Khi nghĩ về chi phí kinh doanh thì một trong những thứ dễ nhất cần phải được xem xét kỹ nhất đó chính là mức lương của chính bạn – người sáng lập và trực tiếp nghĩ ra ý tưởng.
Theo 2016 American Express OPEN Small Business Monitor – báo cáo giám sát các doanh nghiệp nhỏ vào năm 2016 của tổ chức phát hành thẻ thanh toán American Express OPEN thì chỉ có khoảng 51% ông chủ tự trả lương cho chính mình. Tuy nhiên, Alice Bredin – chuyên tư vấn và doanh nhân khởi nghiệp về lĩnh vực marketing trong thị trường B2B (thị trường doanh nghiệp) nhấn mạnh việc bao gồm cả mức lương của nhà sáng lập trong ngân sách cũng như tính toán khả năng chi trả là điều rất quan trọng.
Trong một chia sẻ với tờ Business News Daily, Bredin nói rằng "Tự trả thù lao cho chính bạn là điều quan trọng với cả bạn lẫn startup. Nếu bạn không phân bổ ngân sách cho phần lương của mình thì các sổ sách sẽ không phản ánh một cách chính xác tình hình sức khỏe của công ty do khoản mục chi phí đã bị thiếu một phần chi rất lớn – đó là lương của bạn. Thiếu đi một thành phần, bạn sẽ không nắm được liệu rằng cần tăng giá, gia tăng số lượng hàng bán ra, cắt giảm chi phí hay thực hiện các điều chỉnh khác có thể giúp startup hoạt động ổn định và phát triển".
Trong khi đó, Evan Singer – chủ tịch SmartBiz – một nhà cung cấp vốn cho các khoản vay trợ giúp thảm họa dành cho các doanh nghiệp SME của Cục Quản lý Doanh nghiệp nhỏ Mỹ (SBA) cho biết "không ít người khởi nghiệp chấp nhận làm không lương trong khoảng thời gian rất dài. Không có gì ngạc nhiên khi việc lo lắng và băn khoăn về tài chính cá nhân không mang đến lợi ích gì cho việc xây dựng và điều hành kinh doanh. Nếu bạn đã mở một công ty có quy mô nhỏ thì điều quan trọng là cần nhận ra rằng thời gian vô cùng giá trị".
Cũng có một lý do thực tế cho việc bạn nên tự trả lương cho mình khi là chủ của một doanh nghiệp nhỏ: Tùy thuộc vào cấu trúc công ty, bạn có thể được giảm thuế nếu như bạn xác định rõ lương cá nhân không nằm trong tổng thu nhập của doanh nghiệp.
"Giả sử, công ty bạn có thu nhập ròng là 100.000 USD/năm và bạn là ông chủ duy nhất. Thuế dành cho doanh nghiệp tư nhân – bao gồm các khoản chi cho an ninh xã hội và y tế – sẽ được tính trên tổng 100.000 USD đó", Whitney Delaney – nhà sáng lập Delaney Tax và Wealth Management nói. "Hay nói cách khác, nếu startup gồm nhiều người (dưới dạng cổ đông) và bạn tự trả lương cho mình thì khoản giảm trừ của bạn sẽ chỉ dựa trên phần lương mà bạn nhận được thay vì là tổng thu nhập ròng".
Khi nào thì bạn nên trả lương cho mình?
Khi ngân sách eo hẹp thì lương của ông chủ thường sẽ là ưu tiên cuối cùng trong danh sách. Tuy nhiên, khi thu nhập từ hoạt động kinh doanh đã ổn định hơn thì bạn hoàn toàn có thể tự trả lương cho mình.
Dựa trên các xu hướng được theo dõi bởi American Express OPEN, Bredin cho biết "Sau một giai đoạn dài thắt chặt chi tiêu thì một vài ông chủ thường dành cho mình một mức tăng nhỏ trong thu nhập. Các startup sẽ cắt (lương của mình) đầu tiên, thậm chí trước khi cắt giảm các khoản chi khác và để cho nhân viên ra đi theo ý muốn của họ nếu tình hình tài chính có biến động. Khi dòng tiền được hồi phục thì sự lạc quan giúp họ thoải mái hơn trong việc khôi phục lại mọi thứ".
Delaney khuyên các startup nên tự đặt 3 câu hỏi để xác định liệu rằng mình đã sẵn sàng trích một phần ngân sách để trả lương cho chính mình:
- Tôi có khoản thu nhập được duy trì liên tục không?
- Tôi có khoản thu nhập dự toán nào ổn định không?
- Công ty của tôi không hề có khoản nợ nào đúng không?
Nếu câu trả lời là "có" cho tất cả 3 câu trên thì có nghĩa bạn có thể tự trả thù lao cho mình, Delaney nhấn mạnh.
Bạn nên trả cho mình một mức lương như thế nào?
Theo IRS, các ông chủ nên dành cho mình một "mức lương hợp lý". Tuy nhiên, bao nhiêu thì gọi là "hợp lý?
"Tôi khuyên các bạn nên đưa ra một mức lương khiêm tốn và bạn có thể chi trả được", Delaney nói.
Bredin cũng khuyên startup nên đưa ra một con số cụ thể, tính toán các chi phí cá nhân, sau đó, dựa trên các thống kê để xem xét kỹ từng số liệu và xác định xem mình có thể dành khoảng bao nhiêu ngân sách để trả lương.
Một phương pháp khác – thay vì dựa trên chi phí thì bạn có thể trả lương cho mình dựa theo lợi nhuận thu được. "Báo cáo của SBA cũng chỉ rõ đa phần các ông chủ doanh nghiệp nhỏ giới hạn lương của họ khoảng 50% lợi nhuận", Singer chia sẻ. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng ngay cả SBA cũng không hề có một con số dứt khoát cho thù lao của các chủ startup này bởi vì bao nhiêu còn tùy thuộc rất lớn vào giai đoạn phát triển hiện tại của doanh nghiệp.
Để tránh gặp rắc rối, các startup nên duy trì một cơ sở dữ liệu về các thống kê liên quan đến thu nhập. Tuy nhiên, cũng cần nhấn mạnh là mức lương bạn đặt ra phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến tình hình hoạt động của tổ chức.
"Dòng tiền có thể thúc đẩy sự phát triển hoặc hủy hoại một doanh nghiệp nhỏ".
Về tác giả: Nicole Fallon Taylor là biên tập viên trên trang Business News Daily, tốt nghiệp khoa truyền thông – văn hóa tại Đại học New York.