Với sự phát triển bùng nổ của trí tuệ nhân tạo thời gian gần đây, các nhà sản xuất máy tính trên toàn thế giới cũng bắt đầu bước vào một phân khúc cạnh tranh mới gọi là “AI PC”, nơi so tài của những chiếc máy tính thế hệ mới được trang bị chip NPU (Neural Processing Unit) và sở hữu khả năng hỗ trợ tuyệt vời cho các tác vụ liên quan đến trí tuệ nhân tạo.
Khác với máy tính thông thường, AI PC là những chiếc PC được thiết kế riêng với phần cứng cũng như phần mềm phù hợp để xử lý các tác vụ AI và máy học (Machine Learning), vốn đòi hỏi khả năng tính toán, xử lý dữ liệu phức tạp. Có thể điểm qua một số tác vụ cần nhiều sức mạnh tính toán thuộc lĩnh vực AI và học máy như:
- AI tạo sinh (generative AI)
- Chatbot
- Phân tích dữ liệu
- Đào tạo mô hình AI
- Chạy trình mô phỏng AI
Nếu gần đây bạn mua một PC Windows mới,và hiện đang tự hỏi liệu chiếc máy tính của mình có đủ tiêu chuẩn là "AI PC" hay "hỗ trợ AI" hay không, Dell có câu trả lời mà bạn cần. Nhà sản xuất máy tính Hoa Kỳ vừa xuất bản một trang hỗ trợ mới, trong đó giải thích chi tiết về những điều kiện mà máy tính Windows phải đáp ứng để được coi là một “PC AI” thực thụ, cũng là cách đề người dùng có thể kiểm tra xem liệu chiếc máy tính của mình có khả năng hỗ trợ AI thuần túy không.
Theo Dell, phần cứng và phần mềm chuyên dụng để xử lý các tác vụ dựa trên AI hiệu quả hơn sẽ giúp máy tính của bạn có khả năng "hỗ trợ AI". Mặc dù máy tính truyền thống cũng có thể hoạt động với AI, nhưng các bộ tăng tốc phần cứng chuyên dụng vốn chỉ có trên PC AI sẽ tối ưu hóa quy trình và khiến giảm mức tiêu thụ điện năng hơn đáng kể. "Phần cứng chuyên dụng" đó được gọi là NPU hoặc Bộ xử lý thần kinh.
Mặc dù về lý thuyết, GPU cũng hoàn toàn có thể xử lý các tác vụ AI, nhưng quá trình này sẽ tiêu tốn khá nhiều năng lượng. Do đó, việc có thêm NPU sẽ giúp các mẫu laptop có thể kéo dài thời gian sử dụng cũng như tăng mức độ hiệu quả cho hệ thống. Đồng thời với NPU, sẽ không còn việc “nhồi nhét” thêm nhiều các linh kiện như trước đây khiến cho không chỉ chi phí mà kích thước sản phẩm cũng có thể bị “phình to” một cách không cần thiết.
NPU được tối ưu hóa để xử lý các phép tính phức tạp theo yêu cầu của thuật toán học sâu (deep learning). Sự tối ưu hóa này giúp NPU xử lý các tác vụ AI cực kỳ hiệu quả, chẳng hạn như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, phân tích hình ảnh, v.v. NPU được tích hợp vào CPU và một thước đo hiệu suất của NPU là Tera Operations per Second (TOP).
Windows 11 yêu cầu NPU chuyên dụng để xử lý các Windows Studio Effects, bao gồm làm mờ nền, chỉnh sửa giao tiếp bằng mắt, tự động lấy khung hình và lấy nét bằng giọng nói. Tuy nhiên, nhờ những cải tiến gần đây của Windows 11, tính năng lấy nét bằng giọng nói sẽ sớm có sẵn trên tất cả các hệ thống. Bạn cũng sẽ cần một NPU cho các tính năng AI mới đang được đồn đoán sẽ sớm xuất hiện trên Windows 11, chẳng hạn như AI Explorer.
Nói thêm về khả năng tiết kiệm năng lượng. Dell cho biết các máy tính được trang bị bộ xử lý Core Ultra mới nhất của Intel sẽ tiết kiệm pin hơn tới 38% trong các cuộc gọi Zoom bằng cách giảm tải tính năng tự động đóng khung, làm mờ nền và theo dõi bằng mắt từ CPU sang NPU.
Các bộ xử lý thần kinh chuyên dụng có thể được tìm thấy trong những hệ thống máy tính được trang bị một số bộ xử lý thế hệ thứ 14 của Intel, dòng sản phẩm Ryzen 7000 và 8000 của AMD cũng như Snapdragon 8cx Gen2 hoặc Snapdragon X Elite của Qualcomm.
Để kiểm tra xem máy tính của bạn có hay không, hãy khởi chạy Task Manager và bấm vào tab Performance. Các PC được hỗ trợ sẽ có gắn nhãn "NPU 0" bên cạnh CPU, bộ nhớ, bộ lưu trữ, mạng và GPU.
Ngoài ra, hãy điều hướng tới Device Manager và tìm Intel AI Boost (trên hệ thống Intel) hoặc AMD IPU Device (trên hệ thống AMD). Nếu không thấy, bạn có thể cần download trình điều khiển (driver) từ trang web của nhà sản xuất. PC có chip Qualcomm được cài đặt sẵn trình điều khiển NPU và khả dụng thông qua Windows Update.
Bạn có thể tìm thêm thông tin về PC "hỗ trợ AI" trên trang web chính thức của Dell. Điều thú vị là Intel gần đây đã phát hành một ghi chú tương tự, xác nhận rằng máy tính đủ điều kiện là "PC AI" nếu nó có NPU và Copilot với phím vật lý chuyên dụng.