Công nghệ truyền động xe điện, đặc biệt là pin, đang phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc so với động cơ đốt trong truyền thống. Nhờ đó, quãng đường di chuyển của xe điện đã được cải thiện đáng kể, nhưng điều đáng chú ý hơn cả là nỗ lực đưa thời gian sạc pin gần với thời gian đổ xăng của xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE).
BYD gần đây đã công bố Super e-Platform cùng với phiên bản “sạc siêu nhanh” (flash-charge) mới nhất của pin Blade sử dụng hóa học lithium-iron-phosphate (LFP). Công nghệ này hứa hẹn sẽ đạt được thời gian sạc gần tương đương với việc tiếp nhiên liệu cho xe ICE, với khả năng sạc đầy trong sáu phút.
Nền tảng mới này được tuyên bố hỗ trợ tốc độ sạc lên đến 1000 kW, một con số ấn tượng khi so sánh với tốc độ sạc nhanh tiêu chuẩn chỉ khoảng 50 kW cách đây vài năm.
Thiết kế độc đáo của Pin Blade
Tên gọi Blade (lưỡi dao) bắt nguồn từ thiết kế đặc biệt của pin, với các tế bào pin dài và mỏng, có chiều dài gần một mét, tạo thành khối pin. Khác với các khối pin thông thường sử dụng các mô-đun chứa các tế bào dạng túi, hình trụ hoặc lăng trụ nhỏ hơn, thiết kế này của BYD là một bước đột phá.
Tuy nhiên, hóa học LFP của pin Blade không phải là điều gì quá mới mẻ. Điểm mạnh của LFP nằm ở chi phí thấp, không sử dụng cobalt và niken, và trên hết là độ an toàn cao. Hóa học LFP thường được sử dụng trong các hệ thống pin cố định (bao gồm hệ thống năng lượng mặt trời dân dụng) nhờ khả năng tỏa nhiệt chậm và không giải phóng oxy khi bị hư hại.
BYD đã chứng minh rằng tế bào pin Blade vượt qua bài kiểm tra xuyên đinh (nail penetration test) mà không phát ra lửa hay khói, trong khi một tế bào sử dụng hóa học khác như NMC (lithium, niken, mangan, oxit cobalt) lại phản ứng mạnh mẽ trong cùng điều kiện thử nghiệm.
Tốc Độ Sạc 10C: Đột Phá Công Nghệ
Mặc dù hóa học LFP không phải là điểm nổi bật duy nhất, nhưng việc đạt được tốc độ sạc 10C của pin sạc siêu nhanh của BYD thực sự là một thành tựu đáng chú ý. Tỷ lệ “C” biểu thị tốc độ sạc của pin so với dung lượng của nó, cho thấy pin có thể tiếp nhận và xả năng lượng nhanh như thế nào.
Một pin sạc từ 0% đến 100% dung lượng trong một giờ đạt tốc độ 1C. Nhưng với tốc độ 10C, thời gian này giảm xuống chỉ còn sáu phút. Trong thực tế, điều này phụ thuộc vào việc bộ sạc có thể cung cấp đủ công suất và các yếu tố khác, chẳng hạn như khả năng quản lý nhiệt độ của pin.
Để đạt được điều này, Super e-Platform của BYD sử dụng kiến trúc 1000V, tích hợp không chỉ pin mà còn động cơ, hệ thống cấp nguồn và điều hòa không khí. BYD cũng đã lên kế hoạch triển khai 4000 trạm sạc 1 MW (1000 kW) tại Trung Quốc, giúp hiện thực hóa khả năng sạc siêu nhanh này.
Bí quyết đằng sau tốc độ sạc siêu nhanh
Câu hỏi đặt ra là làm thế nào một pin LFP có thể tiếp nhận năng lượng nhanh hơn bất kỳ công nghệ pin nào khác? Khi sạc, các ion lithium di chuyển từ điện cực dương (cathode) sang điện cực âm (anode) trong mỗi tế bào pin. BYD cho biết họ đã “xây dựng các kênh ion siêu nhanh, giảm 50% nội trở của pin”.
Mặc dù BYD từ chối trả lời chi tiết về cách đạt được điều này, nhưng nhìn chung, các kênh ion liên quan đến thành phần của chất điện giải (electrolyte), chất dẫn các ion giữa các điện cực, và lớp phân cách (separator) giữa điện cực dương và âm, ngăn chúng tiếp xúc trực tiếp.
Những thông tin trên đây cho thấy rằng công nghệ pin Blade của BYD không chỉ mang đến thiết kế đột phá với các tế bào dài và mỏng mà còn định hình lại khái niệm về tốc độ sạc xe điện.
Với khả năng sạc đầy trong sáu phút và kiến trúc 1000V, BYD đang tiến gần hơn đến mục tiêu đưa thời gian sạc xe điện ngang bằng với việc đổ đầy một bình xăng cho xe có động cơ đốt trong. Sự kết hợp giữa an toàn, chi phí thấp và hiệu suất cao khiến pin Blade trở thành một bước tiến quan trọng trong ngành công nghiệp xe điện.