Chúng ta đều muốn bọn trẻ lướt web một cách an toàn và có rất nhiều chương trình phần mềm có thể giúp chúng ta làm được điều này. Trong bài viết này, chúng tôi xin cung cấp cho bạn sự so sánh giữa các công cụ đó và giúp bạn đưa ra sự lựa chọn tối ưu cho con cái mình.
Làm cho Internet trở nên an toàn cho trẻ em là một chủ đề được mọi người rất quan tâm, nhất là trong thời gian gần đây. Đặc biệt, những câu chuyện có thật xảy ra khi bọn trẻ tán gẫu (chat) với những người lớn tuổi hơn chúng rất nhiều đã làm cho nhiều bậc cha mẹ lạnh sống lưng. Internet là một kho tri thức của nhân loại, song đồng thời đó cũng là một thế giới của quỷ dữ. Làm cách nào để bạn bảo vệ bọn trẻ vẫn còn ngây thơ và trong trắng trước những mối hiểm hoạ đó? Bạn đã quan tâm tới việc giáo dục và hướng dẫn con em mình sử dụng Internet? Trên thực tế, cách tốt nhất và duy nhất, để tạo ra môi trường an toàn cho trẻ em khi truy nhập trực tuyến là sự giám sát đầy đủ của người lớn. Với những đứa trẻ, đây vẫn luôn là giải pháp hữu ích, nhưng đối với những cô cậu thiếu niên, sự có mặt của bạn đôi khi lại phản tác dụng và thực ra, bạn cũng không đủ thời gian để giám sát việc sử dụng PC của chúng. Việc sử dụng các công cụ lọc sẽ là một giải pháp thay thế tuyệt vời.
Với các phần mềm này, bạn có thể hạn chế mức độ truy nhập vào một số website cụ thể nào đó hoặc lọc dựa trên một danh sách nhiều website, các từ khoá và các cụm từ ngữ. Dưới đây, chúng tôi sẽ đưa ra so sánh năm phần mềm phổ biến nhất hiện nay.
1. NETNANNY 5 (BioNet Systems, giá 29,95 bảng Anh tại website http://www.netnanny.com)
NetNanny là một trong những chương trình lọc truy nhập web có tuổi đời lớn nhất và được nhiều người sử dụng nhất. Phần mềm này hoạt động dựa trên việc sử dụng đồng thời nhiều phương pháp lọc nội dung cho các đối tượng sử dụng PC khác nhau. Khi bạn mới cài đặt, bạn có thể chọn một tài khoản chung dành cho tất cả mọi người với những cấu hình mặc định. Bạn cũng có thể thay đổi những cấu hình này hoặc thiết lập các tài khoản cá nhân với những mức độ hạn chế khác nhau. Việc cấu hình NetNanny dựa trên công nghệ bảo mật bằng mật mã và chương trình cung cấp cho bạn phương pháp “câu hỏi gợi ý” trong trường hợp bạn quên mất mật mã của mình.
NetNanny đem lại cho bạn những gì?
NetNanny bao gồm một cơ sở dữ liệu về các website mà nó sẽ hạn chế truy nhập. Bạn có thể bổ sung thêm vào danh sách này trong quá trình bạn lướt web. Đồng thời, công cụ này còn sử dụng bộ lọc các từ khoá hoặc các cụm từ. Nếu một trang web nào đó chứa đồng thời 5 từ khoá, phần mềm sẽ lọc và hạn chế truy nhập vào trang web đó. Thông thường, ảnh là những thành tố khó có khả năng lọc, tuy nhiên, một cụm từ tìm kiếm ảnh trên Google như “Nude Girls” cũng sẽ làm NetNanny tự động khoá truy nhập. Mặc dù vậy, tìm kiếm với từ khoá “Girls” cũng có thể dẫn tới các bức ảnh khó chịu và đáng tiếc là NetNanny vẫn chưa thể làm gì hơn. Các ứng dụng tán gẫu và trao đổi tệp (file sharing) có lẽ sẽ là vấn đề gây đau đầu nhất với các bậc phụ huynh, tuy nhiên NetNanny có thể giúp bạn khoá được chúng.
Liệu có tốt?
