Cuộc đời Lee Holloway: Coder thiên tài bị căn bệnh quái ác cướp mất bản ngã

Kyr Doo-Hyun

Lee Holloway là một coder thiên tài. Một tay anh gây dựng nên công nghệ cốt lõi của Cloudflare với khả năng xử lý 10% yêu cầu truy cập internet của toàn thế giới và chặn hàng tỷ mối đe dọa an ninh mạng mỗi ngày. Nhưng anh lại mắc một căn bệnh quái ác, khiến anh đánh mất bản ngã của mình, trở nên lạnh lùng, khó hiểu với cả những người thân yêu nhất.

Trang Wired vừa có một bài viết khá chi tiết về cuộc đời của Lee và chúng tôi xin lược dịch lại những phần quan trọng nhất cho các bạn tiện theo dõi.

Một tay gây dựng lên Cloudflare

Lee lớn lên tại Cupertino và cha anh làm việc cho Apple. Anh được tiếp xúc với máy tính từ nhỏ và sớm bộc lộ tư chất cao hơn so với chúng bạn. Lee có khả năng phán đoán và đọc tình huống phức tạp cực nhanh nhưng không hẳn là một mọt sách khó gần. Anh rất hòa đồng với bạn bè và các đồng nghiệp sau này.

Trong thời gian học đại học, Lee gặp gỡ Matthew Prince, một nhà đầu tư trẻ. Lúc ấy, Prince muốn tạo ra một phần mềm chống spam và trùng hợp là Lee cùng các bạn học đang làm dự án tương tự với giáo sư Keller.

Sau này, năm 2007, Prince đề xuất Lee phát triển hệ thống của họ từ mức chỉ có thể lần theo dấu vết của những kẻ spam thành hệ thống theo dõi và tấn công lại spammer. Lee im lặng nghe Prince trình bày ý tưởng cả tiếng đồng hồ và chỉ trả lời ngắn gọn: "Có vẻ ổn đấy, làm thôi".

Cuối năm 2009, Lee viết thành công phiên bản demo của hệ thống server Cloudflare để Prince mang đi gọi vốn. Hệ thống đầy tiềm năng mà Lee tạo ra đã mang về cho Cloudflare khoản tài trợ 2 triệu USD, đủ để họ thuê một văn phòng mới thay vì làm việc trong tầng hầm của nhà Prince.

3 đồng sáng lập Cloudfare, từ trái qua phải Michelle Zatlyn, Lee Holloway và Matthew Prince

Đáng chú ý hơn, cũng trong năm đó Cloudflare tham dự cuộc thi dành cho startup TechCrunch Disrupt. Trước ngày trình diễn, hệ thống của Cloudflare vẫn còn đầy lỗi và Lee thì nghỉ dài ngày vì chứng đau nửa đầu triền miên. Tới ngày thi Lee đã trở lại và anh bắt tay ngay vào việc diệt bug. Trong khi Prince lên sân khấu để giới thiệu thì Lee vẫn múa 10 đầu ngón tay trên chiếc laptop ThinkPad mang tên The Beast của mình. Đúng đến lúc trình diễn phần mềm, Lee dọn dẹp hết bug và hệ thống hoạt động trơn tru.

Nỗ lực của Lee giúp Cloudflare giành giải nhì chung cuộc của TechCrunch Disrupt năm đó và có thêm 1.000 khách hàng mới. Thành công đến cũng là lúc người ta nhận ra Lee có những biểu hiện lạ.

Căn bệnh quái ác bắt đầu hoành hành nhưng không ai để ý

Từ năm 2011, Alexandra - người vợ mà Lee cưới năm 2007 - đã bắt đầu nhận thấy Lee có những biểu hiện khác thường. Thay vì chơi với con trai khi đi làm về, ăn uống cùng gia đình, Lee đặt pizza ăn một mình và lăn ra ngủ ở sàn nhà khi vừa về. Lee từ chối đi chơi với bạn bè, ngủ 3 ngày trong khách sạn trong chuyến du lịch Pháp cùng gia đình.

