Hệ thống định vị toàn cầu lớn nhất thế giới sẽ chính thức hoàn thành trong tháng này

Phạm Hải

Theo báo cáo mới nhất từ hãng tin Reuters, mạng lưới định vị vệ tinh BeiDou-3 (Bắc Đẩu) của Trung Quốc sẽ chính thức hoàn thành trong tháng 6 này. Ngày phóng vệ tinh cuối cùng chưa được biết đến, nhưng sau khi đi vào hoạt động, BeiDou-3 sẽ trở thành hệ thống vệ tinh định vị độc lập phủ sóng toàn cầu lớn nhất thế giới, với độ phủ sóng hiệu quả hơn bất cứ hệ thống vệ tinh nào đang hoạt động trên quỹ đạo trái đất hiện nay, có thể phục vụ tốt cho các hoạt động dân sự và đặc biệt là quân sự.

Trung Quốc đã phóng các hệ thống vệ tinh BeiDou từ năm 2000. BeiDou-1 hoàn thành vào năm 2003, chịu trách nhiệm phủ sóng toàn bộ lãnh thổ Trung Quốc và một số nước lân cận. Đến năm 2012, BeiDou-2 thay thế BeiDou-1, bao gồm 35 vệ tinh nhỏ, phục vụ phần lớn lãnh thổ châu Á và châu Đại Dương. BeiDou-3, hệ thống sẽ hoàn thành trong tháng này, có tổng chi phí đầu tư ước tính 10 tỷ USD, bao gồm 3 vệ tinh GEO, 3 vệ tinh IGSO và 24 vệ tinh MEO, cho khả năng phủ sóng toàn cầu cực hiệu quả.

Như vậy, Beidou-3 sẽ là hệ thống định vị duy nhất có 8 vệ tinh trên quỹ đạo đồng bộ địa lý, nghĩa là chúng sẽ có thể tập trung vào một khu vực cụ thể và tuân theo tốc độ quay của Trái Đất, cho phép theo dõi tất cả người dùng mạng Beidou ở bất cứ đâu trên hành tinh bằng cách triển khai phần mềm kiểm soát tinh vi.

Với tổng cộng 35 vệ tinh hợp thành, hệ thống Beidou-3 sở hữu số vệ tinh nhiều hơn của GPS, Galileo hay GLONASS của Nga. Càng có nhiều vệ tinh, càng có thể xác định chính xác vị trí của một người ngay cả khi người đó đang ở một khu vực dày đặc nhà cao tầng làm cản trở kết nối giữa thiết bị di động với các vệ tinh. Theo tính toán, Beidou-3 có thể cho mức độ chính xác tới 10cm tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, hiệu quả hơn nhiều so với phạm vi 30cm của GPS.

Về mặt quân sự, sự hiện diện của Beidou-3 sẽ bảo đảm an toàn cho mạng lưới liên lạc quân sự của Trung Quốc, tránh rủi ro không thể sử dụng GPS khi có xung đột.

Nhìn chung đứng từ góc độ người dùng, sự xuất hiện của Beidou-3 là một bước tiến tích cực. Với việc số lượng các thiết bị kết nối internet dự kiến sẽ bùng nổ trong những thập kỷ tới, xe tự lái và các công nghệ khác dựa trên vệ tinh điều hướng sẽ có được thông tin đáng tin cậy hơn từ số lượng lớn hơn các vệ tinh trên quỹ đạo.

Tại Trung Quốc, hơn 70% điện thoại di động sử dụng dịch vụ của Beidou-3 tính tới năm 2019. Cùng với đó hàng triệu phương tiện giao thông vận tải như taxi, xe buýt, xe tải, tàu thuyền.