Có vô số công cụ miễn phí trên mạng, nhưng đi kèm với chúng thường là phần mềm gián điệp đầy phiền toái. Những chương trình dưới đây không chứa spyware, cũng không yêu cầu người dùng trả tiền sau một thời gian dùng thử.
Cần lưu ý rằng hầu hết các chương trình miễn phí đều kèm adware. Tuy nhiên, khác với spyware, chúng vô hại và doanh thu quảng cáo sẽ góp phần hỗ trợ chi phí cho sự phát triển phần mềm.
30 chương trình được chia thành 5 phần theo chức năng: Windows, truyền thông, công cụ Internet, phần mềm sáng tạo và chương trình văn phòng.
Công cụ Windows
1. Eraser: 2,6 MB
Khi người sử dụng xóa một file trên máy tính, nó không thực sự mất đi. Hệ thống chỉ đơn giản nhận được lệnh "quên" vị trí của tệp dữ liệu, những sẽ vẫn hiện ra nếu ai đó tìm kiếm. Eraser có thể loại bỏ hoàn toàn file bằng cách ghi đè dữ liệu lên ổ cứng. Tuy nhiên, cần thận trọng khi sử dụng chương trình, bởi một khi file đã mất, sẽ không bao giờ khôi phục lại được.
2. TweakUI: 148 KB
Giao diện người dùng UI (user interface) của Windows là Desktop, chương trình quản lý file và cung cấp cái nhìn tổng quan về hệ thống. TweakUI cho phép người dùng dễ dàng thay đổi Desktop và hiển thị các thiết lập để Windows trông thuận mắt hơn. Nó cũng khắc phục được tình trạng hiển thị những icon không phù hợp.
3. IR Assistant: 2,3 MB
Tự động hóa những thao tác đơn giản với IR Assistant, công cụ cho phép tạo ra các macro. Macro là chương trình bao gồm các ký tự gõ phím và một ngôn ngữ lệnh của trình ứng dụng, có thể xử lý tự động những công việc lặp lại và tẻ nhạt như lưu và ghi dự phòng một tệp vào đĩa mềm.... Nếu phải thường xuyên thực hiện một nhóm các động tác kết hợp nào đó, hãy tạo một macro và nó sẽ giúp xử lý chỉ cần bằng cách nhấn một phím đơn.
4. RegCleaner: 553 KB
Registry là một bộ phận trong Windows để theo dõi hầu hết các thiết lập liên quan đến hệ thống. Một số chương trình sau khi gỡ bỏ có thể vẫn để lại dấu vết trong Registry, nhưng Regcleaner có khả năng xóa hẳn chúng. Sử dụng chương trình thận trọng, và kích hoạt tính năng sao lưu dự phòng của Registry trước khi thực hiện một thao tác nào đó.
5. Fresh Diagnose: 1,3 MB
Rất nhiều thông tin có thể đang được chạy cùng lúc khiến máy tính của bạn hoạt động thiếu ổn định. Công cụ chẩn đoán cho biết chính xác PC đang làm những gì. Nó sẽ phân tích hệ thống và các thao tác, đo lường tốc độ và khả năng vận hành trong một số thư mục.
6. Unknown Devices: 400 KB
Device Manager, một phần của System Properties control panel, thông báo cho người sử dụng biết những thiết bị nào đang được nối tới máy tính. Nhưng đôi khi, PC không thể nhận dạng thiết bị và khiến Windows gặp lỗi. Khi đó, công cụ Unknown Devices có thể kiểm tra và xác định thiết bị đó là gì.
7. WinRAR: 1,1 MB
Hầu hết các file lưu trữ trên máy tính đều theo định dạng Zip và Windows tự động quản lý loại tệp này, song vẫn còn những công cụ khác đáng chú ý. Trong số đó là WinRAR, hoạt động với định dạng Rar, nhưng có khả năng xử lý tệp zip và một số chương trình kém phổ biến khác. Nó hoạt động nhanh, đơn giản và hiệu quả hơn những phần mềm tích hợp sẵn trong Windows.
Công cụ truyền thông
8. Skype: 2,2 MB - 6,3 MB
Đàm thoại qua Internet sẽ trở thành loại hình kinh doanh lớn trong vòng vài năm nữa, bởi nó giảm chi phí cho người sử dụng khi giao tiếp với bạn bè và gia đình từ xa. Skype hiện là một trong những chương trình VoIP xuất hiện sớm và phổ biến nhất thế giới. Người sử dụng Skype có thể liên lạc miễn phí với nhau. Mức giá gọi tới máy cố định, điện thoại di động và quốc tế cũng tương đối phải chăng.
9. RSSOwl: 4,7 MB
RSS là chương trình hỗ trợ trang web tự cập nhật chính nó và thông báo nhanh chóng tới những người quan tâm. Cài công cụ RSSOwl và chọn những website yêu thích, có chứa biểu tượng RSS Feed hoặc XML trên trang, rồi thực hiện theo hướng dẫn. Thông tin mới sẽ có thể được truy cập dễ dàng từ chương trình này mỗi khi website thay đổi dữ liệu.
