Nhiều người dùng Android phát hiện điện thoại của mình bị cài đặt phần mềm gián điệp sau khi du lịch Trung Quốc

Sớm ngày 3/7, một loạt các ấn phẩm lớn trên thế giới bao gồm The Guardian, Motherboard, New York Times, và nhiều trang tin công nghệ khác đã đồng loạt đăng tải thông tin về việc các cơ quan quản lý biên giới Trung Quốc bí mật cài đặt phần mềm gián điệp vào điện thoại của khách du lịch đến và đi từ khu tự trị Tân Cương mà không được sự đồng ý của họ.

Theo đó, các trạm quản lý biên giới Trung Quốc ở khu vực tiếp giáp với khu tự trị Tân Cương đã bí mật cài đặt phần mềm gián điệp vào điện thoại Android của khách du lịch đến khu vực này. Tân Cương được biết đến là khu vực mà nhà chức trách Trung Quốc đã đẩy mạnh giám sát chặt chẽ trong vài năm trở lại đây nhằm kiểm soát đến mức tối đa hoạt động “khủng bố” của những nhóm dân tộc thiểu số Hồi giáo sinh sống tại đây.

• Quân đội Trung Quốc sẽ thay thế Windows bằng hệ điều hành riêng tự phát triển

Cơ quan quản lý biên giới bí mật cài đặt phần mềm gián điệp vào điện thoại của khách du lịch

Theo báo cáo, các trạm quản lý biên giới trong khu vực nêu trên đã yêu cầu khách du lịch phải bàn giao vật dụng cá nhân, bao gồm cả điện thoại và mật khẩu cho kiểm soát viên trước khi làm thủ tục nhập cảnh cũng như xuất cảnh khỏi khu vực Tân Cương. Các kiểm soát viên sau đó sẽ mang những chiếc điện thoại của du khách vào “khu vực kiểm tra đặc biệt” để “kiểm tra toàn bộ nội dung trên điện thoại nhằm đảm bảo không có bất cứ thông tin bất hợp pháp nào được lưu trữ trong đó”.

Cụ thể đối với iPhone và các thiết bị iOS, quy trình kiểm tra được cho là bao gồm việc cắm các thiết bị vào một hệ thống máy tính nhằm quét nội dung lưu trữ trên điện thoại. Đối với điện thoại Android, mọi chuyện còn trở nên đáng lo ngại hơn khi các kiểm soát viên bí mật cài đặt phần mềm gián điệp, có nhiệm vụ quét điện thoại và thu thập dữ liệu.

Theo báo cáo, phần mềm gián điệp này có tên có tên BXAQ hoặc Fēng cǎi. Khi được cài đặt thành công trong điện thoại Android, nó sẽ tiến hành thu thập thông tin danh bạ điện thoại, tin nhắn văn bản, lịch sử cuộc gọi, mục lịch, ứng dụng hệ thống và tên người dùng được sử dụng trong một số ứng dụng cụ thể, sau đó tải toàn bộ lượng dữ liệu thu được lên một máy chủ. Ứng dụng này quét điện thoại của du khách để tìm kiếm hơn 73.000 tập tin khác nhau. Một vài trong đó chứa đựng nội dung cực đoan, như các ấn phẩm liên quan đến ISIS, trích đoạn Kinh Qur'an và thậm chí cả những bài hát của một ban nhạc Nhật Bản.

• Chuyên gia nghiên cứu bảo mật nhận định các cuộc tấn công gián điệp Sharpshooter có liên quan đến nhóm hacker Triều Tiên

Phần mềm gián điệp cài đặt trên thiết bị Android

Có vẻ như ứng dụng này sẽ bị xóa đi sau khi quy trình kiểm tra kết thúc. Tuy nhiên các nhân viên kiểm soát biên giới dường như đã quên làm điều đó trong một số trường hợp, dẫn đến tình huống không ít khách du lịch phát hiện ra ứng dụng lạ trong thiết bị của mình, và sự việc vỡ lở.

Một số chuyên gia tới từ các tờ báo công nghệ lớn đã chủ động liên hệ với chủ sở hữu của những chiếc điện thoại chứa phần mềm gián điệp nêu trên để mượn và tiến hành phân tích xem phần mềm này hoạt động ra sao, có mục đích cụ thể như thế nào.

Trường hợp phát hiện phần mềm gián điệp cài đặt trái phép đầu tiên thuộc về nhóm du khách Kyrgyzstan đã từng có chuyến du lịch đến khu vực Tân Cương, Trung Quốc vài tháng trước. Đây có thể là thông tin khiến nhiều người sửng sốt, tuy nhiên đối với những ai theo sát diễn biến về tình hình chính trị xã hội tại quốc gia đông dân nhất thế giới thì điều này không có gì quá ngạc nhiên.

• Người Trung Quốc sẽ chi 1.5 tỷ đô la cho việc chơi game console vào năm 2023

Vị trí của Tân Cương (khu vực màu đỏ)

Tân Cương là một khu tự trị rộng lớn và giàu tài nguyên miền tây Trung Quốc, đây là vùng đất lâu đời của hơn 8 triệu người Duy Ngô Nhĩ - một dân tộc Hồi giáo và có khá nhiều quan điểm bất đồng với chính quyền Bắc Kinh trong hàng thập kỷ qua. Mâu thuẫn ngày càng gay gắt giữa chính phủ Trung Quốc và một vài bộ tộc thiểu số trong vài năm trở lại đây đã khiến khu vực này phải hứng chịu những biện pháp quản lý vô cùng cứng rắn như việc triển khai các hệ thống nhận dạng khuôn mặt dày đặc, các ứng dụng tạo điều kiện giám sát và lệnh giới nghiêm gần như liên tục.