Trong lịch sử 10 năm của mình, Google đã chi tiền mạnh tay đến nỗi khiến Silicon Valley phải kinh ngạc. Nhưng nay đại gia tìm kiếm này đang phải thắt chặt chi tiêu.
Từ bỏ “thói quen phóng khoáng”
Google, nổi tiếng với môi trường làm việc phóng khoáng, đang phải cắt giảm những thói quen này và tập trung đầu tư trong thời suy thoái. Các nhà quản trị Google nói họ đã bắt đầu chuẩn bị đối phó với mức tăng trưởng chậm hơn từ 1 năm trước, nhưng cuộc khủng hoảng kinh tế buộc họ phải đẩy mạnh nỗ lực. CEO Google Eric Schmidt đã nhóm họp với các nhà quản trị cấp cao để xem xét tập trung vào đâu. Những ưu tiên hàng đầu Google là quảng cáo hiển thị, quảng cáo trên ĐTDĐ và phần mềm kinh doanh trực tuyến.
Những thay đổi nội bộ đang gây ra một cuộc chuyển đổi lớn với Google. Trước đây, hãng nói luôn luôn đặt mục tiêu dài hạn trước lợi ích của các cổ đông. Hãng đã thu hút những kỹ sư tốt nhất bằng các đãi ngộ phóng khoáng, nơi làm việc có cả bể bơi, sân đánh bóng chuyền và hứa dành cho họ thời gian để theo đuổi dự án riêng. Nền văn hóa đó của Google nuôi dưỡng hàng ngàn dự án. Công ty đã tung ra một chương trình số hóa và tìm kiếm hàng triệu cuốn sách; một mạng xã hội mang tên Orkut; một dịch vụ phân loại Google Base; tung ra Google Earth để chụp những bức ảnh vệ tinh và cả dịch vụ hỏi đáp trên ĐTDĐ. Một số dịch vụ của Google như Gmail đã thành công lớn. Nhưng nhiều dịch vụ khác như lưu trữ dữ liệu trực tuyến, nhạc số chưa bao giờ có tiếng tăm.
Ông Schmidt cho biết, hãng đã chuyển các kỹ sư và nhân viên bán hàng đến những dự án tập trung, rời bỏ các dự án ít hứa hẹn hơn. Mùa thu vừa qua, hãng tuyên bố kế hoạch cắt giảm khoảng 10.000 nhân viên hợp đồng, những người làm trong các bộ phận từ kỹ sư đến dịch vụ thực phẩm. Google cũng giảm bớt thời gian nhân viên được có mặt tại các quán cà phê miễn phí của hãng, hoãn những tiệc trà buổi chiều truyền thống ở văn phòng ở New York. Tuy vậy, một đại diện Google nói nền văn hóa cốt lõi sẽ không thay đổi.
Google đang phải đối phó với một khó khăn đã xảy ra với các công ty công nghệ khác, từ Microsoft đến eBay: đó là điều chỉnh tăng trưởng doanh thu. Doanh thu quý III /2008 của Google tăng 31% so với cùng kỳ năm trước, nhưng mức tăng đó lại giảm so với mức tăng trưởng hàng năm 92% năm 2005. Tuy nhiên, với 14 tỷ USD tiền mặt và khoảng 30% thị trường quảng cáo trực tuyến Mỹ, Google vẫn tốt hơn các đối thủ cạnh tranh khác, các nhà phân tích Wall Street nói.
Tháng 11, hãng phải thu hồi SearchMash, một website được Google dùng để thử nghiệm những cách tổ chức kết quả tìm kiếm mới. Tháng 12, hãng dự định hành động tương tự với Lively, một “thế giới ảo” vừa được tung ra mùa hè năm nay, trong đó người dùng có thể tạo ra các nhân vật và phòng để tụ họp. Google giải thích hãng muốn “ưu tiên nguồn lực và tập trung hơn vào ngành kinh doanh cốt lõi ứng dụng, quảng cáo và tìm kiếm”.
Google đang xem xét lại việc cung cấp một số dịch vụ web mà không có quảng cáo, nhằm kiếm thêm chút doanh thu. Ngày 17/11, Google bắt đầu chạy quảng cáo trên Google Finance, một trang tin tức tài chính và tuyên bố bắt đầu trình diễn quảng cáo với một số người dùng dịch vụ Google News của hãng.
Những năm qua, mức tăng trưởng tăng mạnh của Google hầu như chỉ nhờ vào một ngành kinh doanh duy nhất: quảng cáo tìm kiếm, tức là quảng cáo bằng chữ (text) xuất hiện kế bên kết quả tìm kiếm. Google nhận ra rằng đã qua thời có mức tăng trưởng thần kỳ.
Tiết kiệm tối đa
Google đã thuê Francois Delepine, một phó giám đốc phụ trách phân tích và hoạch định tài chính mới, có nhiệm vụ tìm cách chuẩn hóa và quản lý chặt chẽ hơn các ngân sách. Nhóm tài chính bắt đầu phân bổ nhân sự về những dự án mang lại nhiều doanh thu nhất. Để dự đoán doanh thu tốt hơn, công ty thực hiện hạn ngạch cho các đại diện quảng cáo bán hàng và siết chặt thu nhập của nhân viên với chất lượng, kết quả công việc.
Công ty chỉ tập trung tuyển dụng những người thực sự cần thiết. Việc tuyển dụng tại Google trong quý IV /2007 có thêm 889 người mới, giảm so với mức bình quân khoảng 1.300 người trước đó.
Để quản lý tốt hơn những dự án đang phát triển, các nhà quản trị hàng đầu yêu cầu các giám sát xếp hạng 20 dự án hứa hẹn nhất, sau đó phân bổ nguồn lực. Những dự án không nằm trong danh sách hầu như rất ít nhận được sự hỗ trợ.
Google nói họ vẫn chưa cảm thấy bất cứ tác động nào từ nền kinh tế suy thoái. Họ vẫn ở vào vị trí cạnh tranh, tiếp tục tiến lên, bởi quảng cáo tìm kiếm của Google vẫn mang lại những kết quả tốt nhất cho các nhà quảng cáo. Nhưng doanh thu quảng cáo trên Internet tại Mỹ đạt tổng số 5, 9 tỷ USD trong quý III, tăng chỉ 2% so với quý trước, theo Cục Quảng cáo Tương tác. Google nói trong một hội nghị rằng họ đang nhận ra mức chi tiêu yếu kém của các nhà quảng cáo bất động sản, tài chính và xe hơi.
Khủng hoảng tài chính đã tạo ra một không khí khẩn cấp trong công ty. Các nhà quản trị hàng đầu nói họ vẫn tiếp tục những dự án họ tin là có tiềm năng lâu dài, nhưng đồng thời cũng chuẩn bị “bỏ đói” các dự án khác. Trong số những dự án có tương lai không chắc chắn là Google Notebook, một trang để lưu trữ và lưu ý trên web.
Đầu năm nay, các nhà quản lý của Google đã chứng kiến nỗ lực tiết kiệm tối đa của công ty. Hồi tháng 7, Google nói họ sẽ đóng cửa một văn phòng ở Dallas và một ở Denver, với lý do họ đã có ít nhất 2 văn phòng trên mỗi thị trường. Gần đây, Google lại thuê một giám đốc tài chính mới, ông Patrick Pichette – nhằm tìm cách giảm bớt những điều không hiệu quả và hoãn chi tiêu bất cứ khi nào có thể.
“Có rất nhiều điều chúng ta có thể làm nữa”, CEO Schmidt của Google nói, ngụ ý về sự cắt giảm và tiết kiệm chi tiêu.