Vì sao BlackBerry vẫn hấp dẫn?

Bàn phím QWERTY, bảo mật, yêu cầu CNTT vẫn là những điểm tạo sức hút riêng cho RIM BlackBerry trong thời của iPhone và Android.

Research In Motion (RIM) đánh mất vị trí thống trị thị trường smartphone không còn là điều phải bàn cãi. Theo số liệu mới nhất từ công ty nghiên cứu Gartner, bất chấp doanh số bán hàng tăng nhẹ, thị phần BlackBerry vẫn tụt dốc không phanh khi so với các đối thủ iPhone và Android, từ 18,7% xuống còn 11,7% trong quý 2/2011.

Sau sự cố gián đoạn hệ thống và phản ứng chậm chạp từ phía RIM trong 4 ngày hồi đầu tháng 10 vừa qua, nhiều người tin rằng RIM đã được số phận sắp đặt tới diệt vong, với động lực chính là “consumerization IT” (tạm dịch: công nghệ tiêu dùng). Chỉ cần iPhone và Android đáp ứng được yêu cầu CNTT của doanh nghiệp, lãnh địa cuối cùng của RIM sẽ bị xâm chiếm.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với ý kiến cho rằng RIM đang rơi vào trình trạng thảm khốc, và vẫn còn nhiều tín đồ của BlackBerry ngoài kia. Sau tất cả, BlackBerry hiện có 70 triệu thuê bao. Để đánh giá đúng mức sức hấp dẫn của BlackBerry trong thời đại của iPhone và Android, trang web công nghệ Ars đã hỏi ý kiến từ phía độc giả và nhà cung cấp giải pháp phát triển di động cho doanh nghiệp.

Vài độc giả cho biết họ không dùng điện thoại khác vì ông chủ không cho phép, và đổ lỗi cho “quán tính doanh nghiệp”. Tuy nhiên, nhiều người vẫn yêu thích BlackBerry thực sự, từ yếu tố hình thức, dịch vụ như BlackBerry Messenger, và bởi RIM vẫn dẫn đầu trong cuộc cạnh tranh đáp ứng yêu cầu của ngành công nghệ cao.

Dan Croft, Tổng giám đốc Mission Critical Wireless – nhà cung cấp giải pháp phát triển di động cho doanh nghiệp nhận định: “Còn quá sớm để viết cáo phó cho RIM. Rõ ràng, họ đang vấp phải vài vấn đề nghiêm trọng, nhưng còn hàng triệu triệu BlackBerry hoạt động hiệu quả ngoài kia. Chính xác mà nói chúng ta không chứng kiến cảnh RIM trượt ra khỏi môi trường doanh nghiệp, mà chỉ là sự bổ sung các thiết bị không phải BlackBerry.”

Giới CNTT vẫn thích BlackBerry bất chấp sự cố

Croft cho biết nhận được vô số cuộc gọi từ khách hàng suốt tháng xảy ra sợ cố. Mọi người chịu đựng các vấn đề gián đoạn ở các mức độ khác nhau. Vấn đề kết nối có thể làm gia tăng lời phàn nàn từ phía người dùng cuối, khiến họ muốn chuyển sang dùng điện thoại khác, nhưng Croft tin rằng con số cửa hàng CNTT lớn vẫn gắn bó với RIM, dù gặp sự cố hay không: “Với những nhà quản lí CNTT, chỉ có lựa chọn ngoài kia, và có tên BlackBerry”.

iOS và Android hiện đã hỗ trợ mã hóa, truy cập bằng mã PIN, xóa dữ liệu từ xa và tính năng bảo mật khác, nhưng đơn giản, bảo mật của RIM vẫn mạnh mẽ hơn và dễ thực hiện hơn. Các tin nhắn gửi từ BlackBerry được định vị qua Trung tâm xử lí mạng lưới của RIM, và được thêm lớp mã hóa bổ sung. Hơn nữa, các thiết bị cho người dùng cá nhân như iPhone và Android cần kế hoạch thiết lập hệ thống bảo mật tốt hơn nữa mới theo kịp Máy chủ doanh nghiệp BlackBerry (BES).

Hệ thống máy chủ cho doanh nghiệp BES vẫn là lựa chọn hàng đầu cho doanh nghiệp

Trước hết, nhiều công ty còn không biết tới thiết bị và hệ điều hành nào đang ở trong mạng lưới của mình. Doanh nghiệp cần hệ thống quản lí thiết bị tốt hơn để theo dõi những gì đang hoạt động nếu họ muốn, kiểm soát phiên bản hệ điều hành đang sử dụng. Trong khi người tiêu dùng đổ xô đi nâng cấp iPhone lên iOS 5, một doanh nghiệp phải dành ít nhất 72 tiếng để kiểm tra hệ điều hành trước khi bật đèn xanh phê duyệt.

Các tính năng mới trong iOS 5 cũng có vấn đề, đặc biệt là iCloud và iMessage. Với nhiều doanh nghiệp, không ổn chút nào khi “cá nhân lưu trữ dữ liệu doanh nghiệp trong đám mây của Apple mà công ty lại không có quyền truy cập”. Và với iMessage dù rất thuận tiện, nhưng “tôi không biết làm thế nào để lưu trữ iMessage, còn BlackBerry tôi có thể lưu bất cứ thứ gì”.

