Android 13: Tính năng mới, ngày phát hành và danh sách thiết bị hỗ trợ

Mặc dù Android 12 mới vừa được phát hành nhưng bạn cũng nên sẵn sàng tìm hiểu về phiên bản tiếp theo của hệ điều hành Android. Thậm chí, Google cũng đã chính thức tung ra phiên bản thử nghiệm đầu tiên cho Android T hay còn được gọi là Android 13.

Tổng quan về Android 13

Quá trình dịch chuyển từ Android 11 sang Android 12 là rất lớn. Google đã định dạng lại toàn bộ giao diện của Android bằng cách trình làng ngôn ngữ thiết kế Material You. Mặc dù vậy, sự dịch chuyển từ Android 12 lên Android 13 lại không lớn cho lắm. Thay vào đó, Google giữ lại giao diện tổng thể của Android 12 nhưng cập nhật thêm cho Android 13 các tính năng mới.

Nhưng các bạn yên tâm là Android 13 vẫn còn những thứ thú vị dành cho bạn. Ngay cả trong phiên bản đầu tiên dành cho nhà phát triển (Developer Preview 1 - DP1) đã có những tính năng mới thú vụ được thêm vào.

Thiết bị hỗ trợ Android 13

Nếu bạn đang dùng smartphone Pixel (từ Pixel 4 trở lên) bạn có thể cài Android 13 DP1 ngay từ bây giờ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phiên bản này chắc chắn sẽ có nhiều lỗi và các vấn đề khác. Do đó, Quản Trị Mạng khuyên bạn không nên cài đặt nó trên thiết bị mà bạn sử dụng hàng ngày.

Hiện tại, như đã nói, Android 13 Developer Preview 1 chỉ hỗ trợ các thiết bị Pixel (từ Pixel 4 trở lên). Sau này, trong các bản thử nghiệm tiếp theo Google sẽ mở rộng danh sách các thiết bị có thể cài đặt.

Danh sách thiết bị Android 13 sẽ hơi phức tạp một chút vì cần sự phê duyệt của các hãng. Khi có thông tin chi tiết từ các hãng smartphone Android Quản Trị Mạng sẽ tiếp tục cập nhật.

Android 13 chính thức ra mắt

Sau nhiều tháng beta, mới đây Android 13 bản chính thức đã được phát hành cho một số thiết bị.

Google đã xác nhận thông tin này và chia sẻ thêm rằng Android 13 phiên bản ổn định đã có sẵn cho smartphone Pixel từ Pixel 4 và Pixel 4a trở lên. Do vậy, nếu sở hữu một trong những thiết bị Pixel của Google đạt điều kiện, bạn có thể truy cập Settings > System > System update để kiểm tra và cập nhật Android mới.

Nếu chủ sở hữu smartphone Pixel đang tham gia chương trình thử nghiệm Android Beta Program thì họ cần phải thoát ra sau đó mới có thể cập nhật Android 13 bản chiính thức.

Danh sách chi tiết các mẫu smartphone đã có thể cài Android 13:

• Pixel 4
• Pxixel 4XL
• Pixel 4a
• Pixel 4a 5G
• Pixel 5
• Pixel 5a 5G
• Pixel 6
• Pixel 6 Pro
• Pixel 6a

Còn với các thiết bị Android của nhưững hãng khác thì sao? Tin không vui là Google chỉ có thể cho biết rằng các thiết bị của các thương hiệu khác như Samsung, Asus, HMD, Motorola, BBK (Iqoo, OnePlus, Oppo, Realme, Vivo), Sharp, Sony, Tecno và Xiaomi sẽ được cập nhật Android 13 bản chính thức vào cuối năm nay.

Để có thông tin chi tiết hơn có lẽ bạn cần chờ thông báo chính thức từ hãng sản xuất thiết bị mà bạn đang sử dụng. Tuy nhiên, với việc Android 13 đã được đưa lên Android Open-Source Project (AOSP) thì các hãng đều đã có quyền truy cập vào hệ điều hành mới này để tùy chỉnh cho riêng mình.

Lịch trình cập nhật Android 13 của từng hãng smartphone có lẽ sẽ sớm được công bố.

