Top 3 phân phối Linux cho các trường hợp sử dụng khác nhau

Quản trị mạng – Thoạt nhìn qua chúng ta sẽ thấy có khá ít điểm khác nhau giữa các phát hành mới nhất của các phân phối Linux: Fedora 12 của nhóm Red Hat, openSUSE 11.2 của Novell, Ubuntu 9.10 của Canonical. Mỗi một phân phối đều sử dụng các phát hành mói nhất các ứng dụng mã nguồn mở và đều dựa trên nhân Linux gần đây. Thêm vào đó mỗi một phân phối trên đều gồm có các ứng dụng mã nguồn mở như OpenOffice và Firefox. Mặc dù vậy, trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn một số sự khác biệt giữa các phân phối đó và ý nghĩa của nó như thế nào đối với từng đối tượng người dùng khác nhau.

Về cơ bản cả ba phân phối trên đều sử dụng nhân Linux 2.6.31, tuy nhiên sự khác biệt lại nằm ở phía bề mặt. Cho ví dụ Fedora và Ubuntu sử dụng GNOME 2.28 (phiên bản mới nhất) cho các desktop, trong khi đó openSUSE lại sử dụng KDE 4.3.1.

Cách kiểm tra

Quá trình test được thực hiện bằng cách cài đặt mỗi một phiên bản trên máy tính Dell Inspiron 530S với bộ vi xử lý dual-core .2GHz Intel Pentium E2200, bus 800MHz, 4GB RAM, ổ cứng SATA với dung lượng 500GB, chipset Intel 3100 GMA.

Quá trình test cũng được thực hiện trên hệ thống giống hệt nhau với MEPIS Linux đóng vai trò hệ điều hành chủ, trong máy ảo VirtualBox 3.0.12 của Sun. Cuối cùng, là chạy Fedora và openSUSE trên laptop Lenovo ThinkPad R61 và chạy Ubuntu trên netbook Dell Mini 9.

Quá trình thực hiện không gặp vấn đề gì trong cài đặt cũng như nâng cấp từ phiên bản RC đến phiên bản cuối cùng. Trong mỗi trường hợp, tất cả những gì cần thực hiện chỉ là cho đĩa CD, DVD hoặc USB, khởi động máy tính từ thiết bị cài đặt và cho phép các phân phối tự cài đặt.

Cũng tương tự như vậy, không có vấn đề nào xảy ra với phần cứng Gigabit Ethernet hoặc 802.11g Wi-Fi. Chúng tôi cũng có thể dễ dàng đăng nhập các hệ thống vào mạng miền Active Directory/Samba. Đây là mạng dựa trên các máy chủ đang chạy dows Server 2008 R2, Windows Server 2003, SUSE Linux 11 và CentOS 5.4, RHEL clone.

Ngoài ra mạng LAN này còn gồm có các thiết bị NAT và một vài máy in Canon, HP, các phân phối đều chạy tốt với các máy chủ SMB (Server Message Block) và NFS (Network File System). Thêm vào đó, chúng tôi có thể quản lý chúng từ các máy tính bằng chương trình điều khiển xa OpenSSH.

Rõ ràng, phân phối Linux nào mà bạn chọn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu cũng như sở thích của bạn. Tuy nhiên chúng tôi hy vọng bài đánh giá này sẽ giúp các bạn tìm ra lựa chọn thích hợp nhất cho mình.

Fedora 12

Fedora được biết đến với tư cách là lựa chọn đầu tiên cho người dùng với khả năng mã nguồn mở. Chính vì vậy nếu bạn là một người dùng thành thạo Linux, bạn sẽ thích Fedora, còn trong trường hợp không phải như vậy thì đây chắc chắn sẽ không phải phân phối dành cho bạn.

Không phải Fedora khó sử dụng. Mặc dù không thân thiện như Ubuntu nhưng hầu hết người dùng Linux gần như không gặp vấn đề nào trong quá trình làm việc với Fedora thậm chí họ không phải là các chuyên gia phát triển phần mềm.

