Với việc bản phát hành lớn đầu tiên và duy nhất của Windows 11 trong năm 2022 - 22H2 - hiện đang được tung ra cho người dùng toàn cầu, mọi ánh mắt dường như đang đổ dồn về hệ điều hành mới của Microsoft. Tuy nhiên như một “lẽ thông thường”, bên cạnh sự cải tiến về tính năng, bản cập nhật Windows mới lại đi kèm với hàng loạt rắc rối về tương thích cho người dùng.
*Cập nhật ngày 1/11: AMD giải thích nguyên nhân gây ra sự cố hiệu suất với chip Ryzen 7000 trên Windows 11
Trong vài tuần qua, đã có hàng loạt báo cáo từ cộng đồng người dùng CPU AMD và cả giới chuyên môn về việc hiện tượng hiệu suất thấp hơn mức tối ưu trên các bộ xử lý Zen 4 Ryzen 7000 series mới khi chạy trên bản cập nhật nhật tính năng Windows 11 22H2.
Ngay lập tức, “Team Đỏ” đã bắt nay vào điều trả vấn đề. Tuy nhiên, kết quả lại cho thấy mức chênh lệch hiệu suất của các bộ xử lý Ryzen 7000 khi chạy trên Windows 11 và Windows 10 nằm trong tham chiếu lỗi điển hình, tức là không có gì quá nghiêm trọng. Công ty cho biết trong thông báo đưa ra hôm nay:
“Chúng tôi đã nhận được hàng loạt báo cáo về lỗi hiệu suất không mong muốn trong một số trò chơi nhất định với bộ xử lý máy tính để bàn AMD Ryzen mới, cũng như sự khác biệt về hiệu suất giữa Windows 11 và Windows 10 trong một số tựa game nhất định. Đội ngũ của AMD đã ngay lập tức tiến hành tìm hiểu vấn đề. Quá trình điều tra vẫn đang diễn ra, nhưng dựa trên thử nghiệm cho đến nay, chúng tôi chưa quan sát thấy sự khác biệt thực sự bất thường về hiệu suất chơi game giữa các phiên bản hệ điều hành, trong nhiều tình huống hoạt động và các tựa game khác nhau”.
Ngoài ra, các chuyên gia AMD cũng tin rằng những sự khác biệt được ghi nhận có thể liên quan đến bản thân việc tối ưu hóa trò chơi, chứ không phải là điều gì đó mà AMD đã làm rối tung lên:
“Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chơi game, bao gồm bản thân trò chơi, kiến trúc CPU, GPU và bộ nhớ. Khi các kiến trúc mới tham gia vào thị trường, chúng tôi thường quan sát thấy những bất thường về hiệu suất mà các bên liên quan phải cùng giải quyết. Đây không phải là một hiện tượng mới và cũng không có gì bất thường”.
Như vậy, điều mà AMD muốn nói tới ở đây về cơ bản là những sự tối ưu hóa trong tương lai gần cho Ryzen 7000 và kiến trúc Zen 4, có thể giúp giải quyết triệt để các vấn đề về hiệu suất này. Hiện tại, việc vô hiệu hóa SMT được cho giải pháp chữa cháy hiệu quả trong việc giữ ổn định hiệu suất chip AMD Zen 4 trên Windows 11 22H2, đặc biệt là trong trường hợp triển khai ít CCD (CPU Compute Die) hơn.
Cách đây vài tuần, đã có hàng loạt báo cáo từ người dùng GPU NVIDIA về hiện tượng tốc độ khung hình không ổn định và tình trạng giật, lag trong các trò chơi. Công ty đã nhanh chóng xem xét khiếu nại và xác nhận rằng những vấn đề nêu là kết quả của sự cố tương thích trong công cụ gỡ lỗi đồ họa mới có trên bản cập nhật Windows 11 22H2, khiến nó vô tình bị kích hoạt sai thời điểm.
Trong khi sự cố với Nvidia còn chưa thực lắng xuống, có vẻ như bản phát hành Windows 11 22H2 tiếp tục gây ra vấn đề với CPU dòng vi xử lý Ryzen 7000 dựa trên kiến trúc Zen 4 mới ra mắt của AMD. CapFrameX (CFX) đã phát hiện ra rằng khi một CCD đơn (CPU Compute Die) trên 16 lõi của Ryzen 9 7950X hoạt động, cấu hình có thể cho hiệu suất hoạt động tốt hơn CCD 7950X kép mặc định. Mỗi CCD Zen 4 có tám lõi cùng với bộ nhớ đệm của nó. Do đó, về cơ bản, một CPU Zen 4 tám lõi có thể đánh bại biến thể 16 lõi có số lõi cao hơn.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề và đánh giá các tình huống ảnh hưởng đến sự cố, CFX đã quyết định kiểm tra hai trường hợp khác, trong đó đa luồng đồng thời (simultaneous multi-threading - SMT) bị vô hiệu hóa. Như vậy, trong một tình huống CCD đơn lẻ với SMT bị vô hiệu hóa, 7950X 16 lõi 32 luồng bây giờ bị giảm xuống chỉ còn là một CPU tám lõi tám luồng.
Cũng giống như trường hợp CCD đơn lẻ, tình huống SMT-off cũng mang lại kết quả tương tự là hiển thị hiệu suất tốt hơn với ít luồng hơn.
Điều này dường như không phải là trường hợp cá biệt khi đội ngũ đánh giá phần cứng dạn dày kinh nghiệm Hardware Unboxed (HBU) cũng đã nhận thấy vấn đề tương tự trên hệ thống thử nghiệm RTX 4090 của họ. Và có vẻ hiện tượng này có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn thời gian gần đây.
Vấn đề hiệu suất dường như phổ biến trên Windows 11 22H2, Và theo các đánh giá sơ bộ, có vẻ như bản cập nhật này đang gặp sự cố về bộ lập lịch trên các CPU Ryzen 7000 mới. Đó là lý do tại sao nhiều luồng hơn không giúp được gì. Ngoài ra, cũng có thể có một lỗi liên quan đến trình điều khiển (driver) tương tự như trường hợp của Nvidia gần đây. Có lẽ bản thân driver GPU không sử dụng đúng các luồng phụ.