Vâng! NetNanny là một phần mềm khá dễ cài đặt và cung cấp cho bạn các mức độ bảo vệ khác nhau. Tuy nhiên, công cụ này sẽ chỉ là trò chơi đối với những đứa trẻ có đầu óc và trình độ về kỹ thuật.
2. CYBERPATROL 6 (Surf Control PLC, giá 27 bảng Anh, http://www.cybercontrol.com)
CyberPatrol thu hút được sự quan tâm và lòng tin của nhiều người sử dụng bởi nó đã từng đi đầu trong việc lọc nội dung Web kể từ năm 1995. Các máy tính của hãng Comet được cung cấp với phiên bản chuẩn của phần mềm này. Bạn có thể định nghĩa các từ khoá và các cụm từ khoá và chặn hoặc lọc các chương trình tán gẫu dựa trên các từ ngữ được dùng. CyberPatrol cho phép bạn xây dựng một danh sách các chương trình có thể không được phép dùng và bạn có thể hạn chế số giờ sử dụng máy tính của con cái mình trong một ngày.
CyberPatrol đem lại cho bạn những gì?
Cũng giống như NetNanny, CyberPatrol cho phép bạn thiết lập các chế độ người dùng khác nhau, tức là bạn có thể cho đứa con lớn của mình quyền truy nhập nhiều hơn trong khi tăng cường mức độ bảo vệ đối với cô con gái út 6 tuổi. Tuy nhiên, một vấn đề rắc rối là vấn đề về bảo mật mã khoá giữa các mức khác nhau. Sẽ không có cách nào cấm bọn trẻ chia sẽ mật mã với nhau hoặc tìm cách mày mò mật mã mà bạn đặt. Chính bọn trẻ là những người biết rõ nhất các thông tin mà bạn có thể sử dụng trong khi đặt mật khẩu, do đó, cố gắng chọn một mật khẩu phức tạp và an toàn.
CyberPatrol hỗ trợ tính năng cập nhật từ Internet. Bạn có thể tải các phiên bản cập nhật hoặc đặt chế độ tự động hàng ngày, hàng tuần hoặc theo tháng. Điều này cho phép máy tính của bạn có những thông tin mới nhất về các website, các nhóm người hoặc các mối đe doạ trực tuyến khác. Bạn có thể lọc các diễn đàn tán gẫu theo từ khoá hoặc chặn toàn bộ chương trình tán gẫu.
Liệu có tốt?
Đây là một phần mềm lọc tốt, song phức tạp, đòi hỏi người sử dụng phải mất thời gian và công sức để thiết lập các cấu hình.
3. CONTENTCLEANER (Jonida Inc., http://www.jonidainc.com, 24 bảng Anh)
ContentCleaner cũng đưa ra các tính năng tương tự như ở NetNanny và CyberPatrol, mặc dù việc thiết lập cấu hình đơn giản hơn nhiều. Bạn chỉ cần cài đặt phần mềm, khởi động lại hệ thống và thiết đặt mật khẩu.
ContentCleaner đem lại cho bạn những gì?
Bạn có thể thay đổi các thiết lập mặc định bằng việc sử dụng tab ‘Advanced’. ContentCleaner hỗ trợ việc thiết lập các mức cấu hình riêng đối với những người dùng khác nhau mặc dù thông thường, việc thiết lập mức truy nhập chung cho mọi người vẫn được nhiều người ưa dùng. Nếu bạn muốn thay đổi chủ đề lọc và khả năng lọc, chọn tab ‘Topics’. Chọn chủ đề mà bạn muốn áp dụng chế độ lọc và đặt thanh trượt đúng vào mức độ lọc phù hợp. Tab ‘Allow and Disallow’ cho phép bạn bổ sung hoặc loại bỏ các website trong danh sách bị lọc và chặn.
Tab ‘Security’ cung cấp các khả năng chặn các chương trình chia sẻ tệp và tán gẫu. Bạn cũng có thể chặn việc truy nhập Internet dựa trên các khoảng hoặc mốc thời gian trong ngày. Bộ lọc của RSACi và SafeSurf Web cũng được hỗ trợ mặc dù các cấp độ lọc trên không được công nhận rộng rãi và các bộ lọc này không mấy tác dụng với nhiều trang web dành cho người lớn.
