Quy định để xác thực chứng từ điện tử chưa đầy đủ

Chứng từ điện tử liên quan đến hầu hết nghiệp vụ ngân hàng khi triển khai giao dịch điện tử. Song, hiện tại những yếu tố đảm bảo tính pháp lý cho nó lại chưa có những quy định cần thiết.

Tại hội thảo về Dự thảo 5 của Nghị định Giao dịch điện tử trong hoạt động ngân hàng được tổ chức ngày 7/6 tại Hà Nội, ông Phùng Khắc Kế, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước VN, cho biết tính pháp lý của chứng từ điện tử phải được quy định rõ bởi nó liên quan đến hầu hết hoạt động của ngân hàng. Trên thực tế, thanh toán điện tử đã được triển khai trong hệ thống liên ngân hàng. Tuy nhiên, toàn bộ giao dịch thanh toán giữa khách hàng với ngân hàng vẫn tiến hành theo phương pháp thủ công. Một số ngân hàng thương mại tại Việt Nam ứng dụng thử nghiệm giao dịch điện tử với khách hàng, nhưng đa phần mới dừng lại ở cấp độ hỏi đáp thông tin (vấn tin).

Khó khăn chính nằm ở việc xác định tính xác thực của chứng từ điện tử. Dự thảo 5 của Nghị định Giao dịch điện tử đề xuất sử dụng 3 chữ ký điện tử để xác nhận tính thực của các chứng từ gồm chữ ký số, chữ ký sinh trắc học điện tử và chữ ký lưu ảnh, nhưng không quy định rõ chữ ký nào được sử dụng trong những trường hợp nào. Dự thảo này cũng chưa xác định ai sẽ là người định danh và xác định chữ ký điện tử của khách hàng trên chứng từ vì Nghị định về Chữ ký điện tử và Chứng thực chữ ký điện tử cũng đang được Bộ Bưu chính viễn thông xây dựng.

"Nên xác định rõ chữ ký nào dùng vào việc gì để đảm bảo an toàn về thông tin", bà Lê Thị Ngọc Mơ, Phó vụ trưởng Vụ Viễn thông, Bộ Bưu chính viễn thông, nói. "Bởi vì ngoài chữ ký số, 2 dạng chữ ký điện tử trong dự thảo liệu có đảm bảo sự an toàn trong tất cả trường hợp? Có phát hiện được sự thay đổi trong quá trình lưu chuyển thông tin?"

Ngoài ra, còn những vấn đề liên quan đến kỹ thuật cần được thống nhất cách giải quyết trong các trường hợp phát sinh tranh chấp như sự sai lệch thông tin trên chứng từ khi lưu chuyển trên mạng, công cụ kiểm chứng các chứng từ điện tử, trách nhiệm của người chuyển đổi chứng từ dạng điện tử sang dạng giấy... Đại diện Ngân hàng Ngoại thương đề xuất xem xét lại quy định phải có "tên, địa chỉ của tổ chức hoặc cá nhân lập chứng từ" trên mỗi chứng từ điện tử hay không, vì đa phần chứng từ điện tử được lập bởi các hệ thống tự động.

Sau khi hoàn chỉnh nội dung, Nghị định Giao dịch điện tử trong ngân hàng dự kiến được trình Chính phủ vào cuối tháng 6. Các chuyên gia đánh giá những hướng dẫn trong Nghị định là chìa khóa để triển khai các dịch vụ ngân hàng hiện đại khác như Home Banking, Internet Banking, Mobile Banking...

Hạ Thảo