Những tai nạn "trời ơi" khi lên mạng

Chỉ vì bất cẩn, người lướt web đã để lộ thông tin cá nhân hoặc rước các vị khách không mời về máy tính. Khi phát hiện ra thủ phạm chính là mình, người dùng chỉ biết than trời

Phần lớn người dùng gây "tai nạn" trên mạng đều không rành về kỹ thuật nên dễ phạm phải sai lầm. Vì không biết về những mối hiểm nguy luôn rình rập trên mạng, người dùng rất thích lướt Nét, nhất là đăng ký vào các dịch vụ trực tuyến, các trang web tìm bạn bốn phương, trang web giải trí cho tải hình, tải phim, các mạng xã hội, blog... Chính việc điền thông tin cá nhân, mật khẩu vô tội vạ, thấy gì cũng OK nên người dùng càng dễ mắc bẫy.

Lộ tài liệu mật trong email

Do máy tính bị hư, chị T.A ngồi tạm máy của một đồng nghiệp. Vài ngày sau, cả công ty đồn ầm lên rằng chị T.A đang hẹn hò với ông trưởng phòng, có người còn nói họ sắp đám cưới. Chị nghĩ mãi mà không hiểu tại sao chuyện riêng tư của mình bị bại lộ, hơn nữa thông tin còn sai lệch một cách nghiêm trọng. Truy hết người này đến người kia, chị mới té ngửa rằng chị đồng nghiệp đã đọc hết tất cả những bức thư điện tử (email) của chị.

Lý do đơn giản là vì khi ngồi máy của người lạ và mở email, sau khi đăng nhập username và password, chị đã vô tình nhấn phím enter trong một hộp thoại mà không hề đọc xem dòng chữ tiếng Anh nói gì. Thông thường, sau khi đăng nhập thông tin, một hộp thoại hiện lên hỏi rằng bạn có muốn email ghi nhớ password hay không, nếu bạn nhấn enter, lần sau bạn chỉ cần gõ username, email sẽ được mở mà không cần gõ password lại. Hoặc có chương trình mail khi bạn đã enter như đã nói trên, chương trình tự động nhớ username và password, lúc đó chỉ cần mở chương trình mail lên là bao nhiêu thư từ ồ ạt tràn về.

Tai nạn này rất phổ biến. Nhiều người dùng cứ thấy hộp thoại hiện lên là nhắm mắt enter. Phần lớn nạn nhân không hiểu tại sao lại như vậy. Có người hiểu ra nhưng không biết làm cách nào để khắc phục, chỉ có nước là đổi password thôi. Dù là chuyện riêng tư hay tài liệu mật, nếu để rơi vào tay người khác, nhất là kẻ xấu bằng cách này thì không đáng chút nào.

Chat cũng bị đưa lên mạng

B. Như - cô bạn thân của tôi - vừa kể vừa mếu khi vô tình thấy cuộc nói chuyện riêng tư của mình bị đưa lên trang web lạ. Số là tối hôm trước, cô chat với một cô bạn học cũ về tình yêu mãnh liệt của cô với một ca sĩ. Do hai người bạn chơi thân từ nhỏ nên cách nói chuyện với nhau rất thân mật, tự nhiên, thậm chí hơi "tưng tửng". Nghĩ rằng cuộc chat chit chỉ có hai người biết nên B. Như thoải mái nói đùa hơi quá, thậm chí còn bày tỏ sự hâm mộ rất cuồng nhiệt.

Cô bạn cũng đáp trả với lời lẽ "mạnh bạo" không kém. Tưởng rằng sau khi chat xong thì nội dung câu chuyện sẽ bị xóa đi nhưng B. Như không ngờ rằng cô bạn của mình đã copy toàn bộ câu chat đưa lên blog cá nhân. Thật ra, cô bạn không hề có ý xấu. Cô chỉ muốn lưu giữ những câu chat với bạn bè làm kỷ niệm mà thôi. Nhưng thật xui xẻo, ngay ngày hôm sau, một dịch vụ tìm kiếm trực tuyến đang nổi tiếng ở Việt Nam đã đăng y nguyên nội dung từ blog của cô bạn.

