Steve Wozniak (sinh năm 1950) là người đã phát minh ra máy tính Apple và đồng sáng lập công ty Apple Computer. Là một trong những nhà phát minh giàu có và nổi tiếng nhất ở Hoa Kỳ, Wozniak hiện đã từ bỏ thế giới kinh doanh để dành thời gian dạy trẻ em về máy tính.
Tiểu sử
Stephen Gary Wozniak sinh ngày 11 tháng 8 năm 1950 tại San Jose, California. Wozniak bắt đầu hứng thú với toán học khi ông học lớp 4. Wozniak rất thích đọc sách. Những cuốn sách yêu thích của ông là về Tom Swift, Jr., một kỹ sư trẻ, người đã phát minh ra máy bay và tàu tên lửa. Năm lớp 5, Wozniak đã chế tạo máy phát và máy thu radio của riêng mình từ một bộ dụng cụ. Năm 11 tuổi, ông chế tạo một cỗ máy gọi là máy tính "ticktacktoe".
Tại trường trung học Cupertino, Wozniak đã thiết kế một máy tính cộng trừ nhị phân và giành giải dự án điện tử tốt nhất tại hội chợ khoa học. Tại trường trung học Homestead, Wozniak thể hiện tài năng vượt trội và được một giáo viên gửi đến Sylvania, một công ty điện tử lớn, để lập trình máy tính. Ông đã giành được giải thưởng sinh viên toán giỏi nhất tại Homestead năm 1966, tham dự các hội thảo tại Đại học Santa Clara và đạt 800 điểm trong bài kiểm tra năng lực toán học Scholastic.
Wozniak theo học tại Đại học Colorado được 1 năm, nhưng sau đó vì cha mẹ ông không đủ khả năng chi trả học phí ngoài tiểu bang, Wozniak trở về California để theo học trường Cao đẳng Cộng đồng DeAnza. Wozniak đã đến Đại học California, tại Berkeley. Ở đó, với sự giúp đỡ của một người bạn trung học tên là Steve Jobs, người sau này trở thành đối tác kinh doanh của ông tại Apple Computer, ông đã thiết kế một "chiếc hộp nhỏ màu xanh", thiết bị để thực hiện các cuộc gọi điện thoại miễn phí bất hợp pháp. Họ đã bán chúng cho các sinh viên với giá $150.
Sự ra đời của Apple
Vì thiếu tiền, Wozniak đến xin việc tại Hewlett-Packard (HP), một công ty điện tử ở Palo Alto, California. Trong vòng vài tháng, Wozniak đã trở thành một kỹ sư thực thụ. HP phù hợp với Wozniak vì công nghệ tiên tiến và bầu không khí thoải mái tại đây. Công ty cho phép nhân viên làm việc trên các dự án của riêng họ vào ban đêm. Nhờ vậy, Wozniak đã tạo ra một số thiết kế đồ họa đầu tiên cho máy tính và game. Steve Jobs, người từng làm việc tại Atari, đã mời ông giúp thiết kế một phần phụ của game "Breakout". Trong 4 ngày, hai người đã thiết kế và chia phần thưởng $750 do Atari trao.
Wozniak và Jobs đã tham dự các cuộc họp của câu lạc bộ máy tính Homebrew nơi các kỹ sư ở thung lũng Silicon trao đổi ý tưởng và thể hiện phát minh của mình. Các cuộc họp này đã khiến Wozniak quyết định thiết kế một máy tính cá nhân giá rẻ. Ông muốn rằng nó phải dễ lập trình, giá cả phải chăng và mang lại niềm vui. Trong thời gian này, Wozniak cũng bắt đầu dịch vụ Dial-a-Joke.
Nhờ làm việc vào ban đêm tại HP, Wozniak đã hoàn thành thiết kế máy tính của mình. Khi Jobs nhìn thấy chiếc máy tính này, ông nghĩ rằng nó có thể thành công về mặt thương mại và muốn tiếp thị nó. Wozniak quyết định không rời bỏ công việc tại HP nhưng vẫn đồng ý thành lập một công ty máy tính với Jobs. Công ty máy tính Apple đã chính thức bắt đầu vào ngày 1 tháng 4 năm 1976. Nhờ may mắn và quyết tâm, một tháng sau họ đã nhận được đơn đặt hàng 100 máy tính với tổng số tiền $50.000.
