Bằng chứng mới cho thấy Sao Hỏa từng có đại dương và bãi biển cát

Sao Hỏa là một trong những thế giới giống với Trái đất nhất trong hệ mặt trời. Hành tinh này có một ngày 24,5 giờ, các chỏm băng ở vùng cực mở rộng/co lại theo mùa, và đặc biệt là hàng loạt những đặc điểm bề mặt được tạo nên bởi nước trong suốt lịch sử kiến tạo của hành tinh.

Theo dữ liệu mới được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, các nhà nghiên cứu vừa phát hiện bằng chứng cho thấy Sao Hỏa từng là nơi tồn tại các đại dương và bãi biển cát. Đây là một sự khác biệt lớn so với điều kiện khô cằn, lạnh giá và đầy bức xạ của Sao Hỏa hiện đại.

Các nhà khoa học đã phát hiện bằng chứng về sự tồn tại của những bãi biển bị chôn vùi sau khi phân tích dữ liệu hình ảnh dưới bề mặt Sao Hỏa thu thập bởi tàu thám hiểm Zhurong của Trung Quốc. Khu vực này nằm ở vùng đồng bằng phía bắc của Sao Hỏa, rất giống với những gì các nhà nghiên cứu tìm thấy khi sử dụng radar xuyên đất tương tự trên Trái Đất. Họ phát hiện ra rằng vật liệu dưới bề mặt có góc nghiêng và hướng về phía một vùng đất thấp, nơi có khả năng từng là một đại dương.

"Thông thường, radar có thể phát hiện những thay đổi nhỏ nhất trong kích thước trầm tích, và có lẽ điều tương tự đang xảy ra ở đây",Tiến sĩ Benjamin Cardenas, đồng tác giả nghiên cứu từ Đại học Penn State, Hoa Kỳ, cho biết. "Điều này cho thấy đã từng có thủy triều, sóng biển, và một con sông gần đó cung cấp trầm tích. Tất cả những yếu tố như vậy chắc chắn đã từng phải hoạt động trong một khoảng thời gian dài".

Các nhà khoa học từ lâu đã tranh luận về việc liệu Sao Hỏa có từng có đại dương hay không, và khám phá này chắc chắn gợi ý rằng hành tinh này từng là nơi tồn tại những vùng nước rộng lớn. Những phát hiện trước đây cũng chỉ ra rằng Sao Hỏa từng có sông và hồ chảy. Ngoài ra, còn có bằng chứng về nước lỏng nằm sâu dưới bề mặt Sao Hỏa ở thời điểm hiện tại.

Vào năm 2020, sứ mệnh Mars Express của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) vừa đã tuyên bố phát hiện ra sự tồn tại của hàng loạt hồ nước lỏng ở nhiều kích thước nhau bị “chôn vùi” dưới lớp băng trên hành tinh đỏ. Bằng cách sử dụng hệ thống radar tiên tiến chuyên thăm dò lớp dưới thổ nhưỡng và tầng điện ly Sao Hỏa MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding), các nhà khoa học đã tìm thấy cùng lúc ba hồ nước lỏng. Trước đó, cũng chính cơ quan này đã phát hiện ra sự tồn tại của một hồ chứa ngầm trên bề mặt sao Hỏa vào năm 2018.

Trong số ba hồ chứa ngầm mới được phát hiện, chiếc lớn nhất có diện tích khoảng 20km x 30km và được bao quanh bởi một số hồ chứa nhỏ hơn, tạo thành một hệ thống hồ nước gầm có mối liên hệ mật thiết với nhau, cũng như có thể chứa đựng nhiều khám phá chưa từng được biết đến.