Hồi tháng 3/2024, Microsoft từng đề xuất một phương pháp thú vị cho PC chạy Windows 11 mới: tính năng Smart App Control (SAC) không chỉ nâng cao bảo mật mà còn cải thiện hiệu suất — nhưng chỉ khả dụng khi cài đặt sạch (clean installation). Mới đây, hãng tiếp tục chia sẻ chi tiết về ưu điểm vượt trội của SAC so với phần mềm diệt virus truyền thống.
Smart App Control: Nhẹ hơn, nhanh hơn nhờ cơ chế "chủ động"
Ra mắt cùng Windows 11 phiên bản 22H2 (9/2022), SAC hoạt động trên nguyên tắc ngăn chặn ứng dụng độc hại trước khi chúng kịp chạy, loại bỏ nhu cầu quét file liên tục. Microsoft giải thích:
Lợi thế của Smart App Control là tác động nhẹ hơn đến hiệu suất PC. Vì ứng dụng chặn ứng dụng nguy hiểm trước khi chúng hoạt động, không cần quét file liên tục. Điều này giảm tải cho hệ thống, giúp bạn làm việc hoặc chơi game không lo giật lag. Trong khi đó, phần mềm diệt virus truyền thống đôi khi ngốn nhiều tài nguyên hơn do quét file và tiến trình liên tục.
Theo Microsoft, SAC là giải pháp chống mã độc chủ động, khác với cơ chế phản ứng sau của phần mềm diệt virus thông thường. Nhờ đó, SAC mang lại hai lợi ích:
- Hiệu suất hệ thống tốt hơn.
- Vô hiệu hóa mối đe dọa mới dựa trên hành vi đáng ngờ, học hỏi từ dữ liệu học máy (machine learning) và đám mây.
Smart App Control chặn ứng dụng đáng ngờ trước khi chúng gây hại. Phần mềm diệt virus truyền thống phản ứng sau khi mối đe dọa đã xâm nhập — xuất sắc trong việc xác định và loại bỏ mã độc đã biết, nhưng có thể bỏ lỡ các mối nguy mới hoặc tinh vi.
Tuy nhiên, SAC vẫn tồn tại những nhược điểm. Một bài viết hỗ trợ từ Broadcom chỉ ra rằng SAC đôi khi gây sụt giảm hiệu suất do lỗi phát sinh. Đáng chú ý, Broadcom cho biết Microsoft không cung cấp hướng dẫn cụ thể để khắc phục các tình huống này.
Windows cũ vẫn "nhỉnh" hơn về hiệu suất?
Cuộc thảo luận này càng thêm phần ý nghĩa khi nhiều người dùng vẫn đánh giá cao hiệu suất của các phiên bản Windows cũ như 8.1/8 dù chúng thua thiệt về giao diện và tính năng so với Windows 11.
Lời khuyên từ Microsoft: Nếu muốn trải nghiệm Windows 11 mượt mà nhất, hãy cài đặt sạch để kích hoạt Smart App Control, đồng thời tối ưu hóa tài nguyên hệ thống.