Croft cho biết vẫn đang triển khai phát triển hệ thống cho BlackBerry: “Hai ngành quan tâm mạnh mẽ tới việc duy trì và nâng cấp BlackBerry là tài chính và dược phẩm”.

Đội quân hâm mộ BlackBerry đông đảo

Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng là tín đồ của BlackBerry

Những kẻ “mộ đạo” BlackBerry vẫn tồn tại. Gilberto Velasquez, Jr. từ công ty tiếp thị Gilberto Velasquez and Associates tự hào: “Tôi bấm bàn phím BlackBerry nhanh gấp 10 lần những người dùng iPhone có thể”. Velasquez cũng thích các nút bấm vật lí, dễ điều hướng thanh thực đơn và công cụ hơn. May mắn cho Velasquez khi không bị ảnh hưởng do sự cố, nhưng khi các vấn đề mạng lưới bị chỉ trích công khai, ông cảm thấy “siêu xấu hổ với bất cứ ai là tín đồ của BlackBerry. Đây chắc hẳn là ngày vui mừng nhất của “fanboy” Apple”.

Trong cơ sở nhỏ của riêng Velasquez, có nhiều thiết bị được sử dụng. Thay vì dùng BES cho một nhóm nhân viên, họ sử dụng kết hợp BlackBerry, Android và iPhone. Velasquez ấn tượng với máy tính bảng Android hơn PlayBook, nhưng xét về điện thoại, không gì so được với BlackBerry. Ông hiện sở hữu BlackBerry Torch với màn hình cảm ứng cùng bàn phím trượt. Ông cũng giúp khách hàng dùng ứng dụng BlackBerry cho các chiến dịch tiếp thị. Velasquez không nghĩ RIM tự mãn vì vị trí dẫn đầu đã rơi vào tay Apple và máy tính bảng PlayBook không mấy hấp dẫn. Tuy nhiên, Velasquez xem iPhone chỉ như món đồ chơi, còn BlackBerry là công cụ thích hợp cho mục đích kinh doanh.

Muốn iPhone, nhưng bị chính sách công ty cản trở

Dominic, người đã dùng BlackBerry trong 10 năm hồi tưởng về lần đầu được trao chiếc BlackBerry để làm việc: “Sở hữu thiết bị nhỏ bé cho riêng mình để kiểm tra email là điều khá tuyệt vời. Nó khiến bạn cảm thấy mình là người ưu tú”. Dominic hiện là chuyên viên quản trị dữ liệu của Oracle, và ông muốn iPhone, nhưng ông chủ không nghĩ đó là giải pháp an toàn cho doanh nghiệp. Dominic cho biết: “Thứ ông chủ muốn kiểm soát thông qua email doanh nghiệp không giống như chương trình chống virus. Nếu một nhân viên rời khỏi công ty, họ cần biết để tắt hệ thống ngay lập tức”.

Người dùng không chuyển sang dùng iPhone do chính sách công ty cản trở

iPhone không làm được điều này tại giai đoạn thí điểm của công ty: “Nếu phải đoán, tôi nghĩ nguyên nhân do mất quá nhiều thời gian để viết ứng dụng riêng kiểm soát iPhone. Với RIM, phương thức mã hóa tốt hơn bất cứ hãng nào khác. Đó chính là lí do vì sao Chính phủ vẫn dùng BlackBerry”.

Dominic dùng Torch, và hài lòng vì thiết kế đẹp mắt, nhưng “không có nhiều ứng dụng tôi nghĩ đặc biệt thú vị, khó so sánh được với Android và iPhone”. Ông cũng bị gián đoạn vài giờ đồng hồ nhưng “xét thấy đây chỉ là lần thứ 3 trong 10 năm, tôi nghĩ đó chỉ là chút bất cẩn của RIM, không phải vấn đề lớn”.

Dù Dominic thừa nhận bị hấp dẫn từ vẻ ngoài của iPhone, ông nghĩ RIM nên đặt cược vào hai lĩnh vực thực sự tốt: thỏa mãn yêu cầu doanh nghiệp và Chính phủ. RIM cũng không nên bỏ qua tính năng cho người dùng cá nhân, như hỗ trợ ứng dụng Android trên thiết bị RIM, “nhưng về cá nhân tôi nghĩ họ sẽ không làm nên chuyện”, vì so sánh về tính năng cho người dùng, BlackBerry vô cùng nghèo nàn. Nếu thành công, RIM sẽ sống sót trong phiên bản thu nhỏ của chính mình.

Gặp khó với sở thích của người tiêu dùng

Croft thừa nhận RIM đang phải vật lộn để duy trì vị thế của mình khi phải đối mặt với sư chuyển dịch quy mô lớn trong sở thích người dùng.

Croft nhận xét: “Rõ ràng, thứ đang thúc đẩy iOS và Android chính là trải nghiệm người dùng trên mỗi thiết bị. Không thể phủ nhận điều này.”

RIM vừa giới thiệu hệ điều hành BBX – hệ điều hành tiếp theo cho cả smartphone và máy tính bảng. Người hâm mộ BlackBerry hi vọng RIM sẽ giữ chân được khách hàng doanh nghiệp và giành thêm được nhiều khách hàng trong thời gian chờ đợi.