10. Trillian: 2,3 MB
Dịch vụ tin nhắn nhanh hiện nay đã trở nên phổ biến với người sử dụng Internet, nhưng mỗi người lại chọn cho mình một chương trình riêng như MSN, Yahoo hoặc AOL. Nhằm khắc phục tình trạng không tương thích, Trillian cho phép liên lạc với tất cả bạn bè chỉ qua một hệ thống đơn nhất. Nó hoạt động với AOL, MSN, Yahoo Messenger, ICQ và IRC.
Công cụ Internet
11. Spybot Search and Destroy: 4,8 MB
Spybot là một trong những "sát thủ" phần mềm gián điệp. Nó quét toàn bộ hệ thống để dò tìm spyware, adware và những chương trình nguy hiểm khác. Dù miễn phí, người dùng vẫn được cập nhật thường xuyên qua Internet. Bên cạnh việc khắc phục lỗi, tiện ích còn ngăn spyware thâm nhập vào những thành phần nhất định của Windows, đồng thời kết hợp hiệu quả với những công cụ bảo mật khác.
12. Avast: 6,2 MB
Tuy là một chương trình thương mại, Avast vẫn cho phép người sử dụng tải bản diệt virus miễn phí về, dù không hoạt động mạnh như bản kinh doanh. Công cụ bao gồm một thiết bị quét thời gian thực tất cả các file đang mở, một bộ scan theo yêu cầu để quét đĩa và một scanner dùng cho e-mail nhằm kiểm soát những thông điệp đến và đi.
13. FileZilla: 4,4 MB
Khi truyền file trên Internet, sử dụng giao thức FTP giúp tải nhanh hơn qua web. Một chương trình FTP chuyên dụng như FileZilla sẽ hỗ trợ quá trình này một cách hiệu quả. Nó cũng giúp cho những ai có website riêng dễ dàng đăng tải file lên server qua FTP.
14. CWShredder: 493 KB
Một trong những spyware phổ biến nhất là CoolWebSearch và những biến thể của nó. CWShredder được coi là "thuốc giải độc" của loại phần mềm này. Người dùng chỉ cần tải về, chạy trên máy tính bị nhiễm và nó sẽ nhanh chóng xóa sạch chương trình nguy hiểm. Công cụ còn có khả năng loại trừ một số trục trặc không liên quan đến CoolWebSearch.
15. Kerio Personal Firewall: 5,8 MB
Tường lửa này cũng là công cụ thương mại với bản dùng thử trong 30 ngày, nhưng vẫn miễn phí cho những người dùng cá nhân. Nó chặn lưu lượng Internet và mạng theo những thiết lập được cài đặt sẵn. Chỉ nên sử dụng một firewall trên máy. Do đó, nếu muốn chạy Kerio, tốt nhất hãy gỡ bỏ Microsoft Firewall trong Control Panel.
16. Download Accelerator Plus: 1,7 MB
Nhìn chung, việc cài Accelerator Plus không tăng tốc độ duyệt Net nhưng có thể cải thiện đáng kể công đoạn tải file. Trình ứng dụng này tự động chia nhỏ tệp tin cần download, cho phép người dùng tiết kiệm khá nhiều thời gian kết nối.
17. Microsoft Antispyware: 6,2 MB
Dù đây là bản thử nghiệm phần mềm chống spyware của nhà sản xuất Windows, nó vẫn là một công cụ mạnh và dễ sử dụng. Mọi người có thể lựa chọn chế độ bảo vệ theo thời gian thực để dò và ngăn việc cài đặt những chương trình nguy hiểm. Đặc biệt, chương trình sẽ được tự động cập nhật thường xuyên.
18. Net Transport: 1,7 MB
Trình quản lý download này cho phép tạo nhiều hơn một kết nối tới máy chủ để tải file nhanh hơn bình thường. Người sử dụng cũng có thể mở menu chuột phải để tải tất cả các tệp trên một trang web, hoặc chỉ tải file vừa chọn.
Công cụ sáng tạo
19. Paint.Net: 4,7 MB
Phiên bản nâng cấp của chương trình Paint quen thuộc trong Windows có một số tính năng khá mạnh, thường thấy trong các trình biên tập ảnh phải trả tiền. Ngoài các công cụ chỉnh sửa ảnh cơ bản, phiên bản còn hỗ trợ layer và một số hiệu ứng hình ảnh khác. Người dùng có thể Undo (hoàn tác) nhiều lệnh một lúc. Chương trình này hoạt động trên nền tảng .Net.
20. Audacity: 2,7 MB
Audacity là một trong số không nhiều công cụ cho phép bạn thâm nhập sâu vào một file âm thanh với những định dạng khác nhau và thực hiện nhiều thay đổi, chỉnh sửa phức tạp. Công cụ biên tập của Audacity bao gồm cắt, dán, sao chép, thêm vào, hay loại bỏ các khoảng lặng, chức năng hoà âm đơn giản. Ngoài ra, chương trình cũng cung cấp thêm một vài hiệu ứng và khả năng lọc âm thanh.
