Tài nguyên gỡ rối các vấn đề khởi động trong Windows XP

Giới thiệu

Bài này mô tả cách gỡ rối các vấn đề khởi động gặp phải trong Windows XP. Sau khi thực hiện từng bước hướng dẫn ở mỗi phần hoặc toàn bài, bạn nên khởi động lại máy tính để xác định xem liệu vấn đề đã được giải quyết chưa. Nếu vẫn chưa khởi động được, tiếp tục với phần tiếp theo.

Bạn nhận được thông báo lỗi khi khởi động máy

Nếu bạn nhận được thông báo lỗi khi khởi động máy tính, thực hiện theo các bước được mô tả trong hai phần sau. Nếu không, xem phần “Máy tính ngừng phản ứng khi bạn cố gắng khởi động Windows XP” trong bài này.

Cấu hình Windows không load file hay dịch vụ được đề cập đến trong thông báo lỗi

Nếu thông báo lỗi liên quan đến file hay dịch vụ, file hay dịch vụ đó có thể được đưa vào danh sách ở một trong các tab của System Configuration Utility (Msconfig.exe). Nếu có danh sách, tắt nó đi bằng thủ tục được phác họa bên dưới. Nếu không, tiếp tục với bước gỡ rối tiếp theo trong bài này.

Để biết thêm thông tin về cách tắt file hay dịch vụ thông qua System Configuration Utility (Tiện ích cấu hình hệ thống), bạn hãy xem bài Thực hiện clean boot trong Windows XP.

Xác định xem liệu một chương trình mới gần đây có được cài đặt trên máy tính của bạn không.

Nếu gần đây bạn gỡ một chương trình hay thành phần Windows trên máy tính bằng cách xóa “thủ công”, phần thông tin liên quan còn sót lại có thể là nguyên nhân của vấn đề. Để gỡ bỏ chương trình hay thành phần, đầu tiên là cài đặt lại nó, sau đó sử dụng công cụ “Add or Remove Programs”, hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Để gỡ một chương trình khỏi máy tính, thực hiện theo các bước sau:

1. Vào Start > Control Panel > Add or Remove Programs.

2. Trong danh sách chương trình, bấm vào chương trình bạn muốn gỡ bỏ, sau đó kích chuột lên Change/Remove.

3. Bấm Yes khi bạn được nhắc với câu hỏi "Do you want to remove the program?" (Bạn có muốn gỡ bỏ chương trình không?).

Nếu chương trình không nằm trong danh sách liệt kê “Add or Remove Programs“, liên hệ với nhà sản xuất hoặc xem xét kỹ phần hướng dẫn của phần mềm bạn cài.

Máy tính ngừng phản ứng khi bạn cố gắng khởi động Windows XP

Nếu máy tính của bạn ngừng phản ứng khi bạn cố gắng khởi động lại Windows XP, xem các bài bên dưới hoặc thực hiện theo các bước ở phần sau.

Khởi động máy tính trong chế độ Safe mode

Sử dụng Device Manager để xác định liệu vấn đề có liên quan đến chương trình điều khiển thiết bị không.

Bạn có thể dùng Device Manager để kiểm tra và thay đổi các thiết bị có thể cấu hình phần mềm. Nếu thiết bị phần cứng của bạn sử dụng Pin jumper hay chuyển mạch Dip, bạn phải tự cấu hình thiết bị một cách “thủ công”.

Sử dụng chức năng System Restore phục hồi hoạt động cho Windows XP

Bạn có thể dùng chức năng System Restore để khôi phục trạng thái hoạt động trước đó của máy tính. System Restore tạo một snapshot các file hệ thống, file chương trình quan trọng và lưu trữ thông tin này như các điểm phục hồi. Bạn có thể dùng các điểm phục hồi này để trở lại trạng thái trước đó của Windows XP.

Để biết thêm thông tin về System Restore, kích vào phần Help and Support trên menu Start. Trong hộp tìm kiếm Search, gõ system restore, sau đó ấn OK.

