Apple lại dùng thủ đoạn tinh vi lén theo dõi người dùng

Sử dụng công nghệ có tên IFA hay IDFA trong iOS 6, Apple bắt đầu theo dõi người dùng để các nhà quảng cáo có thể định vị khách hàng mục tiêu.

Apple đã dùng hàng loạt quảng cáo hoành tráng để quảng bá iPhone 5 mới ra mắt song lại không hề làm rõ về một cải tiến mới trong nền tảng iOS 6, công nghệ mang tên IFA hay IDFA có khả năng theo dõi người dùng.

Trước đây, Apple từng vô hiệu hóa việc theo dõi người dùng iPhone bằng cách chặn các nhà phát triển ứng dụng tận dụng dữ liệu thiết bị di động qua UDID – số seri tồn tại vĩnh viễn, không thể bị xóa bỏ và độc nhất được dùng để chứng thực mọi thiết bị của Apple.

Trong vài tháng qua, người dùng iPhone tận hưởng một môi trường “thái bình” nơi phần lớn các nhà quảng cáo không thể theo dõi và “nhắm” họ làm đối tượng quảng cáo theo bất cứ cách nào. Tuy nhiên, với iOS 6, hành vi này lại quay trở lại và thậm chí còn hiệu quả hơn, các lãnh đạo quen với công nghệ IFA tiết lộ với tạp chí Business Insider. (Apple không hề nhắc tới IFA khi giới thiệu iOS 6 trên trang chủ.) Người dùng có thể tắt tính năng này song rất phức tạp.

Cơ chế hoạt động

IFA hay IDFA là viết tắt của “xác định cho nhà quảng cáo”. Nó là một số ngẫu nhiên, vô danh được gán cho người dùng và thiết bị của họ. Nó tồn tại tạm thời và có thể bị chặn, giống như cookie của trình duyệt.

Khi bạn mở ứng dụng hay duyệt web, hành vi này sẽ "gọi” quảng cáo tới: Trang web mà bạn đang nhìn vào thông qua IFA đến máy chủ quảng cáo. Nhà quảng cáo sẽ biết được người dùng iPhone cụ thể đang nhìn vào ấn phẩm cụ thể và hiển thị quảng cáo nhắm tới người dùng đó. IFA trở nên đặc biệt hữu dụng, ví dụ khi máy chủ quảng cáo nhận thấy IFA cụ thể đang tìm kiếm nhiều trang web xe hơi khác nhau, đồng nghĩa với họ có thể muốn mua xe hơi mới, và từ người dùng sẽ xem nhiều quảng cáo về xe hơi trên iPhone hơn.

Không chỉ thế, IFA sẽ cho phép nhà quảng cáo theo dõi người dùng hoàn toàn cho tới khi “hành động”. Trước đó, các nhà quảng cáo không biết liệu quảng cáo có thực sự khiến mọi người tải về ứng dụng hay mua thứ gì hay không. IFA có thể nói cho họ biết điều này. IFA không xác định cá nhân, nó chỉ đơn thuần cung cấp một loạt dữ liệu đối tượng tổng hợp mà nhà quảng cáo có thể nhắm mục tiêu bằng quảng cáo.

Theo dõi được cài đặt mặc định

Hệ điều hành iPhone mới mang 3 điểm giúp các nhà quảng cáo dễ theo dõi hơn và giảm khả năng “để vuột” người dùng:

- iOS 6 được đặt ở chế độ “theo dõi” (tracking on) mặc định. Bạn phải tắt nó đi nếu không muốn để các nhà quảng cáo biết đang làm gì.

- Việc kiểm soát hành vi theo dõi trong các thiết lập của iPhone không nằm tại nơi bạn nghĩ, dưới trình đơn “Privacy” (quyền riêng tư) mà là dưới trình đơn “General” > About > Advertising trong thanh Settings (cài đặt).

- Việc kiểm soát theo dõi được đặt tên là “Limit Ad Tracking” (giới hạn theo dõi quảng cáo) và phải được đặt ở ON, không phải OFF để hoạt động. Điều này có chút bối rối khi “ON” nghĩa là tắt theo dõi quảng cáo, vì thế nhiều người có thẻ bị nhầm lẫn.

Ba yếu tố kết hợp đồng nghĩa tỉ lệ lớn người dùng iPhone không hề biết mình bị theo dõi. Điều đáng quan tâm chính là bởi vì chế độ này được cài đặt mặc định nên hầu hết mọi người đều không đụng gì tới phần cài đặt. Như vậy, IFA cung cấp cho các nhà quảng cáo “suy luận hành vi thực sự có ý nghĩa”, thứ mà họ không thể tiếp cận trước đó.