Cảnh báo: Dữ liệu DNA của bạn có thể bị hack và lạm dụng trái phép

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí IEEE Access đã tiết lộ những lỗ hổng trong công nghệ giải trình tự DNA thế hệ mới (NGS) – công cụ then chốt trong lĩnh vực y học chính xác, nghiên cứu ung thư và theo dõi bệnh truyền nhiễm. Các nhà khoa học cảnh báo rằng nếu không cải thiện biện pháp bảo mật, tin tặc có thể nhắm mục tiêu vào công nghệ này, dẫn đến rủi ro như đánh cắp dữ liệu cá nhân và các mối đe dọa liên quan đến sinh học.

NGS cho phép giải trình tự DNA và RNA nhanh chóng với chi phí hợp lý, thúc đẩy tiến bộ trong phát triển thuốc, khoa học pháp y và nông nghiệp. Tuy nhiên, quy trình giải trình tự bao gồm nhiều bước phức tạp như chuẩn bị mẫu, giải trình tự và phân tích dữ liệu. Những bước này phụ thuộc vào các công cụ tiên tiến, phần mềm và hệ thống kết nối, tạo ra nhiều cơ hội để tin tắc thực hiện các hành vi độc hại như lập hồ sơ di truyền giả hoặc nghiên cứu phi đạo đức.

Tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Nasreen Anjum thuộc Trường Khoa học Máy tính, Đại học Portsmouth (Anh), nhấn mạnh nhu cầu về các phương pháp bảo mật tiên tiến: "Nghiên cứu của chúng tôi là hồi chuông cảnh tỉnh. Bảo vệ dữ liệu hệ gen không chỉ là mã hóa – mà còn là dự đoán các cuộc tấn công chưa từng tồn tại. Chúng ta cần một sự thay đổi mô hình trong cách bảo mật tương lai của y học chính xác".

Nghiên cứu nêu bật các mối đe dọa tiềm tàng, bao gồm phần mềm độc hại được mã hóa trong dữ liệu DNA tổng hợp, thao túng dữ liệu bộ gen dựa trên AI và kỹ thuật xác định danh tính từ thông tin di truyền. Những rủi ro này vượt xa vi phạm dữ liệu thông thường, có thể gây hại cho quyền riêng tư cá nhân, kết quả khoa học và thậm chí an ninh quốc gia. “Dữ liệu hệ gen là một trong những dạng dữ liệu cá nhân riêng tu nhất mà chúng ta có. Nếu bị xâm phạm, hậu quả sẽ vượt xa một vụ rò rỉ dữ liệu thông thường".

Nghiên cứu kêu gọi các biện pháp khẩn cấp để cải thiện an ninh mạng trong lĩnh vực gen học. Các giải pháp được đề xuất bao gồm phương pháp giải trình tự an toàn, lưu trữ dữ liệu được mã hóa và công cụ AI phát hiện hoạt động bất thường. Tiến sĩ Anjum nhấn mạnh sự cần thiết của việc hợp tác đa ngành giữa các lĩnh vực như khoa học máy tính, công nghệ sinh học và an ninh. Bà lưu ý rằng các chuyên gia trong những lĩnh vực này thường làm việc riêng lẻ nhưng giờ đây phải chung tay vì mục tiêu chung.

Nếu không có hành động phối hợp, dữ liệu hệ gen cá nhân có thể bị khai thác để giám sát, phân biệt đối xử hoặc thậm chí khủng bố sinh học. Các biện pháp bảo vệ hiện tại còn rời rạc, tạo ra khoảng trống nghiêm trọng trong an ninh sinh học toàn cầu.