KEF – 50 năm một chặng đường

2011 đánh dấu kỷ niệm 50 năm ngày thành lập hãng loa danh tiếng KEF, một "thành viên" trong nhóm "Big Three" nổi tiếng ngành sản xuất loa tại Anh thập niêm 70-80.

KEF được thành lập từ năm 1961.

KEF – thương hiệu lừng danh về sản phẩm loa - được đặt tên dường như ngẫu nhiên bởi Raymond Cooke vào năm 1961, chỉ đơn giản bởi ông lập nhà xưởng nghiên cứu và sản xuất loa tại địa danh, Maidstone, Kent nước Anh. Từ đó KEF - Kent Engineering and Foundry ra đời.

Sinh thời và trưởng thành vào thế chiến thứ II, Raymond Cooke, học chuyên ngành hóa chất và sau đó với tấm bằng kỹ sư điện ông làm việc tại bộ phận kỹ thuật hãng BBC (khi đó điều hành bới Dudley Harwood - người sáng lập hãng loa Harbeth vào năm 1977). Cũng trong thời gian này ông đã hợp tác với hãng Wharfedale trong lĩnh vực tài liệu kỹ thuật và một điểm quan trọng đã được Raymond tìm ra: Cách duy nhất thể hiện tốt tiếng trầm không chỉ nằm ở việc tăng đường kính màng loa, loa có kích thước nhỏ cũng có thể hiện được dải trầm tốt bằng cách sử dụng vật liệu màng loa mới. Cụ thể là ứng dụng vật liệu màng plastic (nhựa tổng hợp) thay vì màng giấy theo lối truyền thống. Một ý tưởng mới mẻ và táo bạo xuất phát từ khối óc của một người am hiểu hai lĩnh vực hóa học và điện tử!

Hiện thực hóa ý tưởng trên, Raymond Cooke quyết định thành lập KEF. Điều thuận lợi nữa cho KEF lúc đó là công nghệ đang chuyển từ hệ thống mono sang stereo, amplif bán dẫn bắt đầu thịnh hành, người nghe mong muốn có các cặp loa mang lại âm thanh chính xác hơn và nhỏ gọn hơn và cặp loa K1 ra đời đã đáp ứng những kỳ vọng đó. K1 có kết cấu loa 3 đường tiếng, màng loa sản xuất bằng công nghệ chân không – vật liệu polystyrene, loa tweeter làm bằng vật liệu màng Mylar. Giới chuyên môn coi K1 là bước đi tiên phong trong việc sử dụng vật liệu plastic mới thay thế cho màng loa giấy và vải dệt trước kia. Celeste là bước tiếp theo của K1 và được nhiệt liệt chào đón tại Anh, lần đầu tiên người ta được sử dụng cặp loa nhỏ gọn nhưng lại uy lực và mạnh mẽ.

Loa huyền thoại một thời KEF LS3/5A.

Raymond Cooke trở lại mái nhà xưa BBC cùng với củ loa vật liệu plastic, KEF đã ký hợp đồng hợp tác cung cấp củ loa bass B1814-B139 12 inch màng polystyrene – nhôm và loa tweeter T15 8" màng Melinex lắp vào model loa LS5/2, LS3/4, LS5/5.

Năm 1968, hãng BBC ra yêu cầu các hệ thống thu âm phải đáp ứng thống số kỹ thuật thật tốt, loa đặt trong phòng sản xuất chương trình phải nhỏ gọn, đáp ứng tần số 400hZ - 20kHz, tuy nhiên, không có cặp loa nào trên thị trường đạt yêu cầu, đó chính là sự khởi đầu của dòng loa LS3/5. Sau nhiều lần nghiên cứu và thay thế sửa đổi từ hệ thống 2 đường tiếng lên hệ thống 3 đường tiếng, các kỹ sư BBC đã chọn củ loa KEF: bass B110 sử dụng công nghệ màng nhẹ plastic Bextrene (chiết xuất từ gỗ) và củ loa tweeter T27 công nghệ màng Melinex để đạt được yêu cầu khắt khe của hãng. Vật liệu Bextrene có ưu điểm nhẹ, cho dải tần rộng, hoạt động bên bỉ nên đã đáp ứng được toàn bộ các tiêu chí đề ra. Chất lượng LS3/5 không phụ sự mong đợi của KEF và BBC, LS3/5 được sử dụng rộng rãi trong các phòng thu âm.

Vào năm 1974 LS3/5A được thiết kế và sản xuất bằng việc thay thế củ loa bằng thế hệ mới hơn và nhượng quyền sản xuất cho nhiều hãng khác nhau. Thống kê cho thấy Rogers đã suất xưởng tới 80.000 cặp loa LS3/5A giai đoạn 1975-1993, tiếp sau đó Spendor và Harbeth cũng sản xuất lao này lần lượt vào các năm 1982 và 1988. Danh sách các hãng mua nhượng quyền sản xuất LS3/5A kéo dài có thể kể tới Chartwell, Goodmans, Audiomaster, RAM, Decca, Richard Allan và Stirling Broadcast. Tổng cộng có tới hơn 100.000 cặp loa LS3/5As sản xuất trên toàn thế giới. Một con số đáng nể.

Raymond Cooke đang thử loa KEF Reference Model 105. Ảnh: Blogspot.

KEF luôn dẫn đầu trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ sản xuất loa. Một số công nghệ tiêu biểu phải kể đến kỹ thuật điện toán Fast-Fourier Transform đo đạc tần số đáp ứng, sử dụng công nghệ số khi mà máy tính còn xa lạ với công chúng nói chung. Khi đó các cặp loa sản xuất ra có độ nhạy sai số cho phép 0,5dB. Vào thập niên 70, hãng cho ra đời dòng loa KEF reference như Model 104, Model 105 mà ở đó màng loa được phủ 3 lớp vật liệu tổng hợp và cho chất lượng âm thanh cực tốt.

Reference Model 105 có thiết kế tách riêng hai khối bass và mid/treble nhằm tạo sự đồng pha tối đa và dĩ nhiên nó được xem trong nhóm loa hi-end tại nước Anh khi đó.

Năm 1983, Raymond Cooke được đông đảo giới kỹ sư âm thanh tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch cộng đồng kỹ sư âm thanh, đồng thời ông cũng gặt hái nhiều danh hiệu của nhà nước và các tổ chức khác. Năm 1992 (ba năm trước khi Raymond qua đời), Gold Peak Industries đã mua lại KEF và mở ra thời kỳ mới cho thương hiệu này.

Loa KEF Uni-Q. Ảnh: Dnewgadgets.

Thập niên 90 và 2000, KEF gây chú ý bằng công nghệ Uni-Q mà ở đó loa tweeter nằm trong và đồng trục với loa bass. Ngày nay, sau 50 năm được thành lập, vào năm 1961, KEF kế thừa các giá trị và tôn chỉ của Raymond Cooke, tiếp tục phát triển các sản phẩm mới như loa Q-series, R-series, nghiên cứu và phát triển công nhệ mới (Uni-Q), tìm kiếm vật liệu mới nhằm đưa ra các sản phẩm chất lượng cao (loa Concept Blade).