Vì sao ổ cứng tái chứng nhận (recertified) lại đắt đỏ đến vậy?

Trong một thời gian dài, ổ cứng tái chứng nhận từng là “vũ khí bí mật” của những ai thích tự dựng hệ thống lưu trữ tại nhà hoặc vận hành NAS quy mô lớn. Tuy nhiên, gần đây giá của các loại ổ này lại tăng mạnh, khiến chúng không còn là lựa chọn hời như trước.

Không có một nguyên nhân duy nhất đứng sau xu hướng này, nhưng có nhiều yếu tố khác nhau đang góp phần khiến giá ổ cứng tái chứng nhận leo thang.

Nguồn cung ổ cứng mới khan hiếm, kéo giá tăng đồng loạt

Dù không được đưa tin rầm rộ, thực tế là thị trường đang trải qua tình trạng thiếu hụt ổ cứng toàn cầu — không chỉ với hàng tái chứng nhận mà cả ổ mới. Nhu cầu lưu trữ tăng mạnh khiến giá của mọi loại ổ đều bị đẩy lên.

Western Digital cùng một số hãng sản xuất lớn đã thừa nhận rằng nhu cầu lưu trữ vượt xa dự đoán, chủ yếu do sự bùng nổ của các ứng dụng AI, trung tâm dữ liệu quy mô lớn (hyperscale data centers) và các nhà cung cấp dịch vụ đám mây đang gấp rút mở rộng hạ tầng. Theo Tom’s Hardware, “các trung tâm dữ liệu AI đang ‘nuốt chửng’ nguồn cung bộ nhớ và ổ lưu trữ toàn cầu”, và giá cao có thể kéo dài đến cả thập kỷ. Giới phân tích nhận định thị trường ổ cứng hiện “vẫn rất căng thẳng”. Tin vui cho cổ đông Seagate và Western Digital, nhưng lại là tin buồn cho những ai đang có kế hoạch dựng NAS tại nhà.

“Tái chứng nhận” giờ không còn đồng nghĩa với “đã qua sử dụng”

Trước đây, khi nhắc đến ổ cứng tái chứng nhận, nhiều người thường nghĩ đó là hàng “mở hộp”, đã dùng qua rồi được bán lại với giá rẻ. Nhưng giờ đây, ổ tái chứng nhận thường trải qua quy trình kiểm tra và xác nhận nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Phần lớn trong số đó gần như không khác biệt nhiều so với ổ mới nguyên hộp.

Chính vì vậy, mức giảm giá giữa hàng tái chứng nhận và hàng mới không còn quá lớn — trừ khi bạn là trung tâm dữ liệu cần mua hàng trăm hay hàng nghìn ổ cứng, khi đó chênh lệch nhỏ vẫn tạo nên khoản tiết kiệm khổng lồ.

Nhu cầu về ổ dung lượng lớn tăng vọt

Dù người dùng phổ thông ngày nay chủ yếu chọn SSD dung lượng nhỏ cùng ổ ngoài để lưu trữ thêm, nhu cầu chung về ổ cứng dung lượng cao lại tăng không ngừng. Một phần nguyên nhân đến từ sự phát triển mạnh của lưu trữ đám mây, bởi “đám mây” thực chất cũng chỉ là những ổ cứng đặt tại trung tâm dữ liệu mà thôi.

Theo TrendForce, nguồn cung ổ cứng “nearline” dung lượng lớn dành cho trung tâm dữ liệu đang thiếu hụt nghiêm trọng, trong khi Fusion Worldwide cho biết thời gian giao hàng (lead time) cho ổ cứng doanh nghiệp hiện kéo dài từ 3 đến 6 tháng.

Nguồn cung ổ tái chứng nhận hạn chế

Không chỉ cầu tăng, nguồn cung ổ tái chứng nhận cũng rất thất thường. Loại hàng này vốn đến từ ổ cứng hoàn trả, tồn kho hoặc đã ngừng sử dụng — nên không thể có nguồn cung đều đặn.

Hơn nữa, trong bối cảnh nhu cầu ổ cứng cao như hiện nay, khả năng người dùng trả hàng để tái chứng nhận gần như không còn, mà thay vào đó họ sẽ tiếp tục sử dụng hoặc bán lại trực tiếp cho bên khác.

Đầu cơ và giới bán lại góp phần đẩy giá lên cao

Tình trạng này gợi nhớ đến các đợt khan hiếm GPU do “cơn sốt” tiền mã hóa và AI từng khiến giá card đồ họa tăng vọt. Khi nhận thấy một số mẫu ổ cứng được săn đón, các nhà bán lẻ hoặc đầu cơ có thể gom hàng rồi bán lại với giá cao hơn để hưởng chênh lệch.

Giá ổ cứng mới tăng cũng kéo theo giá hàng tái chứng nhận tăng theo. Vì vậy, lựa chọn duy nhất hiện nay là chờ đến khi nhu cầu hạ nhiệt (khó xảy ra) hoặc chấp nhận mua với giá cao hơn và tìm kiếm ưu đãi tốt nhất có thể — đôi khi ổ mới lại là lựa chọn kinh tế hơn.