Sử dụng chức năng Last Known Good Configuration để phục hồi hoạt động của Windows XP

Nếu Windows không khởi động, cố gắng phục hồi hoạt động của Windows XP bằng cách dùng cấu hình Last Known Good. Thực hiện theo các bước sau:

1. Khởi động máy tính. Sau đó ấn phím F8 khi Windows bắt đầu khởi động. Menu Windows Advanced Options xuất hiện.

2. Sử dụng phím lên xuống, chọn Last Known Good Configuration (your most recent settings that worked), rồi ấn OK.

3. Nếu meunu khởi động xuất hiện, dùng phím lên xuống chọn Microsoft Windows XP rối ấn OK.

Windows XP khởi động máy tính bằng cách dùng thông tin đăng ký đã được tạo trong lần shutdown trước.

Thực hiện nâng cấp thế chỗ để sửa chữa chương trình cài đặt Windows XP

Cố gắng sửa chữa chương trình cài đặt Windows XP bằng một nâng cấp thế chỗ. Chạy chương trình Setup trên đĩa CD-ROM cài Windows thường xuyên để sửa chữa Windows bị hư hại.

Kiểm tra các thiết lập CMOS/BIOS có đúng hay không.

Kiểm chứng rằng các thiết lập CMOS/BIOS đều đúng và hợp lý.

Cảnh báo: Khi kiểm tra, hãy cẩn thận. Bất kỳ thay đổi không chính xác nào trong BIOS đều có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Thay đổi không chính xác, sửa đổi sai lạc trong CMOS và BIOS có thể là nguyên nhân của các vấn đề khởi động hay tắt máy.

Các thiết lập CMOS và BIOS là riêng cho từng máy tính. Để biết thêm thông tin về CMOS và BIOS, kiểm tra và thay đổi các thiết lập này sao cho chính xác, hãy xem phần hướng dẫn trong máy tính bạn hoặc liên hệ với nơi bán máy tính cho bạn.

Chú ý: Pin bên trong bị hư hại hoặc yếu điện có thể là nguyên nhân gây sai lạc các thiết lập CMOS và BIOS.

Kiểm tra ổ cứng và file hệ thống xem có bị hư hại không

Kiểm tra để biết chắc rằng ổ cứng hay file hệ thống có bị hư hại hay không. Khởi động máy tính bằng đĩa cài CD-ROM Windows XP, load Microsoft Recovery Console, sau đó dùng tiện ích dòng lệnh Chkdsk. Đây có thể là nguyên nhân của vấn đề.

Quan trọng: Người dùng nâng cao hoặc quản trị viên nên dùng Recovery Console. Bạn phải biết mật khẩu của người quản trị (Administrator) để dùng được tiện ích này.

Chú ý: Nếu lệnh Chkdsk thông báo rằng nó không thể truy cập vào ổ cứng, có thể ổ cứng của bạn đã bị lỗi. Hãy kiểm tra lại tất cả kết nối cáp, các thiết lập jumper trên ổ.

Nếu lệnh Chkdsh thông báo rằng nó không thể sửa chữa tất cả các vấn đề ổ cứng, file hệ thống hay Master Boot Record (MBR) có thể đã bị hỏng hoặc không thể truy cập được nữa. Cố gắng lại với một số lệnh Recovery Console thích hợp như Fixmbr và Fixboot, liên hệ với dịch vụ khôi phục dữ liệu, hoặc phân vùng lại, format lại ổ cứng.

Quan trọng: Để có thêm sự trợ giúp, liên hệ với hãng cung cấp máy tính hoặc chuyên gia thuộc đội dịch vụ hỗ trợ sản phẩm Microsoft (Microsoft Product Support Services).

Chỉ cho phép người đủ tiêu chuẩn tại các trung tâm bảo hành sửa chữa máy tính của bạn. Nếu không họ có thể tráo đổi, làm hỏng thành phần bên trong máy tính.

Nếu phân vùng lại hay format lại ổ cứng, tất cả dữ liệu bên trong máy đều bị mất.

Sau khi nâng cấp, các chương trình đã được load trước đó trong quá trình khởi động không vào được nữa.

Sau khi nâng cấp máy tính từ Microsoft Windows 95, Microsoft Windows 98 hay Microsoft Windows Millennium Edition lên Windows XP, các chương trình trước đó được load trong quá trình khởi động có thể không được đưa vào danh sách khu vực khai báo (ở bên phải cùng của thanh taskbar). Do đó chúng không tự chạy khi bạn khởi động máy tính.