Các tính năng riêng tư mới của Android 13

Quyền riêng tư và bảo mật luôn là những thứ quan trọng đối với Google. Trong mỗi bản cập nhật mới, công ty này đều muốn hệ điều hành của họ an toàn hơn và riêng tư hơn với việc người dùng có nhiều quyền kiểm soát hơn với những thứ quan trọng nhất. Android 13 cũng không ngoại lệ.

Bộ chọn ảnh mới

Đầu tiên, chúng ta có một bộ chọn ảnh hoàn toàn mới. Khi bạn chia sẻ tài liệu với một ứng dụng Android, bộ chọn tài liệu bật lên khá an toàn. Nó không cho phép ứng dụng có quyền truy cập vào tất cả tài liệu của bạn, chỉ được truy cập những gì bạn chọn.

Tuy nhiên, bộ chọn ảnh lại không được bảo mật như vậy. Trong phiên bản Android mới, điều này sẽ được thay đổi. Bạn có thể xem cụ thể qua ảnh GIF dưới đây:

Quyền truy cập WiFi mới

Google còn giới thiệu quyền truy cập WiFi mới. Mục đích của họ là để tính năng này không còn phụ thuộc quá nhiều vào quyền vị trí. Về cơ bản, các ứng dụng yêu cầu quyền truy cập vào thiết bị WiFi lân cận cũng cần quyền truy cập vào vị trí. Nhưng quyền truy cập WiFi NEARBY_WIFI_DEVICES mới cung cấp cho ứng dụng đó một tùy chọn mới để không yêu cầu thêm quyền truy cập vị trí vốn không cần thiết.

Quyền gửi thông báo

Trong các phiên bản Android trước đây, bạn cần cấp cho ứng dụng quyền truy cập một số tính năng nhất định như vị trí, camera và micro. Trên Android 13, bạn có thể quản lý cả quyền gửi thông báo của ứng dụng.

Điều này sẽ giúp bạn tránh bị những ứng dụng mới cài làm phiền bởi một loạt thông báo và bạn cần phải vào setting mới tắt được. Giờ đây, bạn có thể từ chối quyền gửi thông báo của ứng dụng ngay khi bạn cài đặt nó.

Quyền chi tiết cho file đa phương tiện

Điều này tương tự như quyền gửi thông báo ở phía trên. Trên Android 12 trở về trước, khi một ứng dụng muốn truy cập các file đa phương tiện lưu trong bộ nhớ cục bộ của thiết bị, ứng dụng đó cần xin phép bạn cấp quyền. Quyền đó chính là READ_EXTERNAL_STORAGE và nó cấp cho ứng dụng quyền truy cập vào tất cả các loại file thay vì một loại file cụ thể. Tuy nhiên, Android 13 không hoạt động theo cách này. Bạn sẽ cần phải cấp quyền cho từng loại file phương tiện cụ thể:

• READ_MEDIA_IMAGE - Quyền đối với hình và ảnh
• READ_MEDIA_VIDEO - Quyền đối với file video
• READ_MEDIA_AUDIO - Quyền đối với file âm thanh

Bạn có thể nghĩ rằng sẽ rất bất tiện nếu cần cấp cả ba quyền khác nhau cho một ứng dụng. Tuy nhiên, Google đã lên kế hoạch trước cho việc này. Khi một ứng dụng yêu cầu READ_MEDIA_IMAGE và READ_MEDIA_VIDEO cùng lúc, bạn sẽ thấy một hộp thoại cho phép bạn cấp cả hai quyền.

Lợi ích của điều này là nó giúp người dùng không phải lo lắng về việc một ứng dụng có quá nhiều quyền truy cập vào file của họ. Đây là một động thái đúng hướng khác của Google nhắm tăng cường quyền riêng tư và bảo mật trên Android.

Ghép nối nhanh

Ghép nối nhanh - Fast Pair - là một tính năng tuyệt vời cho phép bạn mau chóng ghép nối smartphone của mình với các phụ kiện, chẳng hạn như tai nghe Bluetooth. Thay vì phải thêm theo cách thủ công, smartphone của bạn sẽ tự phát hiện và thông báo rằng có thiết bị cần kết nối ở xung quanh và hỏi bạn xem bạn có muốn ghép nối với nó hay không.

