấp dịch vụ mạng, nhất là khi các nhà mạng bây giờ đều đang sở hữu những công ty sản xuất nội dung của riêng mình. Tại Mỹ, Comcast đang sở hữu NBC, AT&T đang cố gắng mua lại Time Warner, hay Verizon là chủ của AOL và Yahoo. Nếu như không dẹp bỏ net neutrality, những ông lớn này sẽ buộc lòng phải cạnh tranh rất vất vả về mặt nội dung để có thể có thu nhập từ các dịch vụ của mình, trong bối cảnh cuộc chiến về nội dung trên mạng Internet là một cuộc chiến vô cùng khốc liệt.
Nếu như net neutrality bị dẹp bỏ, các ông lớn viễn thông sẽ có thể thoải mái ưu tiên cho những "đứa con" của mình, và bóp chẹt các đối thủ cạnh tranh khác. Nói theo cách hình dung ở trên, khi không có net neutrality, những chiếc xe thuộc quyền sở hữu của nhà cung cấp dịch vụ mạng sẽ được đi một mình một đường rộng thênh thang, còn những chiếc xe khác sẽ bị tống sang con đường bé tí ở bên cạnh, với rất nhiều trạm thu phí đặt ven đường.
Đương nhiên, nếu vậy thì người chịu thiệt hại lớn nhất chính là những người sử dụng mạng Internet. Giả định nếu như bạn dùng mạng của Comcast, bạn sẽ phải trả thêm tiền để xem video từ Netflix hay Amazon, thay cho NBC hay Hulu do Comcast sở hữu. Nếu dùng mạng của Verizon, bạn chỉ có thể dùng Yahoo! mail, và phải trả tiền nếu muốn dùng Gmail.
Và đó mới chỉ là một trong rất nhiều cách để các nhà mạng lớn làm giàu từ việc xóa bỏ net neutrality. Trên thực tế, khoản thu từ người dùng chỉ là một phần rất nhỏ, so với một khoản thu khác của các nhà mạng: đó là "bóp chẹt" các đối thủ cạnh tranh.
Giả dụ trong tương lai, Verizon chặn hết tất cả các dịch vụ của Google, và nếu như Google muốn đưa Youtube đến với người dùng của Verizon thì phải làm sao? Đơn giản lắm, nộp một khoản phí thường niên ra đây, và Youtube sẽ được đưa vào danh sách "dịch vụ trả phí" cho người dùng mạng Verizon.
Tất nhiên, đối với những ông lớn như Netflix, Amazon hay Google thì khoản phí này chẳng đáng là bao. Nhưng đối với các startup công nghệ, những người muốn khởi nghiệp bằng cách tạo ra nền tảng dịch vụ mới, thì việc xóa bỏ net neutrality cũng đồng nghĩa sẽ bóp chết con đường phát triển của họ.
Khi các nhà mạng lớn có thể thoải mái yên tâm về doanh thu bằng cách bóp chẹt các đối thủ cạnh tranh khác, thì họ sẽ chẳng còn quan tâm tới việc cải tiến chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, hay chất lượng dịch vụ nói chung. Điều đó sẽ chẳng còn quan trọng nữa, nếu như khách hàng của họ không còn có lựa chọn nào khác.
Và Mỹ sẽ là điểm bắt đầu để mở ra một tương lai rất khác cho mạng Internet, nếu như net neutrality bị loại bỏ.
Xem thêm:
- Mạng Internet sẽ tái định hình từ luật trung lập
- Các cách đơn giản để phòng tránh virus trên mạng internet!
- Tìm hiểu về cơ cấu làm việc của cơ sở hạ tầng Internet
Theo Genk