Trung Quốc phát triển thành công thiết bị liên lạc vệ tinh lượng tử “cầm tay”

Các nhà khoa học Trung Quốc mới đây đã chế tạo thành công một trạm vệ tinh lượng tử mặt đất không chỉ sở hữu khả năng gửi tin nhắn cực kỳ an toàn ở bất cứ đâu trên thế giới mà còn có tính di động cao với kích cỡ cực kỳ nhỏ gọn, chỉ tương đương một chiếc xe hơi gia đình.

Cụ thể, thiết bị liên lạc vệ tinh lượng tử siêu di động này được phát triển bởi Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc sau hơn 2 năm nghiên cứu. Khả năng tối ưu linh kiện tuyệt vời đã giúp thiết bị sở hữu cân nặng chỉ khoảng 80kg. Với việc được trang bị kính viễn vọng đường kính 28cm (11 inch), nó có thể dễ dàng kết nối với vệ tinh lượng tử của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (có tên Mozi) và thu nhận các khóa mã hóa (encryption keys) dưới dạng những hạt ánh sáng siêu nhỏ.

Không giống như các phương pháp mã hóa truyền thống dựa trên toán học, mã hóa lượng tử lấy động lực từ các định luật vật lý cơ bản. Về lý thuyết, tất cả thông tin bị xáo trộn bởi các thuật toán mã hóa đều có thể bị bẻ khóa bởi máy tính nếu nó đủ nhanh, nhưng giao tiếp khóa lượng tử sẽ vẫn còn nguyên vẹn vì mọi nỗ lực can thiệp (đọc trộm, nghe lén) đều sẽ gây ra những thay đổi vật lý trong tín hiệu và đồng thời kích hoạt cảnh báo bảo mật cho người gửi hoặc người nhận.

Trở lại với phát minh mới của các nhà khoa học Trung Quốc. Hôm 3/1 vừa qua, nhóm các nhà nghiên cứu thuộc Học viện Công nghệ lượng tử Tế Nam đã thử nghiệm thiết bị trên một tòa nhà cao tầng ở Tế Nam, tỉnh Sơn Đông. Trạm liên lạc vệ tinh lượng tử này đã thiết lập một dòng ánh sáng kết nối gần như hoàn hảo với vệ tinh Mozi trong 8 phút liên tục bằng cách sử dụng chùm tia laser, đồng thời nhận đủ số khóa lượng tử cần thiết để mã hóa một lượng lớn dữ liệu truyền tải đường dài.

Shi Yipeng, giáo sư vật lý kiêm phó giám đốc của khoa hàng không và du hành vũ trụ tại Đại học Bắc Kinh, người không tham gia vào dự án nhưng là một trong những chuyên gia đầu ngành về công nghệ lượng tử không gian, đã mô tả thử nghiệm này là một thành tựu quan trọng trong lịch sử phát triển công nghệ lượng tử Trung Quốc: “Thiết bị này sẽ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ truyền thông lượng tử vào thực tế - một lĩnh vực mà trước đây vốn chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng của tất cả chúng ta”.