Thế là những câu đùa vô ý được trưng bày ra cho bàn dân thiên hạ xem và nhảy vô bình luận. Nếu chỉ đăng nội dung không thì chưa đến nỗi nào, đằng này trang web ấy còn đăng cả tên B. Như và đường link tới blog của cô. Bạn bè, người thân chỉ cần nhìn tên là nhận ra ngay người quen. Người lạ thì vào thử blog của Như bình phẩm lung tung. Như nói: "Bạn bè quá hiểu Như nên không có gì ngại, chỉ sợ người lạ nghĩ không tốt về mình. Nhất là không biết thần tượng của mình có đọc được không, tự nhiên thấy kỳ quá".

Sửa đồ IT bị lấy dữ liệu

Tai nạn này không còn xa lạ với mọi người. Nhiều vụ án ầm ĩ gần đây về chuyện phát tán ảnh hay đoạn video "nóng bỏng" của các ngôi sao liên tục xuất hiện. Nhưng người dùng đôi khi không để ý tới. Khi đem máy tính hay thiết bị lưu trữ đến tiệm sửa chữa hoặc cho bạn bè mượn mà quên xóa file quan trọng, việc người lạ dòm ngó, rồi lấy file là chuyện bình thường. Cũng không thể trách được người sửa chữa vì công việc của họ là kiểm tra máy. Do đó, người dùng nên chú ý sao lưu cẩn thận, xóa file rồi mới cho người khác mượn máy tính, thiết bị lưu trữ. Trường hợp đem máy đi sửa cũng vậy.

Nhớ password - Một điều không tưởng

Đây là chuyện đời xửa đời xưa nhưng bây giờ nhiều người vẫn gặp phải. Còn nhớ trước đây tôi chỉ có mỗi một password phải nhớ đó là password để vào email Yahoo!. Bây giờ, ngoài email Yahoo!, tôi còn có gmail, hotmail, email của công ty. Mỗi địa chỉ đều có username và password riêng. Chưa kể đến tôi phải nhớ username và password của blog Yahoo!, blog Opera và một số mạng xã hội mà tôi đang tham gia. Không phải chỉ có mình tôi "ôm đồm" như vậy mà nhiều người cũng giống như tôi.

Dù có đặt tên dựa theo những gì thân thuộc với bản thân nhưng tình trạng nhầm lẫn vẫn xảy ra. Biện pháp tốt nhất mà tôi có thể nghĩ đến là ghi vô cuốn sổ tay. Thật không may, vào một ngày xấu trời, tôi không nhớ đã cất quyển sổ tay ấy ở đâu. Có lẽ do tôi sợ mất nên đã cất nó quá kỹ. Lúc này, chỉ có cách gõ theo trí nhớ, trúng cái nào hay cái đó. Không chỉ có chuyện quên username, password, ai có thói quen thường đổi chúng cũng rất dễ gây tai nạn. Có lần tôi đã đổi password của blog Opera theo tên con mèo yêu quý của tôi và sau đó tôi không tài nào vô được blog.

Nguyên nhân là do tôi có tới ba con mèo và không nhớ mình đã gõ tên con nào và bao nhiêu ký tự. Dù đã cố gắng mò cả ngày trời nhưng vô vọng. Thế là đành bỏ cái blog mà tôi và bạn bè của mình đã dày công thiết kế, post bài, trang trí... tốn cả năm trời.

Thấy hình sex là click vô

Đây là tai nạn rất phổ biến và cũng là một trong những nguyên nhân làm phát tán virus. Các tin tặc hay lợi dụng những vụ scandal đình đám để giăng bẫy. Chỉ cần rao, chào mời mọi người click vào đường link để xem ảnh, xem phim, tin tặc sẽ có cơ hội phát tán mã độc. Cú lừa dạng này quá xưa rồi nhưng đến giờ vẫn còn hiệu quả. Cũng dễ hiểu thôi. Con người vốn dĩ tò mò, dù đã được cảnh báo về những mối hiểm họa virus, nhưng vẫn tự đưa mình vào bẫy. Cứ thấy link dạng như "hình sex của diễn viên... đây, bà con vào xem" hay "đoạn video nóng bỏng quay cảnh phòng the của ngôi sao..." là cứ vào xem thử. Tin tặc là người vốn rất nhanh nhạy với những chuyện giật gân, luôn đánh vào tâm lý thích cái lạ của mọi người. Sau khi một vụ scandal bùng nổ, tin tặc liền "sản xuất" ngay một con virus về vụ án đó, khiến mọi người ùn ùn nhảy vào bẫy.