21. Cheetah Audio Converter: 9,1 MB
Chương trình cho phép chuyển đổi giữa 4 định dạng MP3, WAV, WMA và Ogg của các file âm thanh một cách đơn giản. Cheetah bao gồm các công cụ chỉnh sửa chất lượng và giảm dung lượng file. Tuy nhiên, nén file âm thanh nghĩa là người sử dụng đang làm cho chất lượng kém đi. Và khi đã nén tệp rồi thì Cheetah không cho phép quay trở lại file với kích thước và chất lượng ban đầu nữa.
22. Winamp: 4,9 MB
Hiện nay, Winamp nằm trong số những chương trình tốt nhất dùng để chạy file nhạc MP3, WMA, ACC... và các tệp video trên máy chủ có hỗ trợ định dạng file đó. Winamp có tốc độ nhanh, dễ sử dụng với nhiều tính năng vượt trội, và còn trở nên mạnh hơn nhờ các chương trình hỗ trợ tương thích (plug-in).
23. Picasa: 3,1 MB
Picasa là trình biên tập ảnh của Google. Chương trình này cung cấp nhiều tính năng để chuyển file từ máy ảnh kỹ thuật số sang sang máy tính, sắp xếp và chỉnh sửa các tệp đó trên ổ cứng. Phần mềm cũng cho phép xử lý file ảnh với định dạng cơ bản và thêm chữ vào trong ảnh.
24. Media Player Classic: 1,2 MB
Không chạy chậm, ít tính năng hữu dụng và tạo những âm thanh chát chúa như Windows Media Player, Media Player Classic mang lại âm thanh mượt mà hơn. Tuy chương trình không hỗ trợ những âm chuông và sáo phức tạp, không hiển thị danh sách các bản nhạc đang chạy hay tính năng ghi CD, nhưng nó tương thích với hầu hết các định dạng file, bao gồm cả định dạng dành cho Real Media.
Công cụ văn phòng
25. PDF Redirect: 5,9 MB
Khi gửi tài liệu tới người khác sử dụng e-mail hoặc thông qua web, đôi khi người dùng không biết nên chọn định dạng nào phù hợp. Nếu chuyển sang file PDF, tài liệu sẽ không thể bị thay đổi dễ dàng và vẫn giữ nguyên định dạng ban đầu trên máy tính người nhận. PDF Redirect sẽ nhanh chóng thay tạo file PDF từ mọi tài liệu có thể in được trên PC.
26. OpenOffice: 80 MB
Microsoft Office là một bộ ứng dụng văn phòng hoàn chỉnh, nhưng lại rất đắt đỏ và mã nguồn mở chính là một giải pháp thay thế tối ưu. OpenOffice thậm chí bao gồm một số tính năng mạnh hơn chương trình của Microsoft như kết hợp thư, công thức cải tiến trong bảng tính... Nó không thực sự chau chuốt như Microsoft Office nhưng hỗ trợ đắc lực cho nhu cầu sử dụng của người dùng. OpenOffice 2.0, dung lượng 78 MB, cũng vừa được chính thức ra mắt với khả năng tạo tài liệu PDF từ bất kỳ định dạng nào hoạt động được trên bản 2.0 này.
27. Calculator Plus: 476 KB
Dù calculator (trình tính toán) trong hệ điều hành Windows tương đối dễ dùng, nó vẫn có thể được cải thiện hơn nữa bằng cách thêm khả năng chuyển đổi đơn vị. Phiên bản nâng cấp Calculator Plus của Microsoft cho phép đổi diện tích, nhiệt độ, thể tích và những đơn vị khác. Tiện ích cũng bao gồm những phép toán của calculator chuẩn.
28. PagePlus SE: 20,5 MB
Đây là phần mềm lý tưởng cho những ai cần tạo những văn bản có hình thức phức tạp mà Word không thể làm được. Tất nhiên, công cụ này không có những chức năng nâng cao như các chương trình dàn trang chuyên nghiệp, nhưng nó giúp xây dựng tờ rơi, bản tin khổ nhỏ, thậm chí cả tạp chí và sách đơn giản. Khi cài đặt phần mềm, người dùng sẽ phải đăng ký qua điện thoại hoặc Internet.
29. Pegasus Mail: 4,5 MB
Chương trình thư điện tử đa năng này có thể khiến người sử dụng không cần đến Outlook hay Outlook Express. Dịch vụ không chiếm nhiều diện tích trong máy tính nên phù hợp với các hệ thống cũ hoặc cấu hình không cao. Pegasus Mail cho phép truy nhập vào tất cả các giao thức mail phổ biến của các ISP. Người dùng nên kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ Internet nếu thấy không chắc chắn trong việc có thể sử dụng một chương trình mail mới hay không.
30. Post-it Software Notes: 1,9 MB
Phần mềm hữu dụng không kém những tờ ghi chép và nhắc việc cũng do công ty 3M sản xuất, nhưng điểm hấp dẫn của chương trình chạy trên máy tính này là hoàn toàn miễn phí. Các ghi chú hay nhắc nhở kèm tranh, ảnh, đường link hay thậm chí tín hiệu âm thanh sẽ luôn nằm phía trên của sổ dù máy tính đang chạy bất kỳ chương trình nào.