Năm 2012, Alexandra chia sẻ với Lee rằng cô có cơ hội thực tập tại NASA ở Nam California và muốn mang con theo cùng. Lee đưa ra một câu trả lời khiến Alexandra tổn thương: "Ly hôn xong rồi đi". Họ tiến hành thủ tục chia tay không lâu sau đó.

Vài tháng sau khi ly hôn, Lee qua lại với cô đồng nghiệp Kristin. Họ rất vui vẻ với nhau và Kristin dường như đã thành công trong việc hồi sinh Lee. Anh năng động hơn, thể thao hơn và chịu khó giao tiếp với bạn bè và đồng nghiệp hơn. Họ đính hôn tại thành phố Rome trong chuyến du lịch châu Âu vui vẻ của hai người.

Lee và Kristin trong chuyến du lịch châu Âu đầu tiên

Cuối năm 2014, Cloudflare tuyên bố mã hóa miễn phí cho các trang web tham gia vào hệ thống của họ. Thời ấy, mã hóa vẫn còn là điều gì đó xa lạ. Lee hứa hoàn thiện mọi thứ cần thiết cho việc mã hóa trước khi tháng 10 tới. Mọi người đều sốt ruột trong khi Lee chẳng làm gì, ai nhắc về hệ thống bảo mật đều bị Lee gạt đi.

Một ngày trước khi hệ thống bảo mật ra mắt, Lee mới ngồi vào bàn làm việc và gõ code. Anh mặc áo hoodie với mũ trùm đầu, đeo tai nghe và bật những bản nhạc rock chát chúa mà anh yêu thích.

10 ngón tay của Lee lướt trên bàn phím liên tục, mắt anh dán vào màn hình. Tới đêm muộn Lee đứng lên và buông ra một câu: "Xong". Anh lững thững lấy xe về nhà trước sự ngỡ ngàng của đồng nghiệp. Nhóm kỹ sư ngay lập tức kiểm tra code của Lee xem có bug không. Tới sáng hôm sau, toàn bộ code được debug, không hề có lỗi, hệ thống vận hành trơn tru.

Hoàn thành công việc, Lee và Kristin lên kế hoạch làm đám cưới và Lee cũng quyết định giải quyết các vấn đề sức khỏe của mình. Lee được bác sĩ chẩn đoán hở van động mạch chủ và cần phẫu thuật tim. Ca phẫu thuật thành công nhưng lại là bước ngoặt đưa cuộc đời Lee vào bế tắc, tăm tối.

Hở van tim không phải là vấn đề

Lee và Kristin làm lễ cưới tại Hawaii vào tháng 6/2015, sau khi anh phẫu thuật tim vài tháng. Lúc ấy, những hành vi lạ của Lee từng xuất hiện vào năm 2012 lại quay trở lại.

Sau đám cưới, cặp đôi du lịch châu Âu một lần nữa. Nhưng lần này, Lee không đi cùng Kristin mà bỏ mặc cô lang thang khám phá từng khu phố. Lấy cớ vừa phẫu thuật và vẫn còn đau nửa đầu cũng như bệnh tim, Lee chỉ ở trong phòng và ngủ li bì.

Trở về sau chuyến du lịch, Lee không hợp tác với ai trong văn phòng. Anh thường xuyên có hành vi nạt nộ mọi người trong các cuộc họp và thậm chí còn công khai chơi game trên điện thoại trong lúc họp. Khi Prince và đồng sáng lập khác là Zatlyn góp ý, Lee chỉ hứa là "sẽ làm tốt hơn".

Nhưng những nỗ lực của Prince và Zatlyn nhằm giữ Lee ở lại với công ty đều thất bại bởi Lee không hề thay đổi. Năm 2016, họ buộc phải ra quyết định rằng Lee phải rời công ty. Lúc nghe tin, Lee chỉ nói ngắn gọn rằng "ừ, nghe cũng đúng".

