Microsoft xác nhận: Windows 11 đang trở thành hệ điều hành “tác tử” (Agentic OS)

Microsoft vừa chính thức xác nhận rằng Windows 11 đang được “tiến hóa” thành một hệ điều hành tác tử (Agentic OS) — nơi người dùng có thể ra lệnh cho máy tính bằng giọng nói hoặc văn bản, và hệ thống sẽ tự động thực hiện mọi thứ mà không cần chạm chuột hay gõ bàn phím.

Trong vài ngày gần đây, Microsoft đã “nhá hàng” trên mạng X (Twitter) với những câu khẩu hiệu như “Đôi tay của bạn sắp được nghỉ phép”. Đây là lời gợi nhắc tới video “Windows 2030 Vision”, trong đó Microsoft dự đoán rằng các thao tác truyền thống bằng chuột và bàn phím sẽ sớm trở nên lỗi thời.

Dù tầm nhìn 2030 vẫn còn gần nửa thập kỷ nữa, nhưng có vẻ như Microsoft đang muốn hiện thực hóa nó sớm hơn dự kiến. Hôm nay, hãng tuyên bố: “Người dùng giờ đã có thể nói chuyện với máy tính Windows 11 của mình.”

Windows 11 bước vào kỷ nguyên Agentic OS

Windows 11 lại sắp có thêm một tính năng mới mang tên Copilot Actions, và đây có thể là bước tiến lớn nhất trong hành trình biến máy tính Windows thành một “trợ lý số thông minh” thực thụ.

Thực ra, Copilot Actions không hoàn toàn mới — tính năng này được giới thiệu lần đầu vào tháng 5 năm nay trên phiên bản Copilot nền web, nơi nó có thể đặt chỗ, mua vé hay gọi đồ giúp người dùng thông qua tích hợp với các dịch vụ trực tuyến.

Giờ đây, chỉ sau 5 tháng, Copilot Actions đã chính thức được đưa vào Windows 11, đánh dấu bước ngoặt: Windows chính thức trở thành một Agentic OS.

Agentic OS là gì?

Agentic OS vẫn là một hệ điều hành như chúng ta biết, nhưng nó có khả năng hỗ trợ và điều phối các tác tử AI (AI agents) — những “trí tuệ” có thể suy nghĩ, lập kế hoạch và thực hiện tác vụ thay cho người dùng.

Trong mô hình của Microsoft, điều này được hiện thực hóa thông qua một chuẩn mở có tên Model Context Protocol (MCP) – do Anthropic giới thiệu vào tháng 11/2024.

Nhờ MCP, các tác tử AI trong Windows 11 có thể phát hiện, kích hoạt và thao tác trực tiếp với các ứng dụng gốc, cho phép chỉnh sửa tệp, chạy quy trình tùy chỉnh hay tương tác với tính năng hệ thống mà không cần người dùng chạm vào chuột hay bàn phím.

Copilot Actions chính là “tác tử chính” của Windows 11, nhưng mặc định sẽ bị tắt. Khi được tung ra rộng rãi, người dùng sẽ có thể bật tùy chọn “Experimental Agentic Features” trong phần cài đặt Copilot để kích hoạt.

Mục tiêu của Microsoft với Windows AI PC

Microsoft cho biết họ đang hướng đến 3 khả năng cốt lõi cho máy tính Windows dùng AI:

1. Giao tiếp tự nhiên với máy bằng giọng nói hoặc văn bản thông qua Copilot Voice.
2. Nhìn và hiểu những gì người dùng đang thấy, hỗ trợ trực tiếp nhờ Copilot Vision.
3. Thực hiện hành động và quy trình tự động thông qua Copilot Actions.

Theo Microsoft, tất cả bắt đầu bằng câu lệnh “Hey Copilot” – cụm từ kích hoạt Copilot Voice.

Sau khi được kích hoạt, Copilot Voice sẽ lắng nghe và hiểu yêu cầu của người dùng. Nếu đúng như trong chiến dịch “Meet the Computer You Can Talk To” , Copilot có thể mở ứng dụng, chỉnh sửa tệp, hoặc thực hiện toàn bộ tác vụ phức tạp.

Ví dụ: nếu người dùng mở website portfolio cá nhân và nói, “Hey Copilot, giúp tôi viết phần giới thiệu bản thân từ portfolio này” , Copilot sẽ:

• Dùng Copilot Voice để hiểu yêu cầu,
• Dùng Copilot Vision để quét nội dung trên trang web,
• Sau đó, thông qua Copilot Actions, mở Word và tự động viết bản tóm tắt tiểu sử,
• Nếu cần còn có thể truy cập Google Drive qua Connectors để lấy thêm dữ liệu.

Và tất cả chỉ bằng giọng nói — không cần bàn phím hay chuột. Đây chính là biểu hiện thực tế đầu tiên của một Agentic OS , rất giống với “Jarvis” trong phim Iron Man.

Sau khi hoàn tất tác vụ, Copilot sẽ tự động tắt sau vài giây nếu không có tương tác, hoặc người dùng có thể nói “Goodbye” để kết thúc.

Về bảo mật và quyền riêng tư

Dĩ nhiên, khi cho phép AI truy cập toàn bộ hệ thống, lo ngại về quyền riêng tư là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, Microsoft khẳng định người dùng hoàn toàn kiểm soát được Copilot Actions – có thể tạm dừng hoặc tắt bất cứ lúc nào.

Hiện tại, các tính năng này vẫn đang được thử nghiệm nội bộ, và sẽ dần được tung ra cho cộng đồng Windows Insider trong thời gian tới.

Liệu mọi máy Windows 11 đều có Copilot Actions?

Theo bài viết chính thức từ Phó Chủ tịch Điều hành Microsoft, chủ đề lần này là “Biến mọi máy tính Windows 11 thành PC dùng AI” .

Tuy không nhắc đến việc giới hạn Copilot Actions hay Copilot Voice/Vision chỉ dành cho dòng Copilot+ PC, nhưng một số tác vụ phức tạp chắc chắn sẽ đòi hỏi CPU hoặc NPU mạnh mẽ để xử lý.

Tuy vậy, Microsoft cho biết họ không có ý định “ép” người dùng phải nâng cấp lên Copilot+ PC. Thay vào đó, hãng muốn mọi người dần sử dụng giọng nói và AI như một phần tự nhiên trong trải nghiệm Windows.

Hiện tại, “Hey Copilot” và Copilot Vision đã được phát hành toàn cầu, còn Copilot Actions sẽ sớm đến tay người dùng thử nghiệm.