Hỗ trợ âm thanh Bluetooth LE tích hợp

Android 13 đang bổ sung hỗ trợ cho Bluetooth Low Energy (LE), tiêu chuẩn Bluetooth thế hệ tiếp theo. Sự khác biệt chính giữa BLE và các phiên bản trước của Bluetooth là việc tiêu thụ điện năng thấp mà không làm giảm chất lượng âm thanh, tất cả là nhờ Complexity Communications Codec mới (LC3).

Theo Esper, BLE cũng mang đến các tính năng mới, bao gồm phát âm thanh đa thiết bị, hỗ trợ máy trợ thính và khả năng chia sẻ âm thanh dựa trên vị trí. Việc bổ sung hỗ trợ âm thanh BLE sẽ đảm bảo rằng các thiết bị Android 13 có thể tận dụng tính năng đã có sẵn trên vô số thiết bị hỗ trợ Bluetooth.

Tùy chọn ngôn ngữ cho mỗi ứng dụng

Android 13 đang rời bỏ cài đặt ngôn ngữ thông thường trên toàn hệ thống, trong đó bất kỳ thứ gì bạn đặt làm ngôn ngữ của mình đều được sử dụng trên toàn hệ thống. Trong Android 13, Google sẽ thêm khả năng thiết lập ngôn ngữ cho mỗi ứng dụng.

Tính năng mới cho phép bạn chọn các ngôn ngữ khác nhau cho mỗi ứng dụng thông qua một phần dành riêng trong trang cài đặt của ứng dụng thuộc phần Settings.

Privacy Dashboard với chế độ xem 7 ngày

Được giới thiệu trong Android 12, Privacy Dashboard chỉ cho phép bạn xem lịch sử 24 giờ về cách các ứng dụng khác nhau truy cập vào những cảm biến nhạy cảm như vị trí và camera. Dựa trên điều này, Android 13 thêm chế độ xem 7 ngày vào công cụ này.

Kiểm soát các thiết bị smarthome mà không cần mở khóa màn hình

Nếu bạn muốn điều khiển các thiết bị thông minh trong nhà mà không cần mở khóa màn hình, thì Android 13 là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn. Bản cập nhật sẽ thêm một cài đặt mới để bạn chọn xem bạn có thể truy cập và điều khiển thiết bị của mình bằng tính năng Quick Access Device Controls mà không cần xác thực hay không.

Cải tiến Clipboard

Clipboard đang được cải tiến theo nhiều cách khác nhau trên Android 13. Đầu tiên và quan trọng nhất, clipboard overlay sẽ xuất hiện ở góc dưới cùng bên trái sau khi bạn sao chép nội dung nào đó. Nó bao gồm một bản xem trước và một tùy chọn chỉnh sửa mà bạn có thể nhấn để chỉnh sửa văn bản hoặc hình ảnh đã sao chép một cách nhanh chóng.

Thứ hai, clipboard overlay hiển thị một tùy chọn bổ sung để thực hiện một hành động cụ thể trong một lần nhấn đối với thông tin có thể thực thi như địa chỉ, số điện thoại hoặc URL.

Những thay đổi về thiết kế của Android 13

Google đang thực sự muốn làm cho chủ đề trên điện thoại của bạn thể hiện đúng phong cách của bạn một cách tự động và đơn giản. Material You sinh ra để thực hiện mục tiêu ấy bất kể bạn ghét nó hay yêu nó.

Biểu tượng ứng dụng tự thay đổi theo theme (chủ đề)

Cuối cùng thì Android 13 cũng mang tới cho người dùng bộ biểu tượng có thể tự động thay đổi theo chủ đề. Ban đầu, điều này sẽ chỉ hoạt động trên các thiết bị Pixel và cũng chỉ hoạt động trên các ứng dụng mà nhà phát triển đã tạo ra một biểu tượng thay thế đơn sắc. Google đang khuyến khích các nhà phát triển cung cấp loại biểu tượng này và cũng làm việc với các đối tác OEM để đưa các biểu tượng thay đổi tự động theo chủ đề lên các mẫu smartphone không phải Pixel.

