Nghiên cứu mới chỉ ra nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng của vi nhựa khi xâm nhập cơ thể người

Một nghiên cứu mới trên động vật cho thấy các hạt vi nhựa cực nhỏ trong thực phẩm và đồ uống có thể làm rối loạn quá trình chuyển hóa glucose và gây tổn thương các cơ quan như gan, thận. Những phát hiện này làm dấy lên lo ngại về các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn ở người và nhấn mạnh sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn.

Khi nhựa phân hủy, nó tạo ra microplastic (nhỏ hơn 5 mm) và nanoplastic (nhỏ hơn 100 nanomet - nm), gọi chung là vi nhựa. Những hạt nhựa siêu nhỏ này có thể xâm nhập vào chuỗi thức ăn và tích tụ trong hải sản cùng các thực phẩm thông dụng khác. Ước tính cho thấy mỗi người có thể tiêu thụ từ 40.000 đến 50.000 hạt vi nhựa mỗi năm, thậm chí lên đến hàng triệu đối với một số trường hợp đặc biệt.

" Trước mối lo ngại ngày càng tăng về việc tiếp xúc với vi nhựa và nanoplastic, chúng tôi muốn đánh giá tác động của việc tiếp xúc này đối với sức khỏe, " tiến sĩ Amy Parkhurst tại Đại học California, Davis (University of California), cho biết. " Quan sát của chúng tôi rằng việc ăn/uống phải hạt nanoplastic polystyrene góp phần gây ra tình trạng không dung nạp glucose và các dấu hiệu tổn thương gan, đã xác nhận và mở rộng những gì đã được báo cáo gần đây về tác động của nanoplastic trên các mô hình động vật ".

Mô phỏng quá trình hấp thụ thực tế

Trong nghiên cứu mới này, các nhà khoa học tập trung vào việc tiếp xúc qua đường uống để mô phỏng các hạt nano có trong thực phẩm và đồ uống. Họ cho những con chuột đực 12 tuần tuổi ăn chế độ ăn tiêu chuẩn cho loài gặm nhấm kèm theo một liều nanoplastic polystyrene uống hàng ngày. Polystyrene là một loại nhựa được sử dụng rộng rãi, thường có trong bao bì thực phẩm và các sản phẩm tiêu dùng. Nhóm nghiên cứu đã chọn liều lượng nanoplastic hàng ngày là 60mg trên mỗi kg trọng lượng cơ thể, dựa trên mức độ phơi nhiễm ở người và các nghiên cứu trước đó trên chuột cho thấy tác động sức khỏe ở liều lượng tương tự.

" Chúng tôi không thể kiểm soát tất cả các loại nhựa mà lũ chuột tiếp xúc ," Parkhurst nói. " Tuy nhiên, thiết kế nghiên cứu của chúng tôi cho phép quan sát những thay đổi tương quan với liều lượng vì nhóm được cho ăn nanoplastic sẽ có mức phơi nhiễm cao hơn ".

Tổn thương gan và bất dung nạp glucose

So với nhóm đối chứng không tiếp nhận polystyrene, những con chuột tiêu thụ nanoplastic thể hiện tình trạng không dung nạp glucose toàn thân và nồng độ alanine aminotransferase cao (dấu hiệu tổn thương gan). Ở những con chuột tiêu thụ polystyrene, các nhà nghiên cứu cũng quan sát thấy sự gia tăng tính thấm ruột và nồng độ nội độc tố cao, những yếu tố góp phần gây rối loạn chức năng gan.

Nhóm đang tiếp tục nghiên cứu tác động của nanoplastic lên các mô khác. Họ muốn thực hiện thêm các nghiên cứu trên mô hình động vật gặm nhấm để hiểu rõ hơn về các mô và cơ quan bị ảnh hưởng bởi nanoplastic cũng như các cơ chế phân tử cơ bản liên quan.

Trong tương lai, các nhà khoa học sẽ sử dụng kỹ thuật hình ảnh khối phổ giải hấp/ion hóa bằng laser có trợ chất (MALDI-MSI) nhằm theo dõi sự tích tụ sinh học của nanoplastic với độ phân giải cao và đánh giá những thay đổi chuyển hóa đặc hiệu theo mô.