Apple vật lộn với tình trạng hỗn loạn ở Trung Quốc vài ngày trước khi ra mắt iPhone 15

Apple Inc. đang cố gắng xoa dịu cuộc khủng hoảng ở Trung Quốc chỉ vài ngày trước khi ra mắt dòng iPhone tiếp theo, một chương trình vốn có rủi ro cao nhằm kiểm tra xem liệu các tính năng mới có thể đưa ngành công nghiệp điện thoại thông minh thoát khỏi suy thoái hay không.

Buổi ra mắt sản phẩm dự kiến được phát trực tuyến trên toàn cầu từ trụ sở chính của công ty vào thứ Ba, có nguy cơ bị lu mờ bởi nhiều tranh chấp ở Trung Quốc - thị trường quốc tế lớn nhất của Apple. Gã khổng lồ công nghệ đang phải vật lộn với lệnh cấm ngày càng chặt chẽ trong việc sử dụng iPhone đối với các nhân viên chính phủ. Bên cạnh đó, một chiếc điện thoại mới của Huawei Technologies Co. đến từ Trung Quốc cũng đang tạo ra sự cạnh tranh trong nước.

Nhưng mối đe dọa tiềm tàng lớn nhất đối với Apple có thể là một điều gì đó mơ hồ hơn: Sự trỗi dậy của tinh thần dân tộc Trung Quốc khiến người tiêu dùng hàng ngày tránh xa iPhone và các thiết bị mang nhãn hiệu nước ngoài khác.

Đây là điều mà Apple đã từng phải đối mặt trước đây. Gần 5 năm trước, Apple đã không đạt được con số dự kiến cho iPhone XS và XR mới ra mắt do doanh số bán hàng yếu ở Trung Quốc. Apple công khai đổ lỗi cho cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và nền kinh tế địa phương. Nhưng trong một email nội bộ gửi tới hội đồng quản trị công ty, Giám đốc điều hành Tim Cook cũng trích dẫn tinh thần dân tộc của Trung Quốc và sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các đối thủ trong nước.

Vào thời điểm đó, chính quyền của ông Trump đã đưa Huawei vào danh sách đen và căng thẳng Mỹ-Trung đã khiến cuộc sống của các công ty phụ thuộc sâu sắc vào quốc gia châu Á này trở nên khó khăn. Doanh thu của Apple giảm trong năm tài chính 2019 và 2020 trước khi phục hồi vào năm 2021. Công ty tạo ra khoảng 1/5 doanh thu từ Trung Quốc, cũng là trung tâm của chuỗi cung ứng Apple.

Câu hỏi bây giờ là liệu Apple có lặp lại lịch sử năm 2019 hay không. Các hạn chế ngày càng tăng của chính phủ là một dấu hiệu đáng lo ngại. Nhân viên các cơ quan và công ty nhà nước đang bị cấm sử dụng iPhone trong văn phòng. Tin tức này đã khiến cổ phiếu của Apple sụt giảm trong hai ngày qua, làm giảm giá trị 190 tỷ USD.

Người phát ngôn của Cupertino, Apple có trụ sở tại California từ chối bình luận về vấn đề này.

Các nhà lập pháp Hoa Kỳ cũng đang áp dụng sự giám sát mới đối với các nhà cung cấp của Huawei, trong đó một số người kêu gọi tạm dừng tất cả hàng xuất khẩu của Hoa Kỳ cho công ty công nghệ Trung Quốc gây tranh cãi này. Các nhà lập pháp Mỹ cho biết sự phẫn nộ mới nhất tập trung vào nhà sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc, Semiconductor Manufacturing International Corp, công ty đã vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ khi cung cấp linh kiện tiên tiến cho điện thoại Huawei mới. Các nhà lập pháp cũng đã đề xuất cấm TikTok, thuộc sở hữu của ByteDance Ltd.

Trong bối cảnh đó, tâm lý chống Apple đã lan rộng trên mạng xã hội Trung Quốc. Cũng có suy đoán rằng China Mobile Ltd, nhà cung cấp dịch vụ không dây của nước này, sẽ không cung cấp iPhone 15.

Một video được công bố trực tuyến hôm thứ Tư cho thấy đám đông xuất hiện tại một cửa hàng Apple ở Quảng Châu, nhưng các bình luận về bài đăng này nhanh chóng tràn ngập những lời lẽ chống Apple. Một người nói: “Chừng nào người tìm việc còn sử dụng điện thoại Apple, tôi sẽ không thuê họ”. Những người dùng khác cho biết rằng họ sẽ “không bao giờ mua điện thoại Apple nữa” và sẽ “tự hào khi mua sản phẩm Huawei”. Một người khác thì lại gợi ý: “Tại sao chúng ta không thể cấm bán hàng Apple trong khi người Mỹ đã cấm Huawei?”.

Năm ngoái, Trung Quốc đã ra lệnh cho các cơ quan chính phủ và công ty nhà nước thay thế máy tính nước ngoài bằng máy tính trong nước trước năm 2024. Cho đến nay, động thái đó không gây ra nhiều rắc rối cho Apple, doanh số bán máy Mac của hãng vẫn tăng trưởng 17% trong quý hai, theo số liệu từ Canalys, tại Trung Quốc.

Những hạn chế có thể là một phần của xu hướng lâu dài.

Nhà phân tích Amit Daryanani của Evercore ISI cho biết trong một báo cáo hôm thứ Năm: “Các quan chức của Đảng có thể đã tránh sử dụng các sản phẩm của Mỹ tại nơi làm việc trong một thời gian dài trước khi lệnh cấm chính thức có hiệu lực”.

Nếu người tiêu dùng ở Trung Quốc đang muốn từ bỏ Apple, điện thoại mới của Huawei có thể là một lựa chọn thay thế đáng xem xét. Nó có màn hình và pin lớn hơn mẫu iPhone 15 Pro cao cấp sắp ra mắt. Thiết bị này cũng có camera độ phân giải cao và giá thành thấp hơn so với đối thủ của Mỹ.

Tuy nhiên, vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Apple sẽ thay đổi sâu rộng trên thị trường điện thoại thông minh. Trên thực tế, theo công ty nghiên cứu IDC, Apple là một trong số ít nhà cung cấp điện thoại thông minh có doanh số tăng trưởng trong quý 2. Nhà sản xuất lớn duy nhất khác có sự tăng trưởng là Huawei, kết thúc giai đoạn này với thị phần nhỏ hơn Apple.

Hiện tại, thị trường Trung Quốc đang là điểm sáng của Apple trong thời điểm khó khăn. Tổng doanh số bán hàng của công ty đã giảm trong ba quý liên tiếp và doanh thu có nguy cơ giảm trở lại trong giai đoạn gần đây nhất - mức giảm dài nhất của công ty trong hai thập kỷ. Dòng iPhone 15, với những chi tiết đẹp mắt như khung titan và camera tiên tiến, ra đời nhằm giúp công ty thoát khỏi tình trạng khó khăn đó.

Cuối cùng, Trung Quốc có động cơ để không đẩy lệnh cấm iPhone đi quá xa. Apple hỗ trợ hàng triệu công nhân trong nước và chính phủ sẽ khó có thể trừng phạt công ty mà không làm tổn hại đến người dân của mình.