Sử dụng AI để phát hiện sớm bệnh sa sút trí tuệ

Nhóm các nhà khoa học đến từ viện nghiên cứu NeurEYE tại Scotland hiện đang khám phá một phương pháp mới đầy tiềm năng giúp chẩn đoán sớm chứng bệnh sa sút trí tuệ thông qua quy trình quét mắt bằng trí tuệ nhân tạo. Theo BBC News, nhóm nghiên cứu sẽ sử dụng ảnh chụp võng mạc để đào tạo phần mềm AI cách phát hiện các dấu hiệu của chứng mất trí — mắt đưa ra manh mối trước khi các triệu chứng khác xuất hiện, vì vậy đây là một phương pháp thú vị để hành động nhanh chóng nhằm làm chậm căn bệnh này.

Nhóm nghiên cứu hiện có quyền tiếp cận với gần một triệu hình ảnh từ các bác sĩ nhãn khoa trên khắp Scotland, đây là tập dữ liệu lớn nhất về lĩnh vực này trên thế giới. Thuật toán AI mà NeurEYE đang nghiên cứu sẽ xem xét, phân tích và đánh giá một cách kỹ lưỡng cấu trúc mạch máu trong mắt để xem có dấu hiệu của chứng sa sút trí tuệ hay không.

Ưu điểm của trí tuệ nhân tạo là có thể phát hiện các chi tiết hoặc các mối quan hệ giữa các số liệu hoặc các đặc điểm mà con người không thể dễ dàng thấy được. Ví dụ, những hình ảnh chúng ta xem có thể có một số thay đổi nhỏ về độ phân giải, đến từng milimet, mà chúng ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Về mặt y khoa, sa sút trí tuệ là một nhóm các triệu chứng ảnh hưởng đến trí nhớ, suy nghĩ và khả năng xã hội đủ nghiêm trọng để ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người mắc phải. Đây không phải là một bệnh cụ thể, nhưng một số bệnh khác nhau cũng có thể gây ra chứng sa sút trí tuệ. Mặc dù sa sút trí tuệ nói chung liên quan đến mất trí nhớ, mất trí nhớ có những nguyên nhân khác nhau. Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất của chứng mất trí tiến triển ở người lớn tuổi. Tùy thuộc vào nguyên nhân, một số triệu chứng sa sút trí tuệ có thể hồi phục.

“Đôi mắt có thể tiết lộ cho chúng ta biết nhiều bí mật đáng kinh ngạc”, Baljean Dhillon, giáo sư nhãn khoa lâm sàng tại Đại học Edinburgh và đồng trưởng nhóm NeurEYE cho biết. “Võng mạc chứa đựng rất nhiều thông tin và là thước đo sinh học về sức khỏe não bộ của chúng ta. Một thứ rất đơn giản như ảnh chụp võng mạc giờ đây có thể được khai thác để có khả năng dự đoán sự thay đổi của não trong tương lai”.

Y học hiện chưa tìm ra phương thức đặc hiệu chữa khỏi chứng mất trí nhớ do sa sút trí tuệ, nhưng bệnh có thể được kiểm soát tốt hơn nếu phát hiện sớm. Bằng cách phát hiện bệnh từ các lần quét mắt trước khi những triệu chứng bắt đầu xuất hiện, bác sĩ có thể bắt đầu đưa ra phác đồ chữa trị bệnh nhân sớm và hiệu quả hơn nhiều.

Các nhà nghiên cứu có kế hoạch hoàn thành nguyên mẫu công nghệ này vào cuối năm nay và triển khai rộng rãi hơn tới các bác sĩ quang học trên khắp Vương quốc Anh vào năm 2026.