Mạng Internet sẽ tái định hình từ luật trung lập

Những nhà làm luật hàng đầu về lĩnh vực truyền thông tại Mỹ cuối cùng đã thông qua những điều luật mới áp dụng cho Internet, một động thái mà nhiều người cho rằng sẽ vấp phải nhiều búa rìu dư luận, cũng như gây ra những hoang mang và nghi ngại về quy tắc ứng xử trên Internet từ nay về sau.

Luật trung lập đã được thông qua

Vừa qua, Ủy ban Truyền thông liên bang Mỹ (FCC) đã bỏ phiếu thuận 3-2 để ủng hộ việc thông qua quyết định giám sát sự trung lập (net neutrality) của Internet từ chủ tịch ủy ban là ông Julius Genachowski, một khái niệm hướng đến việc phòng ngừa các nhà cung cấp dịch vụ Internet can thiệp vào lưu lượng web (web traffic).

Chủ tịch FCC Julius Genachowski - Ảnh minh họa: WSJ

Theo đó, điều luật được kỳ vọng sẽ ngăn các nhà cung cấp khỏi việc phân biệt đối xử với những luồng lưu lượng Internet hợp pháp, song song với việc như buộc họ phải tỏ ra minh bạch hơn.

Bộ luật mới cũng lần đầu tiên để cho những nhà cung cấp dịch vụ băng rộng thu tiền nhiều hơn với đối tượng khách hàng là những công ty và doanh nghiệp, vốn có nhu cầu về tốc độ duyệt web, chơi game, xem video, và các dịch vụ trực tuyến khác… nhanh hơn.

Sự trung lập của thế giới mạng đã trở thành một vấn đề dai dẳng, khi những nỗi lo lắng về việc các tập đoàn điện thoại và viễn thông lớn đang ngày càng tăng trưởng mạnh để trở thành những “kẻ giữ cổng Internet” ngày một tăng thêm.

Những doanh nghiệp nhỏ và mới thành lập vốn rất cần dựa vào Internet để tiếp thị, quảng cáo hay cung cấp thông tin về sản phẩm… tỏ ra đặc biệt quan ngại trước thực trạng vừa nêu.

Vì lý do này, FCC luôn giữ tham vọng bước vào cuộc chơi với tư cách của một “cảnh sát kiểm soát lưu lượng Internet”, nhưng quốc hội chưa bao giờ gật đầu với họ.

“Chúng ta cần phải có những hành động cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng khỏi sự làm giá và những âm mưu ngăn họ sử dụng Internet. Và kế hoạch đã được đệ trình của chúng tôi được thiết kế để làm việc đó: ngăn chặn những rủi ro loại này, đồng thời vẫn nhận ra được đâu là quyền lợi chính đáng của những nhà cung cấp Internet băng thông rộng” - chủ tịch FCC Julius Genachowski phát biểu.

Đi vào cụ thể, bộ luật hứa hẹn sẽ cung cấp những sự bảo vệ mới cho người dùng cuối, chẳng hạn như việc đảm bảo họ sẽ truy cập được những trang web hợp pháp, cũng như bắt buộc nhà cung cấp phải tăng thêm tốc độ truy cập. Đó là hệ thống hữu tuyến, còn đối với hệ thống mạng không dây thì không có nhiều hạn chế (đối với nhà cung cấp) như vậy.

Phản ứng của ngành công nghiệp

Điều luật đã thu hút nhiều phản ứng và đón nhận khác nhau từ ngành công nghiệp, các nhóm luật cũng như nhiều thành viên của quốc hội.

Trong tương lai, ngành công nghiệp Internet sẽ chủ yếu phát triển mạnh xoay quanh các phạm trù sau của lưu lượng thông tin thế giới mạng: video trực tuyến, dịch vụ trò chơi và di động - Hãng phần cứng Cisco, đồng thời cũng là nhà cung cấp dịch vụ băng thông rộng, đã dự đoán những dịch vụ này sẽ tăng trưởng gấp bốn lần vào năm 2014.

Comcast và những nhà cung cấp Internet khác đã rục rịch nghiên cứu những phương án để đối phó với vấn đề tắc nghẽn băng thông vốn đang ngày một gia tăng. Gần đây, ông Genashowski đã đề xuất rằng thay vì áp dụng phương pháp giảm tốc độ của một số luồng băng thông nhất định để đối phó (một cách tạm thời) với vấn nạn tắc nghẽn đường truyền, thì những nhà cung cấp có thể xem xét việc tính tiền người dùng cuối dựa theo nguyên tắc “xài bao nhiêu trả bấy nhiêu”. Đây có thể trở thành một bước ngoặt so với việc trả một khoản phí khoán khá thấp để truy cập Internet của người tiêu dùng hiện tại.

Trong một số tuyên bố ẩn danh của các nhà cung cấp kết nối Internet (ISP) bình luận về “sáng kiến” của vị chủ tịch, tất cả đều đồng tình đây là một trong những cách duy nhất để vừa có lời vừa kiếm đủ kinh phí duy trì cơ sở hạ tầng viễn thông.

Bên cạnh đó, sáng kiến trên cũng có khả năng gây ra không ít khó khăn cho những công ty như Netflix Inc., vốn chuyên kinh doanh dịch vụ tải phim đến các máy tính và tivi nối mạng thông qua đường truyền băng rộng. Netflix đã chỉ trích quyết định của FCC là không công bằng và không bảo vệ được quyền lợi của những nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến.

Bộ luật mới cũng cho phép các hãng điện thoại và viễn thông bán những gói cước có tốc độ nhanh hơn cho những công ty lớn có nhu cầu như Amazon với mức giá cũng cao hơn, chủ yếu là cho dịch vụ không dây.

Như vậy Google, đơn vị sở hữu trang web chia sẻ video trực tuyến YouTube, phải trả thêm phí cho công ty chuyên cung cấp mạng không dây là Verizon Communication nhằm đảm bảo những video sẽ được truyền tải an toàn và trọn vẹn đến thiết bị di động của người dùng cuối.

Một số nhóm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các tổ chức khác, gồm cả Hội Liên hiệp các thư viện Hoa Kỳ (ALA), phản đối hình thức trả thêm tiền để được nhận ưu tiên như vậy, và nói rằng mọi người Mỹ đều phải được hưởng chất lượng truy cập Internet giống như nhau.

Những công ty cung cấp dịch vụ không dây thì ít bị ảnh hưởng bởi bộ luật mới hơn - một tin mừng cho ngành công nghiệp bởi càng ngày càng có nhiều người tiêu dùng truy cập Internet thông qua các thiết bị cầm tay như iPhone hay BlackBerry.

Giải thích về việc này, chủ tịch FCC cho biết những công ty di động đối mặt với rủi ro nghẽn đường truyền nhiều hơn, do đó họ được nhận nhiều ưu tiên hơn.