Bụi đang “giết chết” âm thanh của bạn — Cách vệ sinh loa đúng chuẩn

Bạn có thể thường xuyên lau TV, bàn phím hay các thiết bị điện tử khác, nhưng loa thì lại bị “lãng quên” khá lâu. Điều này cũng dễ hiểu thôi—loa thường được đánh giá qua cách chúng phát ra âm thanh, còn vẻ ngoài lại ít được chú ý. Nhưng nếu để bụi, lông thú hoặc cả dầu mỡ bếp tích tụ quá lâu, loa không chỉ trông bẩn mà còn xuống cấp cả về âm thanh. Việc vệ sinh loa không mang tính “thẩm mỹ” đơn thuần, mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng trải nghiệm.

Vì sao nên vệ sinh loa?

Một lớp bụi mỏng sẽ không khiến loa mất hay ngay lập tức, nhưng khi bụi, lông thú và các mảng bẩn bám thành từng lớp ở ê căng, màng loa hay tweeter, chúng tạo ra một lớp cản khiến dải cao bị nghẹt, độ chi tiết giảm và thậm chí ảnh hưởng cả dải trầm. Bụi bẩn bám vào các điểm tiếp xúc như đầu cắm hay cọc loa cũng có thể làm xuất hiện tiếng lạo xạo và khiến tín hiệu lúc ổn lúc không.

Tin anh đi, mỗi lần anh đem loa nhiều bụi đi bảo dưỡng là kỹ thuật viên lại nhắc ngay: “Chỉ cần lau nhẹ thường xuyên là được.” Vệ sinh loa là việc đơn giản, nhưng để làm đúng cách thì vẫn cần một chút lưu ý.

Chuẩn bị những dụng cụ phù hợp

Loa là thiết bị nhạy cảm, vì vậy cách vệ sinh cũng phải nhẹ nhàng. Thông thường bạn cần vài chiếc khăn microfiber sạch, một chiếc chổi lông mềm dùng cho bàn phím hoặc đồ trang điểm, vài bình khí nén, dung dịch lau gỗ nhẹ nếu loa có thùng gỗ, thêm một cây lăn bụi cho ê căng vải và dung dịch vệ sinh tiếp điểm điện như Deoxit. Điều quan trọng là tránh các chất tẩy có cồn hoặc ammonia và không dùng khăn giấy vì chúng có thể làm xước bề mặt. Ngoài ra, bạn tuyệt đối không xịt dung dịch trực tiếp lên màng loa.

Cách vệ sinh thùng loa

Việc làm sạch thùng loa khá đơn giản. Bạn chỉ cần dùng một khăn ẩm để lau nhẹ theo chiều vân gỗ, sau đó dùng một khăn khô khác để lau lại ngay lập tức. Đây là cách loại bỏ lớp bụi cơ bản và giữ cho bề mặt thùng loa luôn sạch sẽ. Còn nếu muốn xử lý sâu hơn phần gỗ, bạn có thể tham khảo các bộ dưỡng chuyên dụng—nhưng đó lại là câu chuyện khác.

Cách vệ sinh các củ loa (driver)

Driver là bộ phận quan trọng nhất của loa và thường được làm từ nhiều chất liệu khác nhau như giấy, nhựa, kim loại, polymer, gỗ hay Kevlar. Với driver màng giấy mỏng, bạn không nên dùng khăn ẩm; chỉ cần thổi nhẹ bằng khí nén rồi dùng chổi mềm phủi bụi xung quanh. Với những loại bền hơn như nhựa hay kim loại, có thể lau nhẹ bằng khăn microfiber ẩm rồi lau khô như với thùng loa. Nếu loa có nón trung tâm bằng giấy, hãy chỉ dùng chổi hoặc khí nén để tránh làm méo hoặc thủng. Vòng cao su hoặc foam quanh driver có thể lau nhẹ bằng khăn ẩm hoặc dung dịch dành riêng cho vật liệu cao su.

Tweeter là thành phần mỏng manh nhất của loa. Bạn không nên chạm tay hoặc đặt bất kỳ vật gì lên bề mặt tweeter. Cách vệ sinh an toàn nhất là dùng khí nén xịt nhẹ từ khoảng cách vài centimet và dùng chổi mềm phủi lớp bụi li ti bám trên bề mặt. Chỉ thế thôi là đủ.

Vệ sinh ê căng loa

Ê căng là lớp bảo vệ cực kỳ quan trọng giúp các màng loa tránh bụi, lông thú và các mảng bẩn khác. Với ê căng vải, bạn chỉ cần dùng cây lăn bụi để loại bỏ bụi và lông dính. Nếu bị bẩn nặng, hãy tháo ê căng đặt nằm phẳng và dùng khăn ẩm với một chút xà phòng nhẹ để lau, rồi dùng khăn ẩm sạch làm lại lần nữa trước khi để khô tự nhiên. Còn ê căng bằng nhựa hoặc kim loại thì dễ hơn—chỉ cần khăn ẩm là đủ, miễn là không chà quá mạnh.

Những sai lầm khi vệ sinh loa

Nhiều người dễ mắc phải thói quen xịt trực tiếp dung dịch lên loa, nhưng điều này có thể khiến giọt chất lỏng ngấm vào thùng loa hoặc màng loa và để lại vệt. Bạn cũng không nên dùng máy hút bụi lên driver vì lực hút mạnh có thể làm hỏng màng loa. Tweeter là khu vực tuyệt đối không nên chạm. Cuối cùng, đừng đặt loa ở những nơi dễ bám dầu mỡ hoặc gần lò sưởi, hơi ẩm vì điều này khiến loa nhanh bẩn hơn rất nhiều.

Vệ sinh loa thường xuyên sẽ giữ thiết bị sạch đẹp và đảm bảo chất âm ổn định lâu dài. Một đôi loa sạch bụi bao giờ cũng phát ra âm thanh chính xác và “đúng chất” hơn hẳn.