Tuy vậy, các chuyên gia phát triển của Fedora đã đặt người dùng vào vị thế đã có một số kiến thức nói chung. Cho ví dụ, trong các phiên bản trước đây, người dùng bình thường (không phải quản trị viên) có thể cài đặt phần mềm trên Fedora mà không cần truy cập vào mật khẩu root nhưng trong phiên bản này, người dùng nội bộ cần phải nhập vào mật khẩu root nếu muốn cài đặt phần mềm (điều mà họ hầu như phải thực hiện trên các phân phối khác của Linux).

Mặc dù vậy có rất nhiều điểm thú vị khác trong Fedora 12. Fedora khởi động nhanh hơn so với các hệ điều hành chẳng hạn như Splashtop. Nếu bạn đang sử dụng một netbook hoặc máy tính khác được trang bị bộ vi xử lý Intel Atom, khi đó bạn sẽ ấn tượng về tốc độ mà Fedora mang đến, lúc này Fedora sẽ tự động cài đặt một phiên bản tối ưu trên các máy tính có sử dụng các bộ vi xử lý có tốc độ không cao.

Thêm vào đó, giao diện GNOME khá dễ sử dụng. GNOME 2.28 đã được tối ưu hóa để có thể làm việc tốt trên các phần cứng có cấu hình thấp. Những cải thiện về hiệu suất bộ nhớ cũng thể hiện rõ nét khi chạy các máy ảo trên Fedora với quá trình ảo hóa KVM. Hệ thống quản lý bộ nhớ tốt hơn nhiều so với trước kia, điều đó có nghĩa rằng bạn có thể chạy nhiều máy ảo hơn trên cùng một cấu trúc phần cứng.

Network Manager của Fedora hiện hỗ trợ nhiều sự lựa chọn về mạng

Một điểm thú vị hơn nữa đối với nhiều người dùng là khả năng hỗ trợ cho các thiết bị không dây Bluetooth và webcam đã được cải thiện đáng kể. Ngoài ra Network Manager của Fedora còn hỗ trợ nhiều lựa chọn cho việc kết nối mạng, trong đó đáng kể nhất phải nói đến đó là IPv6. Khi bạn cần lựa chọn giữa Wi-Fi, băng thông rộng di động, chạy dây hoặc kết nối VPN thì Fedora sẽ cho phép bạn dễ dàng tìm ra thứ mà mình muốn.

Mặc dù vậy ở đây vẫn có một hạn chế nhỏ của Fedora đối với người dùng doanh nghiệp là họ phải có một số kiến thức cơ bản.

Với tất cả các tính năng tuyệt vời này, mặc dù Fedora không phải là phân phối tốt nhất cho những người dùng mới cũng như những người dùng doanh nghiệp nhưng với phần còn lại thì đây chính là một lựa chọn tuyệt vời.

OpenSUSE 11.2

Qua nhiều năm, người dùng đã được thử nghiệm rất nhiều phân phối Linux. Tuy nhiên có một phân phối mà có lẽ nhiều người vẫn ấn tượng đó là openSUSE.

Không một hệ điều hành nào là hoàn hảo, tuy nhiên trong mỗi phát hành sau phát hành, openSUSE không vứt bỏ đi những đặc tính được nhiều người cho là tốt. Cho ví dụ, desktop KDE 4.3 mặc định của nó. OpenSUSE đã làm cho người dùng cảm thấy dễ chịu hơn bằng cách kết hợp nó với các công cụ quản trị đa lớp.

Một sự khác biệt chính giữa openSUSE, Fedora GNOME và Ubuntu là người dùng có thể can thiệp vào cách thức của mình một cách dễ dàng thông qua hầu hết các nhiệm vụ quản trị với giao diện YaST của openSUSE. OpenSUSE và KDE 4.3 cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm và sử dụng các ứng dụng. Tương phản với GNOME, dễ dàng cho phép sử dụng và truy cập vào các chương trình cũng như các thiết lập chung, tuy nhiên nếu muốn truy cập vào các ứng dụng riêng tư hơn hoặc thực hiện một số thay đổi đối với hệ thống thì bạn cần phải can thiêp vào các file cấu hình hoặc giao diện điều hành.