Khi không có chủ đề, các biểu tượng có màu sắc riêng lẻ. Khi bật chủ đề lên, các ứng dụng sẽ hiển thị kiểu hai tông màu với màu nhấn của các biểu tượng được làm nổi bật khỏi nền màn hình chính. Ở chế độ nền tối, các biểu tượng hoán đổi thiết lập hai tông màu để tạo ra một phiên bản hoàn toàn phù hợp. Bạn cần lưu ý rằng tất cả những điều này được hệ thống thực hiện một cách tự động.

Thêm nhiều tùy chọn chủ đề Material You

Theo thông tin rò rỉ, Android 13 có thể mở rộng các tùy chọn chủ đề màu sắc sẵn có bằng cách cung cấp 4 bảng màu mới liên quan tới các sắc thái cụ thể hoặc các màu bổ sung.

Thiết lập đồng hồ thứ hai trên màn hình khóa

Android 13 sẽ cho phép bạn chuyển đổi giữa hai kiểu đồng hồ trên màn hình khóa. Người dùng có thể chọn bố cục dòng đơn hoặc bố cục dòng đôi hiện tại. Bạn có thể dễ dàng truy cập nút chuyển đổi này bằng cách đi tới Settings > Display > Lock Screen.

Cập nhật widget Now Playing

Trình phát đa phương tiện xuất hiện trong khu vực thông báo trên Android 13 sẽ có một giao diện mới. Ảnh bìa album giờ đây sẽ chiếm toàn bộ nền của widget và các nút điều khiển được di chuyển ra xung quanh nhiều hơn. Trong bản thử nghiệm đầu tiên, thanh tiến trình có dao động khi bài hát được phát.

Những cải tiến về mặt chức năng của Android 13

Android 13 sẽ mang tới những cải tiến sau:

Hỗ trợ quét mã QR trực quan hơn

Tính năng quét mã QR của Android khá thô kệch nên cần được nâng cấp. Trên Android 13, người dùng sẽ có thêm một nút chuyển đổi nhanh để quét mã QR nhanh hơn.

Hỗ trợ Bluetooth LE Audio ngay từ đầu

Trong phiên bản Android tiếp theo, chất lượng âm thanh không dây sẽ được tăng cường. Android mới sẽ hỗ trợ ngay từ đầu cho Bluetooth LE Audio và Low Complexity Communications Codec (LC3). Bộ giải mã (codec) LC3 sẽ mang lại những lợi ích khá lớn như sử dụng điện năng tiết kiệm hơn và chất lượng âm thanh cao hơn.

Chế độ im lặng thực sự im lặng

Khi bạn đặt smartphone của mình ở chế độ im lặng nó phải thực sự im lặng. Tuy nhiên, hiện tại bộ phận rung và phản hồi xúc giác vẫn hoạt động trong chế độ im lặng. Trên Android 13, Google sẽ điều chỉnh để mang lại cho bạn chế độ im lặng thực sự khi sử dụng smartphone.

Nhấn để chuyển điều khiển đa phương tiện

Theo rò rỉ, Android 13 có khả năng nhấn đề chuyển điều khiển đa phương tiện sang cho thiết bị khác. Cho tới nay, vẫn chưa rõ tính năng này hoạt động như thế nào, có lẽ nó cần dùng tới công nghệ kết nối tầm gần như NFC hoặc UWB.

Làm lại bộ chọn đầu ra âm thanh

Mặc dù chủ yếu là thay đổi về thẩm mỹ cho phù hợp hơn với giao diện Material You nhưng nó đồng thời cũng có thể giúp bạn dễ dàng chuyển đổi đầu ra âm thanh theo ý muốn.

Ngôn ngữ cho mỗi ứng dụng

Người dùng sử dụng song ngữ có thể muốn sử dụng một ngôn ngữ cho hệ thống và một ngôn ngữ khác cho các ứng dụng cụ thể. Android 13 giúp điều này trở nên dễ dàng hơn với một API platfomr mới cho phép các nhà phát triển thiết lập hoặc lấy ngôn ngữ ưa thích của người dùng.

