Tưởng nhớ Windows 2000, tác phẩm nghệ thuật bị lãng quên của Microsoft

20 năm trước, Windows 2000 chính thức được Microsoft trình làng. Windows 2000 hoạt động cực kỳ ổn định, hướng tới người dùng doanh nghiệp thay cho Windows 98 và Windows Millennium Edition. Phiên bản Windows này cũng mở đường cho các phiên bản Windows dành cho người tiêu dùng sau này, bao gồm cả Windows 10.

Rất nhiều người yêu thích Windows 2000 và đây là lý do tại sao:

Windows 2000 được phát triển dựa trên Windows NT chứ không phải MS-DOS

Windows 2000 ra mắt trên toàn cầu vào ngày 17/2/2000, tên mã Windows NT 5.0. Từ phiên bản này, Windows sẽ có tên thương mại riêng, không dùng chung tên phiên bản NT như trước. Windows NT là dòng sản phẩm hệ điều hành chuyên nghiệp của Microsoft.

Microsoft đã xây dựng Windows NT từ con số 0 vào những năm 1990 để thay thế cho các hệ điều hành dựa trên MS-DOS như Windows 3.x. Một thay đổi mang tính chiến lược của Microsoft.

Trong suốt thập niên 90, Microsoft đã duy trì các phiên bản Windows dựa trên nền DOS song song với NT nhằm phục vụ cho những người dùng vẫn còn phụ thuộc vào phần mềm Windows MS-DOS 16 bit cũ. Microsoft rất muốn tất cả người dùng đều chuyển sang sử dụng các hệ điều hành Windows dựa trên nền tảng NT nhưng lúc ấy hầu hết máy tính của người dùng chưa đáp ứng được cấu hình tối thiểu của Windows NT.

Cuối thập niên 90, nhiều gia đình đã sở hữu máy tính đủ mạnh để chạy Windows NT. Vì thế, họ trở thành khách hàng tiềm năng của Windows 2000. Các giám đốc Microsoft hy vọng rằng Windows 2000 sẽ trở thành điểm chuyển tiếp, đưa người dùng Windows tiến lên "thời đại NT". Nhưng rồi cuối cùng Microsoft lại quyết định trì hoãn bước nhảy vọt này tới khi Windows XP ra mắt vào năm 2001.

Điều này khiến những người dùng sử dụng Windows 2000 cảm thấy khá tuyệt bởi họ được tận hưởng một bản Windows ổn định trước tất cả.

Windows 2000 ổn định hơn rất nhiều so với Windows Me

Nếu đã từng sử dụng máy tính trong thời điểm cuối thập niên 90, chắc chắn bạn sẽ quen với tình trạng thường xuyên bị đơ, bị treo và khởi động lại. Đây là những vấn đề phổ biến của MS-DOS, Windows 3.x và Windows 9x. Hệ sinh thái dựa trên nền DOS là một mớ thẻ được xây dựng trên bộ code chắp vá, lạc hậu và chạy trên một loạt phần cứng khác nhau.

Khi Windows dựa trên nền DOS trở nên phức tạp và nhiều tính năng hơn cũng là lúc nhiều người cũng bắt đầu làm việc một cách nghiêm túc bằng máy tính. Và khi ấy, các vấn đề liên tục nảy sinh. Ví dụ, Windows 98 thường xuyên yêu cầu khởi động lại và cài đặt lại để khắc phục các vấn đề khó hiểu, sự bất tương thích giữa các phần mềm với nhau và với hệ điều hành. Windows Me (ra mắt tháng 9/2000), phiên bản cuối cùng của Windows dựa trên nền DOS, đã bị chỉ trích thậm tệ vì cồng kềnh và thiếu ổn định.

Windows 2000 thì khác hẳn, nó chạy ổn định trên các phần cứng mà người dùng từng cài đặt Windows 98. Ở thời điểm đó, thực sự là phép lạ nếu một máy tính có thể chạy mà không gặp sự cố và không phải khởi động lại sau khi cài đặt phần mềm. Thực thế, Microsoft đã thêm vào Windows 2000 tính năng giảm triệt để kịch bản khởi động lại "Dramatically Reduced Reboot". Đây là tính năng thu hút khách hàng, được Microsoft quảng bá mạnh trên trang chủ của họ trong năm 2000.

Windows 2000 có một loạt tính năng hữu ích

Windows 2000 ra mắt với 4 phiên bản khác nhau: Professional, Server, Advanced Server và Datacenter Server. Windows 2000 Professional nhắm thẳng vào các mẫu máy tính dùng trong công ty, văn phòng và là phiên bản được sử dụng nhiều nhất. Tất cả các phiên bản Windows 2000 đều được trang bị những tính năng mới, tiên tiến, giúp nó trở thành bản nâng cấp hấp dẫn cho cả Windows NT 4.0 và Windows 98.

Một số thay đổi giao diện để phân biệt giữa Windows NT và Windows 98 cũng được Microsoft đưa vào Windows 2000. Hệ điều hành mới cũng hỗ trợ các công nghệ như Active Desktop, USB, NTFS 3.0 và FAT32. Việc hỗ trợ DirectX còn giúp Windows 2000 tương thích với rất nhiều game máy tính hiện đại. Windows 2000 giúp Windows NT bước thêm một bước dài trong hành trình trở thành hệ điều hành phổ quát, dùng được cả cho công việc, kinh doanh và giải trí.