Apple II - Một thành công lớn
Wozniak dành thời gian ban đêm để cải tiến Apple (ban ngày vẫn làm việc cho HP), trong khi Jobs tìm ra cách tiếp thị nó. Thông qua các liên hệ, Jobs đã tuyển dụng Mike Markkula, một thiên tài tiếp thị nghỉ hưu ở tuổi 33, để giúp điều hành công ty. Sau một thời gian ngắn, những nỗ lực của Wozniak đã được đền đáp với sự ra đời của Apple II cải tiến nhiều hơn, nhắm vào người dùng bình thường hơn là các chuyên gia. Cuối cùng, vào tháng 10 năm 1976, Wozniak đã quyết định từ chức ở HP.
Giá chỉ $1298, Apple II là một thành công lớn. Đến cuối năm đầu tiên, công ty đã kiếm được gần $750.000 doanh thu với lợi nhuận $42.000.
Sau cuộc hôn nhân tan vỡ, Wozniak chỉ biết lao đầu vào công việc. Trong thời gian này, ông đã phát triển một cách để kết nối máy tính Apple với máy in, từ đó làm cho nó trở nên hữu ích hơn. Ông cũng phát triển đĩa mềm, một đĩa nhựa có thể tháo rời, đi kèm với thông tin trên đó. Những đổi mới này làm tăng đáng kể khả năng sử dụng máy tính Apple của những người bình thường. Đến cuối năm 1978, doanh số của Apple đã tăng gấp 10 lần, đưa Apple trở thành một trong những công ty phát triển nhanh nhất ở Hoa Kỳ.
Wozniak rất nổi tiếng. Ông thường xuyên được mời đi giảng và phỏng vấn với báo chí, truyền hình. Trong khi Apple II hiện vẫn là máy tính bán chạy nhất thế giới ở thời điểm đó, công ty đã quyết định lên kế hoạch trước bằng cách phát triển Apple III, một máy tính doanh nghiệp nhỏ có thể so sánh với máy tính cá nhân của IBM. Mặc dù có giá chưa đến $3000, nhưng máy tính này không bán chạy vì nó gặp phải lỗi phần cứng, dẫn đến những đánh giá không tốt và cũng không có nhiều phần mềm được phát triển cho nó.
Rời bỏ Apple
Vào tháng 12 năm 1980, cổ phiếu Apple được tung ra và được bán hết trong vài phút. Trong vòng một tháng, Wozniak đã nắm trong tay khoảng 50 triệu đô la. Sau khi tái hôn, Wozniak quyết định nghỉ việc ở Apple để trở lại trường đại học. Wozniak trở lại Berkeley vào năm 1981 để lấy bằng khoa học máy tính với bút danh "Rocky Clark" và chính thức được trao bằng vài năm sau đó (vào năm 1986).
Quay trở lại để phát triển Macintosh
Năm 1982, Wozniak trở lại bộ phận Apple II của Apple Computer. Wozniak bắt đầu thiết kế một máy tính mới có tên Lisa, phiên bản rẻ hơn mà sau này được gọi là Macintosh. Tuy nhiên, sự phát triển của Macintosh đã dẫn đến nhiều xích mích hơn giữa Jobs và Wozniak.
Mối quan hệ giữa Jobs và Wozniak ngày càng trở nên căng thẳng. Vào tháng 2 năm 1985, Wozniak đã quyết định rời Apple mãi mãi.
Wozniak đã thành lập một công ty mới, CL9, để phát triển một thiết bị điều khiển từ xa bằng hồng ngoại, có thể điều khiển các thiết bị gia dụng.
Năm 1989, Wozniak đã bán CL9. Kể từ đó, ông dành phần lớn thời gian của mình để quyên tiền cho các tổ chức từ thiện ở San Jose. Hiện tại, Wozniak dành thời gian dạy con về những điều kỳ diệu của máy tính.