Hồ sơ phụ cho tính năng thanh toán qua NFC

Android cho phép nhiều người dùng trên một thiết bị thiết lập dịch vụ thanh toán NFC của riêng họ trong các hồ sơ tương ứng.

Cải tiến bản trình bày clipboard

Khi cắt hoặc sao chép (cup hoặc copy) một văn bản trong Android 13 bạn sẽ thấy một hộp cảnh báo mới ở góc trái bên dưới màn hình. Nó cung cấp cho bạn hình minh họa về những gì bạn có trong clipboard mà còn cho phép bạn nhấn nhanh vào biểu tượng bút chì để sửa văn bản đó. Sau đó, khi bạn dán (paste) văn bản, bạn sẽ nhận được phiên bản mới nhất. Đây là một thay đổi nhỏ nhưng có thể gây ảnh hưởng lớn đến khả năng sử dụng văn bản trong Android.

Kiểm tra ứng dụng hoạt động

Ngoài một số ngoại lệ như VPN, clipboard, ứng dụng giám sát dữ liệu, v.v..., bạn không cần các ứng dụng liên tục chạy trong nền. Việc này sẽ nhanh chóng làm cạn kiệt thời lượng pin (ngay cả trên pin 5000mAh của điện thoại Android). Android 13 hiển thị cho bạn các ứng dụng đang hoạt động từ menu Quick Settings. Bạn có thể lướt qua chúng và dừng những ứng dụng không cần thiết.

Bước 1: Truy cập menu Quick Settings trên điện thoại Android.

Bước 2: Khi một ứng dụng đang hoạt động trong nền, bạn sẽ thấy một chỉ báo bên cạnh bánh răng cài đặt. Nhấn vào nó để kiểm tra các ứng dụng và nhấn nút Stop.

Kích hoạt Dark Theme khi sử dụng Bedtime Mode

Nếu bạn sử dụng Bedtime Mode trên điện thoại Android của mình, thủ thuật mới của Android 13 có thể hữu ích cho bạn. Android 13 giới thiệu một tiện ích bổ sung chu đáo để tự động bật dark theme trong Bedtime. Xét cho cùng, bạn nên sử dụng dark theme vào ban đêm để giảm mỏi mắt.

Bước 1: Mở ứng dụng Settings trên Android và chuyển đến phần Display.

Bước 2: Chọn một dark theme.

Bước 3: Nhấn vào Schedule và chọn Turns on at bedtime.

Bật nhanh đèn pin

Google đã công bố chức năng Quick Tap với Android 12. Với Android 13, giờ đây bạn có thể nhấn đúp vào mặt sau của điện thoại để bật đèn pin.

Bước 1: Mở ứng dụng Settings trên Android, cuộn xuống phần System và nhấn vào nó.

Bước 2: Chọn Gestures.

Bước 3: Nhấn vào Quick Tap to start action và bật nút chuyển đổi Use Quick Tap từ menu sau.

Bước 4: Nhấn vào nút radio bên cạnh Toggle flashlight và bạn đã sẵn sàng.

Những thứ thú vị khác trên Android 13

Dưới đây là một số tính năng mới, thú vị khác có trên Android 13 DP1:

Khả năng điều chỉnh độ sáng đèn pin: Dự kiến, trên Android 13 Google sẽ mang tới cho người dùng khả năng điều chỉnh độ sáng của đèn pin. Tính năng này đã được Apple cung cấp cho người dùng iOS từ rất lâu nhưng tới nay Google mới thực sự quan tâm tới nó. Dẫu vậy, ban đầu sẽ chỉ có một vài mẫu smartphone Android được trang bị tính năng này.

Khả năng phát hiện ứng dụng gây hao hụt pin: Chắc hẳn nhiều bạn luôn tự hỏi rằng ứng dụng nào trên smartphone của mình tiêu tốn nhiều điện năng nhất. Khi nắm được điều này, ạn sẽ chủ động hơn trong việc sử dụng smartphone và đảm bảo rằng các ứng dụng hao pin sẽ bị tắt đúng lúc.

