10 bộ vi xử lý có ảnh hưởng nhất trong ngành điện toán

Nói về tầm ảnh hưởng, đáng chú ý nhất là chip đầu tiên được bán ra thị trường: Intel 4004 (1971) - vi xử lý 4 bit được trang bị cho máy tính cơ Busicom 141-PF.

Giới chuyên gia đánh giá Intel 8080 (1974) là "bộ vi xử lý đích thực" đầu tiên bởi chip 8 bit này được tích hợp trong MITS Altair 8800 - máy tính cá nhân được sản xuất đại trà đầu tiên.

ARM2 (1986) được trang bị cho máy tính 32 bit Acorn Archimedes. Chip ARM sao đó tiếp cận hàng triệu người sử dụng khi có mặt trong điện thoại di động, PDA, máy chơi game Nintendo DS, iPod, iPhone, thiết bị GPS, camera... và biến ARM thành kiến trúc chip 32 bit được dùng nhiều nhất từ trước đến nay.

IBM PC 5150 (1981) là máy tính cá nhân nổi tiếng nhất mọi thời đại, do đó bộ vi xử lý trong nó cũng có tầm ảnh hưởng không kém. Đó chính là Intel 8088 (1979), bản rút gọn của 8086 (1978).

MOS Technology 6502 (1975) chỉ có 25 USD trong khi Intel 8080 là 149 USD. Nhà đồng sáng lập Apple Steve Wozniak đã đánh giá cao chip giá rẻ này và đưa vào trong hệ thống Apple II - từng được tiêu thụ hàng triệu chiếc vào cuối những năm 70 thế kỷ trước.

Zilog Z80 (1976) giống bản sao của 8080 nhưng được trang bị thêm nhiều tính năng và có giá thấp hơn nên nhanh chóng đe dọa sự phổ biến của chip Intel. Z80 kết hợp với hệ điều hành CP/M nhanh chóng thành chuẩn trong ngành điện toán tương tự Windows và x86 ngày nay.

Khi thế giới chuyển từ 32 bit sang 64 bit và Intel còn loay hoay với Itanium, AMD đã mở rộng kiến trúc x86 để cho ra đời x86-64, còn gọi là AMD64, với phiên bản chip Opteron 240. Thiết kế này hiệu quả tới mức Intel nhanh chóng áp dụng cho tất cả các dòng x86, trừ Itanium. (Các bộ vi xử lý trong máy để bàn hiện nay đều sử dụng thiết kế Opteron x86-64).

RCA COSMAC CDP 1802 (1976) là bộ vi xử lý đầu tiên được đưa vào không gian với tàu NASA Voyager 1 (1977). Voyager 1 hiện cách trái đất 10,2 tỷ dặm (16,4 tỷ km) và là vật thể xa nhất do con người tạo ra.

AIM PowerPC 601 (1992) được Apple, IBM và Motorola hậu thuẫn bởi ba ông lớn này muốn phá vỡ mối liên kết giữa Intel và Microsoft trong thị trường máy tính cá nhân. Dù không thể đánh bại Intel, Power PC trở thành bộ não của Apple Macintosh - một trong những máy tính xuất sắc của thời đại - từ 1994 đến 2006. Chip này cũng có trong Nintendo Wii, Microsoft Xbox 360 và là một phần của Cell - vi xử lý cho Sony PlayStation 3.

Intel Pentium (1993) không chỉ mang tới những bước tiến cho điện toán cá nhân mà ít nhất từ thời điểm đó, CPU không còn được gọi bằng những con số khô khan như 286, 386, 486...