Microsoft và OpenAI ký lại thỏa thuận hợp tác lịch sử

Năm 2019, Microsoft và OpenAI công bố thỏa thuận hợp tác chiến lược đầu tiên, bao gồm khoản đầu tư 1 tỷ USD từ Microsoft và việc Azure trở thành nền tảng đám mây độc quyền của OpenAI. Kể từ đó, Microsoft đã đầu tư thêm 12 tỷ USD và tiến hành một số thay đổi lớn trong mối quan hệ đối tác này hồi đầu năm nay.

Giờ đây, mối quan hệ giữa Microsoft và OpenAI được xem là một trong những hợp tác thành công nhất ngành công nghệ. Trong bối cảnh OpenAI tái cấu trúc doanh nghiệp, hai bên đã ký một thỏa thuận mới nhằm đảm bảo sự phát triển lâu dài cho cả hai. Theo đó, Microsoft sẽ nắm giữ khoảng 27% cổ phần trong OpenAI Group PBC, tương đương giá trị khoảng 135 tỷ USD. Trước khi tái cấu trúc, Microsoft nắm 32,5% cổ phần quy đổi trong công ty OpenAI vì lợi nhuận.

Các điều khoản cốt lõi vẫn được giữ nguyên

Mặc dù thỏa thuận mới có nhiều thay đổi chi tiết, những yếu tố nền tảng vẫn được duy trì:

• OpenAI tiếp tục là đối tác phát triển mô hình tiên phong (frontier model) của Microsoft.
• Microsoft vẫn giữ quyền sở hữu trí tuệ (IP) độc quyền và độc quyền Azure API cho đến khi Trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) được đạt tới.
• Nếu OpenAI tuyên bố đã đạt được AGI, tuyên bố này phải được xác minh bởi một hội đồng chuyên gia độc lập.

Theo thỏa thuận mới, Microsoft được gia hạn quyền IP đối với các mô hình và sản phẩm đến năm 2032, và quyền này bao gồm cả các mô hình được phát triển sau khi đạt AGI, với điều kiện tuân thủ các quy chuẩn an toàn. Đây là một thay đổi quan trọng — trước đây, quyền IP của Microsoft sẽ chấm dứt hoàn toàn sau khi AGI ra đời.

Ngoài ra, quyền IP nghiên cứu (Research IP) của Microsoft sẽ tồn tại đến khi hội đồng xác minh AGI hoặc đến năm 2030, tùy thời điểm nào đến trước. Sau đó, Microsoft vẫn giữ quyền IP phi nghiên cứu (non-Research IP). Tuy nhiên, quyền IP của Microsoft hiện không bao gồm phần cứng tiêu dùng (consumer hardware) mà OpenAI phát triển.

Linh hoạt hơn cho cả hai phía

Một điểm mới đáng chú ý là thỏa thuận lần này giúp cả hai bên có nhiều quyền linh hoạt hơn. OpenAI được phép phát triển sản phẩm cùng các bên thứ ba, trong đó sản phẩm dựa trên API vẫn độc quyền với Azure, còn sản phẩm không dùng API có thể triển khai trên bất kỳ nền tảng đám mây nào. Ví dụ: OpenAI có thể triển khai Sora trên Google Cloud nếu cần thiết.

Bên cạnh đó, Microsoft cũng được phép tự phát triển AGI độc lập, hoặc hợp tác với đối tác bên ngoài. Nếu Microsoft sử dụng IP của OpenAI để phát triển AGI trước khi AGI được công nhận chính thức, các mô hình đó sẽ chịu giới hạn về năng lực tính toán (compute thresholds) vượt xa quy mô của các hệ thống huấn luyện hiện nay.

Về mặt thương mại, hai công ty sẽ tiếp tục chia sẻ doanh thu cho đến khi AGI được xác nhận, tuy nhiên thời gian thanh toán sẽ được kéo dài hơn. Ngoài ra, OpenAI cam kết mua thêm 250 tỷ USD dịch vụ Azure, trong khi Microsoft sẽ mất quyền ưu tiên cung cấp hạ tầng (right of first refusal) cho OpenAI — điều này rất quan trọng vì OpenAI hiện đang hợp tác với nhiều công ty khác để xây dựng hạ tầng AI trị giá hàng trăm tỷ USD.