Nhà phát triển của tựa game Liên minh huyền thoại nổi tiếng, Riot Games, mới đây đã phải đối mặt với những chỉ trích, cáo buộc và thậm chí sẽ phải hầu tòa về hành vi dung túng cho một môi trường cũng như văn hóa làm việc chứa đựng nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến các quy chuẩn xã hội.
Nguồn cơn của vấn đề bắt nguồn từ năm ngoái khi trang tin Kotaku cho công bố một bài báo cáo chi tiết về tình trạng phân biệt giới tính, phân biệt đối xử, và thậm chí là quấy rối tình dục có hệ thống tại Riot Games. Theo đó, một nữ nhân viên đã từng làm việc tại Riot Games lên tiếng cáo buộc với Kotaku rằng cô đã không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải từ bỏ vị trí của mình tại Riot sau 3 năm gắn bó do liên tục bị đồng nghiệp quấy rối tình dục. Đồng thời nhân vật này cũng chia sẻ rằng đa số các nhân viên nữ tại công ty đều bị phân biệt đối xử nghiêm trọng, chẳng hạn như ngay cả khi năng lực làm việc của họ đã được chứng minh, họ vẫn sẽ không bao giờ được chọn vào các vị trí chủ chốt trong công ty, và những vị trí này mặc định là dành cho nam giới.
Riot Games
Ngay sau đó, Kotaku cũng tuyên bố đã thực hiện một cuộc điều tra và ghi nhận thêm ít nhất 28 trường hợp nữ nhân viên của Riot là nạn nhân trong những câu chuyện tương tự, dẫn đến cuộc khủng hoảng truyền thông tồi tệ nhất trong lịch sử nhà phát triển game này.
Chưa dừng lại ở đó, đã có 5 nhân viên và cả cựu nhân viên trong số đó đâm đơn kiện Riot ra toà, và tất cả họ đều là phụ nữ. Sự việc lên đến đỉnh điểm khi công ty đã sử dụng ảnh hưởng của mình để ép buộc 2 trong số những người phụ nữ này phải rút đơn kiện, chuyển sang phân xử nội bộ với lý do họ chỉ có quyền kiện công ty khi vẫn còn đang làm việc.
Tuy nhiên vấn đề khiến dư luận bức xúc nằm ở chỗ mỗi nhân viên nếu muốn làm việc cho Riot đều phải chấp nhận ký kết các điều khoản trọng tài trong hợp đồng lao động. Như vậy, các cáo buộc về phân biệt đối xử, quấy rối tình dục nơi công sở, cũng như thỏa thuận về lương thưởng đều được liệt kê trong hợp đồng, do đó khả năng đưa Riot ra toà là rất khó khăn.
Kotaku cáo buộc Riot Games dung túc cho hành vi quấy rối tình dục công sở
Trong một động thái liên quan, phía ban lãnh đạo Riot hứa hẹn sẽ giải quyết dứt điểm sự việc nhưng trên thực tế họ đã không thực hiện nhiều thay đổi trong gần 1 năm qua. Để góp phần đưa ra tiếng nói mạnh mẽ hơn, 100 nhân viên của Riot đã tạm đình công, 10% trong số họ đang làm việc tại các văn phòng chính của Riot ở Los Angeles. Động thái của họ đã thu hút được nhiều sự chú ý bởi ngành công nghiệp game gần như chưa từng chứng kiến một cuộc đình công nào với số lượng người tham gia nhiều đến như vậy.
Những nỗ lực của các nhân viên này đã được đền đáp khi các nhà lập pháp tại bang California bắt đầu chú ý và âm thầm điều tra những hoạt động liên quan. Cơ quan Thanh tra Bình đẳng trong Việc làm và Gia cư California (The Department of Fair Employment and Housing - DFEH) chính là tổ chức đầu tiên vào cuộc. Đúng như tên gọi, nhiệm vụ của DFEH là bảo vệ người dân California khỏi sự phân biệt đối xử cũng như các hành vi bất hợp pháp trong môi trường việc làm, nhà ở và ở nơi công cộng. Thông qua Kotaku, DFEH đã cố gắng buộc Riot cung cấp mọi dữ liệu cho có liên quan để xác định xem nhà phát triển game này có thực sự bao che cho hành vi phân biệt đối xử hay không. DFEH buộc phải sử dụng biện pháp mạnh do trước đó Riot đã từ chối cung cấp các dữ liệu nêu trên một cách tự nguyện.