Android 13 sẽ gửi thông báo cho bạn nếu nó phát hiện ra một ứng dụng tiêu thụ quá nhiều điện năng trong 24 giờ trước đó. Tính năng này sẽ hoạt động với mọi ứng dụng, bất kể là ứng dụng dành riêng cho Android 13 hay ứng dụng phổ quát. Yêu cầu duy nhất của tính năng này đó là bạn phải sử dụng điện thoại chạy Android 13.

Sau khi hiển thị thông báo về một ứng dụng ngốn nhiều pin trong nền, thông báo ấy sẽ không xuất hiện trong ít nhất 24 giờ tiếp theo.

Ngoài ra, Android 13 còn có khả năng phát hiện ứng dụng chạy nền trong thời gian quá dài. Khi phát hiện ra một ứng dụng chạy ít nhất 20/24 giờ mỗi ngày, Android 13 sẽ gửi thông báo để bạn có hành động phù hợp.

Android 12 đã giới thiệu các biện pháp tiết kiệm pin mới khiến các ứng dụng thậm chí còn khó chạy trong nền hơn, được tóm tắt trong cái gọi là PhantomProcessKiller. Mặc dù điều này giúp kiểm soát các nhà phát triển giả mạo, nhưng nó cũng dẫn đến những hậu quả không mong muốn đối với các ứng dụng hoàn toàn cần chạy nhiều quy trình nặng trong nền, như trình giả lập terminal Linux Termux. Android 13 sẽ giới thiệu một nút chuyển đổi trong các tùy chọn dành cho nhà phát triển, cho phép người dùng thành thạo công nghệ tắt tính năng này trong các trường hợp giống như Termux.

Google cũng đang phát triển một tính năng mới có tên “TARE”, viết tắt của “The Android Resource Economy”. Nó phải giám sát cách các ứng dụng chạy trong nền và những tác vụ nào chúng thực hiện, trao thưởng và nhận điểm tín dụng từ các ứng dụng để hạn chế khả năng lên lịch công việc không giới hạn cho tương lai. Vì tính năng này vẫn đang được phát triển tích cực, nên người dùng có thể sẽ phải đợi cho đến khi Google cung cấp những tài liệu cần thiết để hiểu chính xác cách hoạt động của nó.

Android 13 cũng có vẻ như để cảnh báo bạn về các ứng dụng giả mạo lợi dụng việc tiêu hao pin quá mức, cụ thể là ở chế độ nền. Nó chỉ có trong tài liệu của Google ở thời điểm hiện tại, vì vậy chúng ta sẽ phải chờ xem nó hoạt động như thế nào trong thế giới thực.

Cài đặt nhanh: Đối với các ứng dụng cung cấp ô Cài đặt nhanh tùy chỉnh, các nhà phát triển có thể dễ dàng cho người dùng biết về nó thông qua một tùy chọn nhắc nhở.

Dấu gạch nối: Khi văn bản tràn qua các đường viền được đặt trước, nó sẽ tự động được gạch nối. Phiên bản mới của Android tăng hiệu suất của tính năng này lên 200%.

Trình tạo bóng có thể lập trình được: Điều này cho phép các nhà phát triển gọi ra những hiệu ứng gợn sóng, làm mờ và các hoạt ảnh thú vị khác trực tiếp từ Android.

Cập nhật hệ thống Google Play: Được biến đến với tên gọi Project Mainline, hệ thống này cho phép Google gửi các bản cập nhật Android dến bất kỳ smartphone nào, bất kỳ phiên bản nào, bất kỳ nhà sản xuất nào... Android 13 nâng cao hệ thống này hơn nữa bằng cahcs mở rộng phạm vi của dự án.

Cuối cùng, Google cũng thúc đẩy các nhà phát triển quan tâm đến màn hình lớn nhiều hơn khi tạo ra các ứng dụng. Điều này không có gì to tát nhưng với việc Google yêu cầu và sự ra mắt của Android 12L, có vẻ như tablet Android đang là thứ mà Google quan tâm tới.