Quản Trị Mạng - Gizmodo đang vướng phải những rắc rối liên quan đến Apple, cảnh sát California cũng như các vấn đề đạo đức và quyền lợi của giới truyền thông xung quanh vụ đánh mất chiếc iPhone 4G danh giá của một nhân viên hãng Apple ở thành phố Redwood, California. Nhưng Gizmodo đang lớn tiếng biện hộ cho sự vô tội cũng như cho các quy tắc đạo đức báo chí của mình mặc dù để làm được điều đó, sẽ tốn rất nhiều công sức.
Biên tập viên trang blog của Gizmodo, Jason Chen, đang ở vào một tình thế khó khăn. Chen đã bị khám nhà cũng như bị tịch thu các thiết bị điện tử để xem xét liệu Chen có phạm tội không khi anh ta đã mua lại chiếc iPhone 4G với giá 5000 đô la Mỹ vài tuần trước đó.
Chen cho rằng mình vô tội và luật sư của Gizmodo đã công khai lên tiếng, Chen đã hành động theo đúng các chuẩn mực của một nhà báo. Luật sư cũng cho rằng Chen không thể bị buộc tội. Nhưng xác định chính xác những gì đã xảy ra và liệu Chen có vi phạm luật pháp cũng như các quy tắc đạo đức báo chí hay không có lẽ còn khó khăn hơn nhiều. Gizmodo bảo vệ quan điểm về việc mình đã hành động theo đúng thẩm quyền của một dịch vụ tin tức chia sẻ thông tin về iPhone của Apple đến công chúng. Nếu luận điểm của hãng là đúng, thì vấn đề sẽ chuyển thành việc Gizmodo đã cố gắng thực hiện các đánh giá với trách nhiệm cao nhất trên góc độ một nhà báo trước khi bắt đầu việc mua lại chiếc iPhone 4G và đưa thông tin chi tiết về thiết bị này trên trang web của mình.
Nhưng điều này không có nghĩa là Gizmodo hoàn toàn đúng, cũng không có nghĩa là các bên hành luật đã có những động thái đúng đắn. Dường như vẫn chưa thể quy kết trách nhiệm cho một bên nào cả, và cần có càng nhiều thông tin càng tốt để dư luận đưa ra đánh giá của mình.
Do đó, chúng ta hãy cùng nhìn lại 10 điều về câu chuyện xung quanh chiếc iPhone 4G và Gizmodo.
1. Một nhân viên của Apple đã đánh mất iPhone 4G
Dù cho có một vài ý kiến cho rằng Apple đã bí mật để chiếc iPhone 4G lọt vào tay Gizmodo thì những thông tin trên báo chí cho thấy, sự việc không phải như vậy. Một nhân viên của Apple đã đánh mất chiếc iPhone 4G trong một quán bar và sau đó thì một người khác đã có được nó. Người này đã nỗ lực để trả chiếc iPone về chủ nhân của nó nhưng không thành công, rồi người đó đưa nó đến với Gizmodo. Theo Gizmodo, người đó đã giữ chiếc iPhone vài tuần trước khi đưa nó đến với Gizmodo. Đây là một chi tiết quan trọng của vụ việc. Việc người này nỗ lực để trả chiếc iPhone 4G về với Apple có thể chứng minh cho lỗi của Gizmodo trong việc không thực hiện các đánh giá với mức độ cao nhất.
2. Gizmodo trả 5000 đô la Mỹ để có được iPhone 4G
Gizmodo cho biết hãng đã trả 5000 đô la Mỹ để có được chiếc iPhone mất tích. Chi tiết này có thể không quan trọng với một số người, nhưng theo luật của California, điều này đã đặt vụ giao dịch có tính chất phạm tội. Đây không phải là một tín hiệu tốt. Nhưng nó cũng cho thấy liệu Gizmodo có nên trả tiền để mua chiếc iPhone mất tích và việc làm đó có đúng với đạo đức nghề nghiệp hay không. Thật khó để xem xét các hãng báo chí hay biên tập viên khác sẽ hành xử như thế nào trong tình huống này, nhưng các nguyên tắc đạo đức cá nhân của người quan sát nên được nhìn nhận khi quyết định có nên quy lỗi hay không.
3. Apple đã có thời gian để tìm lại chiếc iPhone bị mất
Như đã trình bày ở trên, theo Gizmodo, Apple có khoảng 3 tuần để tìm và thu hồi lại chiếc iPhone mất tích. Gizmodo cho biết người nhặt được chiếc iPhone từ quán bar đã cố gắng liên lạc với Apple nhưng không được. Thay vì giữ nó, anh ta quyết định bán nó đi. Điều này hoàn toàn có lý, nhưng cũng làm dấy lên câu hỏi: liệu Apple có thực sự quan tâm đến điều này. Steve Jobs vẫn luôn là người cẩn thận và dị ứng với những người làm rò rỉ bí mật của công ty. Nếu như Steve thật sự tức giận vì những gì đã mất thì tại sao ông ta không nỗ lực nhiều hơn để tìm lại nó?