Đối với cá nhân, openSUSE và KDE có nhiều điểm giống với giao diện XP của Windows, nơi hầu hết mọi thứ bạn cần thực hiện đều có thể được thực hiện bằng Control Panel. Fedora và GNOME lại có nhiều điểm tương đồng với giao diện Mac, 99% những gì bạn muốn thực hiện hoàn toàn dễ dàng, tuy nhiên 1% còn lại yêu cầu đến các kiến thức chuyên sâu.

OpenSUSE cho phép người dùng dễ dàng sử dụng các media codex riêng, chẳng hạn như Adobe Flash, Windows Media và Silverlight của Microsoft. Bạn có thể bổ sung chúng với bất cứ phân phối Linux nào và hoàn toàn dễ dàng thực hiện.

OpenSUSE cho phép bạn dễ dàng thực hiện các nhiệm vụ quản trị với giao diện YaST

Về mặt dễ dàng, openSUSE cũng là phân phối đầu tiên của Linux cho phép đơn giản trong nâng cấp hệ thống trên Internet. Với hầu hết các phân phối khác bạn cần phải download image ISO của phát hành mới nhất, sau đó khởi động từ nó để nâng cấp phân phối Linux của mình.

Ubuntu 9.10

Phiên bản mới nhất của Ubuntu này đáng chú ý ở điểm dễ dàng sử dụng. Ubuntu chính là lựa chọn cho người dùng gia đình với một hệ điều hành đơn giản. Với hệ điều hành này, người dùng vẫn được an toàn hơn Windows nhưng lại cố ưu điểm ở chỗ đơn giản hơn trong việc đọc email bằng Evolution, duyệt web bằng Firefox và soạn thảo các tài liệu hay các công việc tương tự như vậy bằng OpenOffice.

Nếu người dung cần những thành phần hơn mức cơ bản, Ubuntu Software Center sẽ cung cấp cách thức dễ dàng nhất để họ có thể tìm, download và cài đặt phần mềm dòng Linux. Bằng cách sử dụng chương trình kiểu Tucows, Ubuntu cho phép người dùng dễ dàng hơn trong việc tìm ra một ứng dụng nào đó.

Bên cạnh sử dụng đơn giản nói trên, người dùng cũng có thể sử dụng Ubuntu như một desktop doanh nghiệp.

Trong phiên bản mới nhất, giao diện người dùng của hệ điều hành này đã được chải chuốt. Tất cả đều là những thay đổi nhỏ nhưng những gì mà chúng mang đến lại rất hiệu quả, cho người dùng cảm thấy sự uyển chuyển và cảm nhận nhất quán hơn.

Một tính năng khác mà chúng tôi nghĩ rằng bất cứ ai cũng thích đó là Ubuntu One (cho phép backup trực tuyến miễn phí). Dịch vụ này cho phép người dùng Ubuntu 9.04 hoặc các phiên bản mới hơn có thể upload các file lên mạng. Người dùng Ubuntu có thể lưu trữ đến 2GB miễn phí, tuy nhiên với những người có nhu cầu cao cần phải trả thêm phí. Bên cạnh việc sử dụng tính năng này như một công cụ backup, người dùng cũng có thể sử dụng nó để đồng bộ các file từ một hệ thống Ubuntu này cho hệ thống Ubuntu khác.

Một thay đổi đáng chú ý nữa là tính năng IM client đã được chuyển từ Pidgin sang Empathy. Empathy tích hợp tốt hơn với các máy desktop và người dùng có thể IM đến ai đó từ bên trong Evolution e-mail client.

Software Center của Ubuntu cho phép dễ dàng cài đặt phần mềm Linux

Tuy nhiên một nhược điểm cần cảnh báo cho người dùng mà Ubuntu gặp phải là vấn đề với hai kiểu phần cứng: một số chipset đồ họa và một số ổ cứng của Intel.

Kết luận

Nếu bạn là một chuyên gia về Linux, Fedora chắc chắn sẽ là lựa chọn của bạn. Còn nếu bạn muốn có một desktop cho gia đình hoặc nơi làm việc với những nhiệm vụ chung chung thì openSUSE sẽ là lựa chọn phù hợp. Còn trong trường hợp bạn hoàn toàn là một người mới đối với Linux thì Ubuntu lúc này sẽ là lựa chọn tốt nhất.