Kỹ sư Microsoft tiết lộ lý do quá trình đăng nhập Windows 7 thường bị "đơ"

Gần đây, có một chủ đề đang gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng người dùng Windows, đó là việc Windows 11 đã tình cờ "hồi sinh" một lỗi đã xuất hiện cách đây 20 năm trong GTA San Andreas. Nguyên nhân ban đầu được cho là bắt nguồn từ những thay đổi trong cách xử lý bộ nhớ, làm lộ ra lỗi cũ trong mã trò chơi. Hóa ra, Windows cũng từng có nhiều hành vi "kỳ quặc" ẩn sâu trong hệ thống, và tiết lộ thú vị gần đây từ một kỹ sư kỳ cựu của Microsoft đã hé lộ thêm một ví dụ “hài hước” khác trên Windows 7.

Nền màu đơn sắc và màn hình chào "đơ" 30 giây

Năm 2009, thời điểm Windows 7 ra mắt, nhiều người dùng bắt đầu phản ánh một vấn đề khó hiểu: màn hình chào (welcome screen) đôi khi mất tới 30 giây mới biến mất sau khi đăng nhập. Điều kỳ lạ là độ trễ này chỉ xảy ra khi người dùng chọn nền màu đơn sắc (solid color) làm hình nền desktop. Một bài viết hỗ trợ của Microsoft sau đó đã xác nhận lỗi này tồn tại trên Windows 7 và Windows Server 2008 R2 khi dùng nền màu đơn.

Raymond Chen — kỹ sư Microsoft với hơn 25 năm kinh nghiệm, tác giả blog The Old New Thing — gần đây đã giải thích nguyên nhân kỹ thuật đằng sau hiện tượng trên. Ông Chen là người đã từng quyết định áp dụng nền màu đơn từ thời Windows 95 để tiết kiệm bộ nhớ và dễ báo cáo lỗi, cho biết quá trình đăng nhập của Windows liên quan đến nhiều thành phần được tải đồng thời: thanh taskbar, dịch vụ hệ thống, biểu tượng desktop và hình nền. Hệ thống sẽ chờ tất cả thành phần báo hiệu "sẵn sàng". Chỉ khi nhận đủ tín hiệu hoặc sau 30 giây, màn hình chào mới biến mất để hiện desktop.

Theo Chen, nguyên nhân gây ra độ trễ 30 giây là do một thành phần không gửi tín hiệu "sẵn sàng". Ông minh họa bằng ví dụ đơn giản hóa về mã code xử lý hình nền:

Chen chỉ ra điểm mấu chốt: lệnh Report(WallpaperReady) nằm trong hàm LoadWallpaperBitmap(), hàm này chỉ chạy nếu hình nền là bitmap (ảnh). Nếu chọn nền màu đơn, hàm LoadWallpaperBitmap() bị bỏ qua → lệnh báo cáo không được thực thi. Hệ thống cứ chờ tín hiệu này, không thấy → đợi đủ 30 giây mới hiện desktop.

Chen cho biết vấn đề tương tự xảy ra nếu kích hoạt chính sách nhóm (group policy) "Hide desktop icons". Lý do: code báo cáo "biểu tượng đã sẵn sàng" nằm trong điều kiện kiểm tra chính sách:

Nếu chính sách chặn hiển thị biểu tượng, lệnh Report() cũng bị bỏ qua → hệ thống lại chờ 30 giây. Ông Chen nhấn mạnh: quá trình đăng nhập thực tế không mất thêm 30 giây — các thành phần khác có thể đã xong, nhưng màn hình chào vẫn hiện đủ thời gian chờ do thiếu tín hiệu từ một thành phần.

Như bài viết hỗ trợ của Microsoft đề cập, một bản sửa lỗi nóng (hotfix) cho vấn đề này đã được phát hành vào tháng 11/2009 cho Windows 7 và Windows Server 2008 R2.