“Không có gì trên đời là miễn phí”, câu nói này đặc biệt đúng trong thế giới mạng Internet. Người dùng được sử dụng "miễn phí" các sản phẩm Gmail hay Maps của Google hoặc Facebook phải đánh đổi bằng dữ liệu cá nhân của chính họ như bạn thuộc nhóm tuổi nào, những trang web bạn thường xem, những gì bạn mua…
Nhưng vấn đề ở đây là người dùng thường không biết chính xác dữ liệu cá nhân của họ đang bị các công ty Internet đó thu thập ở mức độ thế nào, chúng được sử dụng vào mục đích gì, được lưu trữ ở đâu và có được bảo vệ hay không.
Tất nhiên, ngoài quảng cáo, cũng không thể loại trừ khả năng các dữ liệu đó bị tin tặc tấn công để sử dụng cho những mục đích bất chính khác.
Theo báo Washington Post, Google đang sử dụng trình duyệt Chrome của mình như một công cụ theo dõi người dùng, đồng thời chính nó cũng bị nhiều hãng khai thác dữ liệu bên ngoài khác tận dụng.
Facebook trong thời gian qua đã liên tục vướng vào những bê bối liên quan tới rò rỉ dữ liệu người dùng. Hiện nay, hãng này cũng đang bị kiện vì đã không bảo vệ được thông tin đăng nhập và liên hệ của 30 triệu người dùng.
- Facebook thừa nhận lưu trữ hàng triệu mật khẩu người dùng dưới dạng văn bản thuần
- Facebook thông báo có 29 triệu tài khoản thực sự bị đánh cắp thông tin và đây là cách phát hiện
Chính những lý do trên mà vào ngày 24-6 vừa qua, 2 thượng nghị sĩ Mỹ thuộc cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa đã đệ trình dự luật có nội dung yêu cầu các công ty Internet như Facebook, Google và Amazon phải công khai giá trị tài chính thực tế của dữ liệu người dùng mà họ đang khai thác.
Điều này khiến không ít người đặt ra câu hỏi, các nhà quảng cáo trả bao nhiêu tiền cho những nội dung trên Internet, bao gồm các sản phẩm dịch vụ và nội dung thông tin, giải trí cung cấp cho người dùng.
Quảng cáo chính là động lực để các hãng công nghệ thu thập dữ liệu người dùng dữ dội đến thế. Nếu không có quảng cáo, họ sẽ phải tìm cách khác để bù đắp sự thất thu nguồn tiền và tính phí dịch vụ với người dùng là phương án tốt nhất. Vậy mức phí đó chính xác sẽ là bao nhiêu?
Đây là một câu hỏi khó, không ai có thể đưa ra đáp án chính xác. Nhưng theo ước tính của tạp chí Vox con số này là khoảng 35 USD/tháng.
Các công ty truyền thông số của Mỹ như Facebook, Google và các tờ báo điện tử ước tính nhận được tổng cộng 106 tỉ USD tiền thu từ quảng cáo trong 2019. Để bù vào số tiền này, mỗi người dân trưởng thành ở Mỹ (khoảng 250 triệu người) sẽ phải trả mức phí 420 USD mỗi năm, tức là khoảng 35 USD/tháng/người để được sử dụng Internet "sạch", tức là Internet không quảng cáo và không bị thu thập dữ liệu cá nhân.
Trước câu hỏi về việc cân nhắc khả năng cung cấp các phiên bản dịch vụ không quảng cáo, công ty Amazon và Google từ chối trả lời còn Facebook lại đề xuất trả tiền cho người dùng để được chia sẻ thông tin cá nhân của họ.
Căn cứ trên nguồn thu trung bình từ quảng cáo tính theo đầu người tại Mỹ và Canada trong quý vừa qua thì trong 35 USD/tháng ước tính đó, khoảng 10 USD/tháng được chia cho Facebook. Con số ước lượng của Google khó xác định hơn bởi các lĩnh vực kinh doanh của Google đa dạng hơn Facebook nhưng đó sẽ là một phần chia lớn hơn.
Các ông lớn quảng cáo online khác được hưởng phần còn lại và có lẽ một "miếng bánh nhỏ nhất" thuộc về các cơ quan báo chí.