“Liều thuốc thử” cho quản lý Internet Trung Quốc

Vụ bê bối ảnh “nóng” của ngôi sao giải trí Hồng Kông Trần Quán Hy đã gióng chuông cảnh báo về khả năng quản lý báo chí, về tính vững chắc của hệ thống “vạn lý tường lửa” trên Internet.

Nhà chức trách Trung Quốc khẳng định họ đã tiến hành mọi biện pháp có thể để hạn chế tác động tiêu cực của vụ việc nhưng dường như những “cú đấm sắt” đó chưa đủ nặng.

Những bức ảnh khiêu dâm lần đầu tiên xuất hiện trên mạng cách đây hơn một tháng, cảnh sát cho biết, do Trần Quán Hy, 27 tuổi, mang máy tính xách tay đến hiệu sửa nhưng quên xóa những bức ảnh riêng tư trong ổ cứng máy tính.

Ngay sau đó, hàng loạt tờ báo tiếng Trung đặc biệt là báo Hồng Kông liên tiếp xuất bản các câu chuyện, các bức ảnh trên trang nhất. Đa số báo tăng lượng phát hành lên 30% hòng “kiếm chác”. Riêng ở Hồng Kông, ít nhất 1 triệu người đã đọc bài viết về scandal Trần Quán Hy. Hàng triệu người đã nhìn những bức ảnh gây sốc trên báo, tạp chí Hong Kong.

Trong khi đó, những năm gần đây, luật kiểm duyệt báo chí Trung Quốc bắt đầu thoáng hơn, dẫn tới việc hàng loạt tạp chí đăng hình ảnh phụ nữ “mát mẻ” mà vụ Trần Quán Hy chỉ là một trong số đó. Những loại hình tạp chí đó đã và đang nở rộ như nấm sau mưa và bán chạy vèo vèo. Có người cho rằng một số tờ báo “chịu chơi”, sẵn sàng nhận phạt để đăng những nội dung câu khách bởi doanh thu từ bán báo cao hơn nhiều số tiền nộp phạt. Trong khi đó, cơ quan quản lý báo chí hầu như không có động thái nào ngăn chặn tác động xấu của vụ việc.

Nhưng liều thuốc thử đắng hơn đối với cơ quan chức năng Trung Quốc lại là kiểm soát nội dung trên Internet, công cụ có sức truyền tải không thể xem thường.

Trên hai trang web tiếng Hoa Tianya và Baidu, số lượng comment (ý kiến hay thảo luận) về vụ việc “ảnh sex” Trần Quán Hy đã vượt qua 20 triệu, cho dù có những chuyên gia phụ trách xóa toàn bộ các ảnh trên mạng, nhưng những kẻ gieo rắc lại chiếm đa số.

Một trong những nỗ lực gần đây nhất của cơ quan chức năng Trung Quốc là “tuýt còi” Baidu.com - một website tìm kiếm và công cụ đa chức năng hàng đầu của Trung Quốc, một “ông lớn” cạnh tranh ngang ngửa với Google tại đây, vì đã truyền bá (cho phép các cá nhân) truyền đi hàng trăm bức ảnh “nóng” mà không có sự quản lý chặt chẽ của các quản trị viên.

Tuần trước, Hội đồng kiểm duyệt thông tin Internet Trung Quốc ra tuyên bố phê bình nghiêm khắc Baidu. Theo Bộ luật Hình sự Trung Quốc, nếu như cá nhân, tổ chức, thông qua bất cứ hình thức nào như chatroom, chat, QQ (phương tiện chat phổ biến tại Trung Quốc), diễn đàn… để phát tán 200 bức ảnh sex trở lên sẽ cấu thành tội phạm hình sự và ban quản trị cũng sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới. Đại diện của Baidu đã phải chính thức đứng ra gửi lời xin lỗi và hứa sẽ nhanh chóng giải quyết những tấm hình còn tràn lan trên các diễn đàn của site này.

Trong 1 tháng qua, các Bộ liên quan ở Trung Quốc liên tục phối hợp tổ chức các cuộc truy quét các trang web có nội dung đồi trụy. Chính quyền tỉnh Cát Lâm thông báo, người nào chia sẻ qua mạng “ảnh sex” Trần Quán Hy có thể phải ngồi tù đến 3 năm. Hàn Nghênh Tường, Phó Giám đốc cảnh sát mạng Cát Lâm cho biết hoạt động kiểm duyệt chỉ mới khởi động nhưng gặp nhiều khó khăn do Internet “được sử dụng quá rộng rãi và dân số mạng quá đông”.

Cơ quan chức năng ở Bắc Kinh cảnh báo, người nào bị phát hiện gửi ảnh “nóng” Trần Quán Hy cho bạn bè, dù miễn phí, sẽ bị giam giữ tối đa 15 ngày. Người nào gửi hơn 200 ảnh khỏa thân qua email, chat room sẽ bị điều tra hình sự.

Chiến dịch tẩy tranh ảnh “nóng” Trần Quán Hy vừa được Trung Quốc phát động với sự tham gia của hơn 40 website. Theo đó, công dân mạng và các nhân viên website phải nâng cao ý thức, kỷ luật và ngăn chặn sự lây lan của “dịch” ảnh sex chưa từng thấy trong lịch sử làng giải trí.