Âm nhạc trên DVD và SACD bị 'ghẻ lạnh'

Trong khi hàng chục triệu gia đình đang trang bị rạp hát tại gia 5 - 7 "chấm" thì âm nhạc đa kênh lại là vấn đề chẳng mấy nhà sản xuất mặn mà.

10 năm trước đây, có vẻ như ngày của âm thanh stereo sang trang mới khi các định dạng đa kênh SACD và DVD-Audio xuất hiện. Nhưng kỳ thực, chúng đã không trở nên phổ biến trong giới chơi âm nhạc nói chung.

Nhiều người ngỡ SACD sẽ là một xu hướng mới trong giới chơi âm thanh, nhưng đến nay đầu, đĩa SACD vẫn là hàng hiếm.

Rõ ràng là nhiều gia đình đang trang bị hệ thống loa 5.1 hay 7.1, nhưng họ chỉ cốt để xem phim. Mọi cố gắng mang âm nhạc dạng vòm đến với người nghe, mà không có video, đều thất bại. Những ai đã sống qua những năm 1970 chắc hẳn chứng kiến sự thăng trầm của nhạc 4 kênh (quadraphonic - trong đó loa được bố trí ở cả 4 góc phòng).

Cuối những năm 90, hãng DTS Entertainment giới thiệu một hệ thống định dạng Digital Surround CD. Các đĩa 20 bit có thể chơi được trên bất kỳ đầu DVD hay CD nào, miễn là nó được kết nối với receiver kỹ thuật số hoặc vi xử lý âm thanh vòm. Hàng triệu gia đình đã trang bị nó nhưng rồi Digital Surround CD cũng không mấy thành công.

SACD và DVD-Audio là định dạng tốt hơn và vẫn đang tồn tại nhưng các đĩa nhạc xuất bản rất cầm chừng, khiến cho chúng trở nên mờ nhạt ngay từ đầu. Chúng chưa bao giờ có được những tên tuổi lớn trên các bìa đĩa mới. Phần lớn những bản mix nhạc 5.1 đều khá tệ và không khai thác được khả năng của công nghệ surround để tạo ra một sân khấu 3 chiều hoàn hảo.

Còn có lý do nữa khiến các định dạng này không phổ biến là giá đĩa và thiết bị khá đắt. Đầu SACD đều ở cỡ hàng chục đến hơn 100 triệu đồng, mỗi đĩa SACD cũng khoảng 500-700 nghìn đồng và do đắt nên chúng lại càng hiếm. Chưa kể, nhiều người chơi âm thanh cho rằng tiếng của SACD lạnh và sắc nên khó đi vào lòng người hơn. Còn đĩa DVD - Audio bán tại Việt Nam cũng có khoảng giá 200 - 300 nghìn đồng. Tất nhiên, điều đó không có nghĩa là CD phổ biến hiện nay là rẻ mạt, các đĩa chất lượng tốt cũng rơi vào tầm giá như DVD-Audio, nhưng người chơi dễ tìm các album hơn.

Nếu muốn nghe các phiên bản nhạc âm thanh vòm của Calexico, Elvis Costello, Eminem, Korn, Dave Matthews, My Morning Jacket, Radiohead, White Stripes hay ZZ Top, bạn có thể làm điều đó. Chúng đều có các video buổi hòa nhạc trên DVD hay Blu-ray nhưng âm thanh rất tệ. Hiện các đầu Blu-ray hỗ trợ mix âm thanh vòm với công nghệ Dolby TrueHD và DTS Master Audio - nhưng sự quyến rũ của nhạc surround luôn đi liền với video để xem phim.