Khá nhiều tính năng quan trọng, được coi là thành phần cốt lõi của Windows ngày nay được ra mắt lần đầu trên Windows 2000. Chúng bao gồm Windows Installer, cung cấp trải nghiệm cài đặt/gỡ ứng dụng một cách thống nhất; Windows File Protection, giúp bảo vệ các tập tin hệ thống; Microsoft Management Console, hỗ trợ người dùng quản lý các chức năng hệ thống quan trọng một cách dễ dàng qua một giao diện hợp nhất; Recovery Console, khôi phục lại hệ thống nếu gặp lỗi phần mềm nghiêm trọng; Cuối cùng là Active Directory, cung cấp cho người dùng một cách quản lý tên miền Windows mới.

Khi ra mắt, Windows 2000 bị chỉ trích vì không tương thích với một số driver. Tuy nhiên, thực tế hệ điều hành này hỗ trợ nhiều phần cứng hơn Windows NT 4.0. Với việc hỗ trợ cả các thiết bị ngoại vi, card âm thanh và đồ họa, Windows 2000 trở thành phiên bản Windows NT tương thích rộng rãi đầu tiên, không chỉ cho các doanh nghiệp mà còn cho tất cả mọi người.

Windows 2000 gần như là một hệ điều hành miễn phí

Mặc dù được định hình là hệ điều hành dành cho máy tính trong các văn phòng, doanh nghiệp nhưng Windows 2000 Professional cũng được cài nhiều trên các máy tính gia đình. Điều này xuất phát từ việc Windows 2000 quá ổn định cũng như tình trạng vi phạm bản quyền, cài Win lậu tràn lan. Hệ thống bảo vệ bản sao dựa trên số serial yếu ớt của Microsoft không thể kiểm soát nổi tình hình.

Nếu bỏ tiền ra mua, Windows 2000 khá đắt, bản Professional được bán lẻ với mức giá 319 USD (tương đương khoảng 480 USD hiện tại). Nhiều người cho rằng Windows 2000 quá đắt đỏ vì Windows 98 chỉ có giá 109 USD (khoảng 164 USD hiện tại).

Vì Windows 2000 không được cài sẵn trên máy tính bán cho người tiêu dùng nên nếu muốn sở hữu bạn sẽ phải bỏ tiền ra mua. Nếu muốn cài lậu, bạn chỉ cần mượn đĩa cài Windows 2000 của ai đó đã bỏ tiền ra mua.

Sau nhiều năm chịu đựng sự cố trên Windows 98 và Windows Me, Windows 2000 giống như một phép màu trên máy tính của người dùng.

Windows 2000 từng được dùng như một giải pháp thay thế Windows XP

Trong vài năm, Windows 2000 được coi là giải pháp thay thế cho Windows XP, phiên bản kế nhiệm của nó. Lúc mới ra mắt, Windows XP cũng bị chê tơi tả. Các tính năng gây tranh cãi trên Windows XP gồm hệ thống kích hoạt bản quyền qua Internet thứ sẽ không hoạt động nếu bạn đổi máy tính. Tiếp theo, giao diện nhiều màu sắc của Windows XP bị một số người dùng chê là giống như đồ chơi trẻ con.

Một số người dùng thích giao diện màu xám của Windows 2000 hơn. Họ cho rằng Windows 2000 trông chuyên nghiệp hơn và có thể chạy hầu hết các ứng dụng của Windows XP.

Windows 2000 mở ra con đường tới tương lai cho Windows

Trong nội bộ Microsoft, Windows 2000 là một bước đệm quan trọng trong việc đưa nền tảng Windows trưởng thành về mặt công nghệ, ổn định về mặt hệ thống tới với đại chúng. Windows 2000 chứng minh rằng một hệ điều hành Windows tân tiến về mặt kỹ thuật đồng thời có thể có giao diện thân thiện với người dùng và các tính năng thân tiện với nội dung đa phương tiện.

"Nếu chúng tôi không làm Windows 2000, chúng tôi sẽ không bao giờ làm được Windows XP. Windows 2000 đưa hệ điều hành dựa trên nền tảng NT trở thành một hệ điều hành dành cho người tiêu dùng với khả năng tương thích cực cao", Steven Sinofsky, cựu phó chủ tịch mảng Windows của Microsoft chia sẻ.

Windows 2000 là một mắt xích quan trọng trong chuỗi sản phẩm không hề bị gián đoạn của Microsoft, bắt đầu với Windows NT 3.1 vào năm 1993 tới Windows 10 hiện tại.

Yêu cầu cấu hình tối thiểu để chạy Windows 2000

Tại thời điểm đó, cấu hình tối thiểu của một máy tính để chạy được Windows 2000 Professional là:

• CPU Pentium 133MHz hoặc cao hơn
• 64MB RAM hoặc cao hơn
• Ổ cứng 2GB với tối thiểu 650MB trống
• Windows 2000 Professional hỗ trợ cả CPU lõi đơn và lõi kép

Thực tế, để có trải nghiệm hợp lý, Windows 2000 cần một cỗ máy mạnh hơn so với cấu hình kể trên.

Công nghệ đã phát triển rất nhiều trong thời gian qua, sức mạnh phần cứng và khả năng của hệ điều hành đều đã phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, chúng ta không thể đạt được những thành tựu này nếu không có Windows 2000.

• Lịch sử hệ điều hành Windows của Microsoft xuyên suốt qua các thời kỳ