Phát hiện mới về DNA có thể mang đến cuộc cách mạng trong điều trị ung thư

Một nghiên cứu quy mô lớn mới đây đã tiết lộ rằng các gen chúng ta thừa hưởng từ khi sinh ra đóng vai trò quan trọng hơn nhiều trong căn bệnh ung thư so với những gì từng được biết đến - không chỉ ảnh hưởng đến cách các khối u hình thành và phát triển, mà còn cả cách chúng phản ứng với điều trị.

Khác với hầu hết các nghiên cứu ung thư tập trung vào các đột biến mắc phải trong suốt cuộc đời, nghiên cứu này đã khám phá hàng triệu biến thể di truyền và ảnh hưởng của chúng đến hoạt động protein trong các khối u. Những phát hiện này có thể thay đổi cách chúng ta chẩn đoán và điều trị ung thư bằng cách tính đến nền tảng di truyền độc đáo của mỗi người - không chỉ các đột biến của khối u. Đây là một bước chuyển hướng tới phương pháp chăm sóc ung thư thực sự cá nhân hóa, toàn diện.

Gen di truyền và ảnh hưởng tiềm ẩn của ung thư

Một nghiên cứu quốc tế mới do các nhà nghiên cứu tại Trường Y khoa Icahn ở Mount Sinai dẫn đầu, phối hợp với Hiệp hội Phân tích Protein Khối u Lâm sàng (CPTAC) thuộc Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, đã tiết lộ rằng các gen chúng ta thừa hưởng từ khi sinh ra, được gọi là các biến thể di truyền dòng mầm (germline genetic variants), đóng vai trò quan trọng hơn nhiều trong bệnh ung thư so với những gì từng được công nhận.

Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy hàng triệu khác biệt di truyền được thừa hưởng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hàng nghìn protein bên trong các khối u như thế nào. Bằng cách phân tích dữ liệu từ hơn 1.000 bệnh nhân mắc 10 loại ung thư khác nhau, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng DNA di truyền của một người có thể định hình cách bệnh ung thư tiến triển trong cơ thể họ.

Những hiểu biết này có thể thay đổi cách thức điều trị ung thư. Hiện nay, hầu hết các phương pháp điều trị được hướng dẫn bởi các đột biến di truyền được tìm thấy trong chính khối u. Nghiên cứu này cho thấy rằng việc xem xét thêm nền tảng di truyền thừa hưởng của bệnh nhân có thể cải thiện cách chẩn đoán ung thư, đánh giá rủi ro và lựa chọn phương pháp điều trị.

"Tất cả mọi người đều mang một sự kết hợp độc đáo các biến thể di truyền từ khi sinh ra, và những khác biệt di truyền này âm thầm định hình cách các tế bào của chúng ta hoạt động trong suốt cuộc đời," Tiến sĩ Zeynep H. Gümüş, Phó Giáo sư Di truyền học và Khoa học Gen tại Trường Y khoa Icahn, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết. "Những biết thể về di truyền học này có thể đóng vai trò tích cực trong cách các khối u hình thành, cách chúng phát triển và thậm chí là cách chúng phản ứng với điều trị. Điều này mở ra những khả năng mới để điều chỉnh chăm sóc ung thư dựa không chỉ trên chính khối u mà còn trên cấu trúc di truyền cơ bản của bệnh nhân".

Từ đột biến soma đến biến thể di truyền

Cho đến nay, hầu hết các nghiên cứu ung thư tập trung vào các đột biến soma (somatic mutations), những thay đổi xảy ra trong tế bào trong suốt cuộc đời của một người. Nhưng các biến thể di truyền dòng mầm vượt xa số lượng các đột biến soma, và ảnh hưởng của chúng đến ung thư vẫn chưa được hiểu rõ.

Để thực hiện nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật tiên tiến được gọi là peptidomics chính xác, cho phép họ kiểm tra cách các đột biến di truyền cụ thể điều chỉnh cấu trúc, độ ổn định và chức năng của protein trong tế bào ung thư. Bằng cách lập bản đồ hơn 330.000 biến thể di truyền mã hóa protein, nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra cách những khác biệt di truyền này có thể thay đổi hoạt động protein, ảnh hưởng đến biểu hiện gen và thậm chí thúc đẩy cách các khối u tương tác với hệ thống miễn dịch.

Nghiên cứu trên chỉ ra rằng những thay đổi DNA di truyền có thể ảnh hưởng đến cách gen được biểu hiện và cách các protein - yếu tố chính thúc đẩy hành vi ung thư - được sản xuất và điều chỉnh trong các khối u. Các biến thể này giúp giải thích một phần sự khác biệt lớn mà các bác sĩ nhìn thấy trong cách ung thư xuất hiện, tiến triển và phản ứng với những liệu pháp điều trị khác nhau.

Nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng ngày càng tăng rằng điều trị ung thư cá nhân hóa nên tính đến không chỉ các đột biến của khối u mà còn cả nền tảng di truyền của người đó. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng những phát hiện của nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ một nhóm bệnh nhân chủ yếu có nguồn gốc châu Âu, và cần nghiên cứu thêm để đảm bảo rằng những hiểu biết này áp dụng được cho những quần thể đa chủng tộc.