Cơ quan Thanh tra Bình đẳng trong Việc làm và Gia cư California
Việc DFEH bí mật điều tra Riot đã khiến không ít người ngạc nhiên. Cơ quan này tuyên bố đã thu thập được những thông tin cần thiết cho các cuộc điều tra với những cáo buộc về mức lương không đồng đều, quấy rối tình dục, tấn công tình dục, trả thù và phân biệt giới tính trong các hoạt động tuyển dụng, cất nhắc thăng tiến nói riêng, và trong môi trường làm việc tại công ty game này nói chung.
“DFEH có đủ thẩm quyền để tiến hành điều tra các hành vi vi phạm tiềm tàng đến luật pháp dân sự của California, tương tự như một đại bồi thẩm đoàn. Khi các công ty không tự nguyện hợp tác trong những cuộc điều tra của chúng tôi, bao gồm cả công tác khám phá điều tra, DFEH sẽ thực hiện quyền hợp pháp của mình trong việc đề nghị sự vào cuộc từ tòa án. Việc này sẽ đảm bảo các cuộc điều tra của chúng tôi được hỗ trợ đầy đủ với bằng chứng liên quan, đồng thời loại bỏ những sự chậm trễ không cần thiết”, giám đốc DFEH, ông Kevin Kish, tuyên bố trong một cuộc họp báo.
Phía Riot cũng đã bắt đầu lên tiếng trước thông tin trên.
“Chúng tôi đã có những cuộc trò chuyện tích cực với DFEH kể từ khi cuộc điều tra bắt đầu. Các cuộc điều tra như thế này hoàn toàn có thể phát sinh khi những cáo buộc về môi trường làm việc tại Riot được đưa ra. Chúng tôi biết điều này và đã hợp tác với DFEH để giải quyết các mối quan ngại của mình”, một đại diện của Riot nói với The Verge trong một tuyên bố vào hôm thứ tư, 12/6 vừa qua.
Vị đại diện này cũng cho biết phía Riot đã nhanh chóng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của DFEH, trong đó phải kể đến hơn 2.500 trang tài liệu cũng như các dữ liệu có liên quan đến tiền lương và các quyết định bổ nhiệm tính đến thời điểm hiện tại. Ngược lại, nhà phát triển game này cũng đã thực hiện một số yêu cầu với DFEH.
“Đến nay, những yêu cầu này vẫn chưa được trả lời, vì vậy chúng tôi thật sự thất vọng khi thấy DFEH phát đi một thông cáo báo chí với cáo buộc rằng chúng tôi đã không hợp tác đầy đủ. Chúng tôi khẳng định rằng mình đã thực hiện nhiều hành động để ngăn chặn những trường hợp như trong bài viết của Kotaku cũng như những cáo buộc mà DFEH đưa ra. Cả ban lãnh đạo và đội ngũ nhân viên tại Riot Games đều có trách nhiệm cùng nhau tạo lập một môi trường làm việc mà ở đó, mọi người đều có cơ hội bình đẳng để được lắng nghe, phát triển vai trò của mình, cũng như có cơ hội thăng tiến. Chúng tôi mong muốn tiếp tục chứng minh điều này với DFEH”, người đại diện của Riot Games nói thêm.
Trong một thông báo mới nhất, các nhân viên cũng như cựu nhân viên Riot có tên trong “28 vụ xâm hại tình dục và phân biệt đối xử” mà Kotaku cáo buộc cũng đã lên tiếng và chấp nhận sẵn sàng đối chất với những người đã cáo buộc họ để cùng làm sáng tỏ sự việc.
Các vấn đề về phân biệt đối xử cũng như môi trường làm việc kém thân thiện vốn không phải là câu chuyện mới trong ngành công nghiệp game. Không chỉ Riot Games, nhiều nhà phát triển game có tiếng khác như Rockstar, NetherRealm và Epic Games cũng đã từng phải đối mặt trước những cáo buộc tương tự - một thực trạng nguy hiểm đang trở nên rất phổ biến trong ngành công nghiệp game.
Phân biệt giới tính trong ngành công nghiệp game đang trở thành vấn nạn
Vụ việc của Riot Games vẫn còn ẩn chứa rất nhiều uẩn khúc cần phải giải quyết. Mọi chuyện chắc chắn vẫn chưa thể sớm ngã ngũ.