Lúc thất nghiệp, Lee thường xuyên ngủ. Thậm chí, anh ngủ trong suốt hai ngày chị Kristin vào viện sinh con. Ngủ ở nhà chưa đủ anh ngủ li bì cả lúc ở viện và còn gây sự với bác sĩ khi tỉnh dậy. Sau khi sinh xong, Kristin có chất vấn Lee về những hành động ấy, Lee chỉ hứa "sẽ làm tốt hơn".

Cuộc sống gia đình của hai người cũng không mấy tốt đẹp bởi sau đó Lee tiếp tục ngủ li bì và đôi khi bỏ ăn. Anh cũng chẳng buồn chơi với cậu con trai thứ hai của mình. Mọi việc cứ tiếp diễn và ngày càng tệ hơn khiến Kristin phải nghĩ tới việc đưa Lee đi khám thần kinh.

Căn bệnh hiếm gặp cướp mất bản ngã của chàng coder thiên tài

Kết quả chụp MRI cho thấy Lee bị chứng teo não trước tuổi. Để có kết quả cụ thể hơn, bác sĩ khuyên Kristin và Lee nên tới Trung tâm Trí nhớ và Lão hóa (UCSF) tại UC San Francisco.

Vài tuần sau, tại UCSF, cả gia đình Lee có mặt để nghe kết quả. Nhóm chuyên gia thần kinh của UCSF kết luận anh Lee mắc chứng sa sút trí tuệ tiền đình thái dương, được gọi tắt là FTD. FTD sẽ tấn công vào một loạt các vùng não, và đôi lúc làm lung lay khả năng nhận thức bản thân của một người. Bệnh tiến triển, nó sẽ tạo ra một nhân cách hoàn toàn khác từ những gì vốn làm nên con người Lee; nó khiến một người giảm khả năng nói chuyện hay thay đổi hành vi, tuy nhiên lại không ảnh hưởng gì tới trí nhớ.

Lee thường xuyên lang thang quanh nhà, miệng lẩm bẩm những từ vô nghĩa hoặc những con số

Lee còn quá trẻ để mắc FTD và nghiêm trọng hơn, căn bệnh này không có thuốc chữa. Các bác sĩ nói rằng rồi sẽ tới lúc Lee mất đi khả năng nói chuyện và vận động, anh được khuyên ăn uống điều độ và tập thể dục thường xuyên. Lee nhận thông tin từ bác sĩ một cách bình thản, anh thậm chí còn khen nhẫn cưới của một bác sĩ ngồi đối diện, chẳng có bất cứ biểu hiện cảm xúc gì đặc biệt.

Hóa ra trước giờ tất cả những hành vi lạnh lùng, khó hiểu của Lee xuất phát từ căn bệnh mà anh mang trong người. FTD như một con quái thú, hủy hoại nhân cách, bản ngã của Lee và biến anh thành một con người hoàn toàn khác, vô tâm, vô tình, lạnh nhạt với cả những người mà anh yêu thương nhất.

Năm 2019, Cloudflare niêm yết thành công trên sàn chứng khoán và Lee cũng trở nên giàu có hơn. Kristin đã mua một căn biệt thự rộng rãi ở bờ biển California để Lee cùng gia đình dọn về ở. Kristin mong bố chồng Rendon có thể dắt Lee đi dạo ở bãi biển. Cô cũng thuê các kiến trúc sư tài năng để biến căn biệt thự thành một nơi an toàn cho Lee có thể đi dạo xung quanh. Căn biệt thự trồng các loại cây không có độc, không ra quả bởi bác sĩ nói rằng sẽ tới lúc Lee gặp khó trong việc nuốt thức ăn.

Lee Holloway hiện tại vẫn sống trong căn biệt thự ấy. Tuy nhiên, anh không còn nói được nữa. Thi thoảng anh khiến cha mẹ ngạc nhiên với những cái vỗ về nhè nhẹ. Anh vẫn có thể gọi điện cho người này, người kia nhưng chẳng nói được gì.

Mới vài tháng trước, Lee gửi cho Kristin một chuỗi tin nhắn gồm những bức ảnh chụp gia đình họ tới công viên nhân dịp Halloween cách đây không lâu. Ở dưới cuối cùng, Lee chỉ viết được dòng chữ "the love"!