Các mặc định gốc (factory default) đem lại một mức độ lọc tốt. Một vài bức ảnh khiêu dâm có thể vẫn được tìm kiếm qua chế độ tìm ảnh trong Google, tuy nhiên, trang web gốc sẽ bị chặn hoàn toàn.
Liệu có tốt?
ContentCleaner là một phần mềm có nhiều tính năng hiệu quả và dễ sử dụng. Nếu bạn không muốn tiêu tốn thời gian vào việc lọc và chặn nội dung trên Web, đây sẽ là một lựa chọn phù hợp.
4. CYBERSITTER (Solid Oak Software, 24 bảng Anh tại http://www.cybersitter.com)
Khi bạn cài đặt CyberSitter, phần mềm này sẽ yêu cầu quét ổ cứng của bạn để tìm những “nội dung khả nghi”. Hành động này không nhằm vào việc xác định các bức ảnh hoặc đoạn video “có vấn đề” mà sẽ sục sạo trong kho lưu cache Internet để tìm ra các website liên quan cần phải lọc và chặn.
CyberSitter đem lại những gì?
Sau khi cài đặt, bạn phải thiết lập một mật khẩu quản lý để đảm bảo rằng chỉ bạn mới đủ quyền để cấu hình phần mềm. Các chủ đề lọc có phạm vi đa dạng, bao gồm cả nội dung liên quan tới tình dục và bạo lực thông thường. CyberSitter cũng hoạt động tốt đối với các phần mềm chia sẻ tệp, đánh bạc và bói toán. Mục Pokemon trong các lựa chọn của chương trình này nhằm vào lĩnh vực giáo dục mặc dù nó không thực sự phát huy hiệu quả.
Bạn cũng được quyền lọc nhiều chủ đề, trong đó bao gồm cả TV, điện ảnh, các website về tài chính và thể thao. Có thể hiểu rằng điều này thực chất chặn cả việc truy nhập Internet để giải trí và giết thời gian mặc dù đây không phải là điều không hoàn toàn cần thiết trong gia đình. Tất nhiên, bạn không nhất thiết phải chọn tất cả các lựa chọn này, tuy nhiên, nếu bạn kích hoạt tất cả, có lẽ bạn nên tắt luôn chiếc máy tính của mình.
Bạn cũng có thể giới hạn thời gian truy nhập Internet. Một công cụ bổ sung là System Snooper, cho phép bạn quét và phát hiện tất cả các trang web có chứa các từ khoá bị cấm.
Liệu có tốt?
CyberSitter mang tới một giải pháp đa dạng và khá hoàn thiện mặc dù nhiều khi bạn sẽ không thể sử dụng tất cả các tính năng được cung cấp.
5. FAMILY BROWSER (Custom Browser Inc., miễn phí, http://www.thefamilybrowser.com)
Family Browser là một phiên bản thay thế cho IE hoặc các trình duyệt khác bạn đang dùng. Công cụ lọc được cung cấp dưới dạng một công nghệ nhúng vào trình duyệt. Giao diện trình duyệt này chứa nhiều tính năng riêng dành cho trẻ em, bao gồm các phím tắt giúp bạn nhanh chóng truy nhập tới các trang chủ như Barney, Bugs Bunny hoặc Disney cùng nhiều các đường link tới các trang web trường học và giáo dục.
Family Browser đem lại những gì?
Cũng giống như CyberSitter, khi bạn cài đặt Family Browser, bạn cần thiết lập một mật mã quản lý. Bạn cũng cần gõ vào một địa chỉ trang chủ và khởi động lại trình duyệt. Bạn có thể tìm thấy công cụ quản lý ‘Parental Controls’ trong menu ‘Administration’. Tại đây, bạn có thể kích hoạt hoặc tắt bộ lọc, chặn các phần mềm tán gẫu, các cửa sổ bung (popup) hoặc hạn chế mức truy nhập tới một tên miền duy nhất.