4. Vẫn chưa khẳng định được liệu đó có đúng là chiếc iPhone 4G hay không
Mặc dù Gizmodo cho biết chiếc điện thoại được tìm thấy là chiếc iPhone 4G, nhưng chính Gizmodo, cũng như tất cả chúng ta đều không khẳng định được điều đó. Apple vẫn chưa khẳng định liệu thiết bị đã bị mất ấy có thật sự là phiên bản mới của chiếc iPhone hay không và hoàn toàn có khả năng là thiết bị ấy chỉ là một trong số các nguyên mẫu mà Apple đang tiến hành nghiên cứu. Mặc dù việc tìm hiểu về phiên bản tiếp theo của iPhone vốn được Apple cất giấu kỹ là một điều hết sức lý thú, nhưng chúng ta vẫn không thể biết được liệu nó có đúng là những gì mà chúng ta sẽ được sử dụng trong vài tháng tới hay không. Gizmodo đã có được một nguyên mẫu iPhone, nhưng đó cũng có thể không phải là chiếc iPhone 4G.
5. Apple cuối cùng đã tìm lại được chiếc iPhone bị mất
Sau khi nổ ra thông tin về việc Gizmodo đã có được chiếc iPhone và đã phân tích các đặc điểm của nó, luật sư của Apple đã gửi một bức thư đến Gizmodo yêu cầu lấy lại thiết bị này. Gizmodo đã viện vào bức thư này như là một bằng chứng chứng minh đó chính là một sản phẩm của Apple. Sau khi nhận lại thiết bị, Apple không đưa ra bất kỳ bình luận nào cũng như chưa khẳng định thiết bị ấy thật sự là một chiếc iPhone 4G. Tuy nhiên, chiếc iPhone đã trở lại tay Apple và chúng ta sẽ không thể biết thêm điều gì khác nữa cho đến tận khi Apple khẳng định về sự tồn tại của một chiếc iPhone 4G.
6. Chen có thể bị buộc tội
Cho đến khi Apple lấy lại được chiếc iPhone, thì đó hoàn toàn là cuộc chơi của Gizmodo và những ai muốn hiểu thêm về chiếc iPhone mới. Nhưng vấn đề nhanh chóng trở nên nghiêm trọng khi xuất hiện các bài báo cho rằng Chen có thể đã phạm tội trong việc mua chiếc iPhone đó. Kể từ đó, nhà của Chen đã bị cảnh sát địa phương lục soát, máy tính và các thiết bị điện tử khác bị tịch thu để xác minh xem Chen có thật sự phạm tội hay không. Về phần mình, Chen cho rằng mình vô tội. Nhưng liệu điều đó có được tòa án chấp nhận hay không thì vẫn còn phải xem xét.
7. Chen có thể được bảo vệ bởi luật báo chí
Luật sử trưởng của Gizmodo đã gửi một bức thư đến cảnh sát địa phương, trong đó cho rằng Chen là một nhà báo và do đó dưới luật lệ của California (và của Liên Bang), thì không thể có bất kỳ lệnh khám xét nào đối vói nhà của Chen cũng như tịch thu tài sản trong trường hợp một vụ việc tin tức. Tiền lệ toàn án cho thấy các nhà báo trực tuyến cũng được pháp luật bảo vệ như các nhà báo thông thường. Nếu các tòa án địa bang cũng áp dụng luật giống như thế thì Chen có thể sẽ không bị quy tội.
8. Apple vẫn chưa lên tiếng
Khi dư luận đang chiếu vào Gizmodo, thì Cupertino vẫn chưa lên tiếng. Steve Jobs, các đại diện và ngay cả đội quan hệ công chúng vẫn im lặng chưa đưa ra ý kiến về việc điều gì sẽ xảy ra với Chen hay với Gizmodo. Điều này khá kỳ lạ, nhất là với Apple. Hãng đã tỏ ý muốn lấy lại chiếc iPhone mất tích và giờ đây, hãng đã tìm lại được nó. Hãng cũng quyết định không đưa ra bất kỳ phát ngôn nào về những vấn đề Gizmodo đang phải đối mặt. Nếu theo những gì mà các cơ quan hành pháp đang thực hiện thì ít nhất, một nhân viên của Apple, ở đây là người đã để mất chiếc iPhone, có lẽ cũng nên lên tiếng.
9. Gizmodo giữ vững các chuẩn mực báo chí của mình
Một số nhà báo cho rằng quyết định mua chiếc iPhone với giá 5000 đô lal Mỹ của Chen là vi phạm các chuẩn mực và đạo đức báo chí. Họ cho rằng từ góc độ đạo đức, Chen không nên trả tiền để mua chiếc iPhone 4G mà thay vào đó chỉ nên đưa thông tin rằng chiếc iPhone đã bị mất. Gizmodo và Chen không đồng ý với điều đó. Họ cho rằng họ đang làm những việc nên làm: thông báo đến công chúng về sản phẩm sắp sửa trình làng của Apple. Thật khó để nói được bên nào đúng trong trường hợp này.
10. Mọi việc sẽ có thể kết thúc
Cuối cùng, khả năng Chen bị kết tội và Apple buộc tội Gizmodo dường như rất thấp. Gizmodo có thể sẽ được luật báo chí bảo vệ. Và Apple, sau khi nhận thấy Gizmodo chỉ đang làm nhiệm vụ của mình, sẽ không đẩy vấn đề căng thẳng hơn nữa. Trong một vài tuần tới, vấn đề của Gizmodo và iPhone có thể sẽ qua đi và câu chuyện sẽ chỉ là một đề tài để thảo luận trong cuộc vui cuối năm. Nhưng cũng rất thú vị để dư luận xem xét câu chuyện sẽ kết thúc như thế nào.