Tuy nhiên, Family Browser không chặn hoạt động của các phần mềm Internet khác, trong đó có IE. Nếu bạn mở IE, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy rằng trình duyệt này không hề bị hạn chế chút nào. Để khắc phục tình huống, bạn có thể cài đặt thêm công cụ chặn IE và một số chương trình Internet khác, tuy nhiên, lúc này bạn sẽ phải chi ra 15,99 USD. Mặc dù chương trình này được giới thiệu miễn phí trên trang web www.thefamilybrowser.com, tuy nhiên, thực chất bạn sẽ mất khoảng 20 bảng Anh để có được các tính năng đầy đủ.
Có thực sự tốt?
Family Browser thể hiện qua một giao diện khá rắc rối với các chức năng bị giới hạn. Và chính các khoản chi phí phát sinh sẽ là điều làm cho mọi người cảm thấy khó gần gũi với công cụ này.
Các lựa chọn khác có thể bạn lưu tâm
Các ISP có cung cấp các dịch vụ truy nhập gia đình như AOL đều hỗ trợ việc quản lý truy nhập cho phụ huynh. Đây là một yếu tố đáng cân nhắc bởi điều này được tính trong khoản phí truy nhập Internet của bạn. Mặc dù vậy, bạn có thể thấy rằng công cụ quản lý mà ISP cung cấp sẽ không được linh hoạt và hiệu quả như NetNanny hay CyberPatrol. Bạn có thể liên hệ với các ISP của bạn để biết thêm thông tin. Thậm chí, bạn đã có đăng ký dịch vụ này mà không sử dụng tới.
PC Monitor là một phiên bản gia đình dùng để theo dõi hoạt động máy tính. Phần mềm này cho phép bạn áp dụng một số hạn chế và theo dõi việc bọn trẻ sử dụng PC. Có thể bạn sẽ cảm thấy dễ hiểu rằng tại sao việc đưa ra chính sách sử dụng máy tính tại các doanh nghiệp là cần thiết và hiệu quả, trong khi nếu áp dụng vào gia đình, điều này có thể làm ảnh hưởng tới mối quan hệ gia đình bạn. Bọn trẻ rất nhạy cảm trước những vấn đề liên quan tới việc bị theo dõi và sẽ có những biện pháp đối phó. Bạn có thể truy nhập vào http://www.resourcemonitor.com để biết thêm chi tiết.
ZoneAlarm Pro with Web Filtering không phải là một cái tên dài khó nhớ. Phần mềm này, có giá 36 bảng Anh, cung cấp một bức tường lửa tuyệt vời với các bộ lọc Internet. Hãy truy nhập vào website http://www.zonelabs.com.
Ngoài ra, ChildWebGuardian tại http://www.childwebguardian.com, cũng mang tới một giải pháp lọc hoạt động trực tuyến khá hiệu quả. Phần mềm này còn có tính năng lưu lại các bản ghi (log) về quá trình truy nhập trực tuyến.
Những cậu thiếu niên quyết tâm và có đầu óc kỹ thuật thường dễ dàng đối phó được với hầu hết các công nghệ lọc. Đó là lý do tại sao chúng tôi cho rằng tốt nhất là bạn phải cân nhắc việc sử dụng các công nghệ phù hợp. Bên cạnh đó, hãy đặt chiếc PC ở chỗ dễ quan sát nhất trong nhà bạn và hãy lưu tâm và dùng nhiều thời gian truy nhập mạng với con cái mình. Việc sử dụng phương pháp hạn chế về thời gian là một giải pháp tốt để ngăn chặn việc con bạn lướt web quá lâu mặc dù đôi khi con bạn sẽ phải làm một bài tập về nhà mà chúng cần nhiều thời gian tìm kiếm thông tin trên mạng.
Hạn chế chương trình tán gẫu là một vấn đề nhạy cảm. Chỉ nên cho phép con bạn tham gia thảo luận trực tuyến trong những forum có đối tượng rõ ràng và không có những cụm từ khoá nguy hiểm.
Cả năm phần mềm lọc nội dung trực tuyến đưa ra so sánh trên đây đều có bộ lọc khá tốt. Tất nhiên, rất khó có thể lọc hết những bức ảnh có nội dung đáng lo ngại. Nhưng có lẽ, điều quan trọng nhất đối với các công cụ lọc trong gia đình là đặc tính dễ sử dụng. Chính vì vậy, những phần mềm nào dễ dàng được cấu hình sẽ được ưu tiên, và đó là NetNanny và ContentCleaner