Big Tech lấn sân ô tô: Cú ngã đau của Apple Car

Một thập kỷ bí mật, 10 tỷ USD đổ vào, và cái kết chỉ còn lại là thất vọng. Dự án xe tự lái của Apple – từng được xem là “quân bài chiến lược” – cuối cùng đã tan biến, để lại dấu hỏi lớn: Sai lầm nằm ở đâu, và liệu cú ngã này có phải là lời cảnh tỉnh cho cả ngành công nghiệp?

Đến muộn, nhưng chưa chắc đã sai thời điểm

Về lý thuyết, có hai góc nhìn khi nói về thời điểm Apple bước chân vào thị trường ô tô:

• Thị trường đã chật kín những “ông lớn” dày dạn kinh nghiệm. Cơ hội để Apple chiếm lĩnh liệu có còn nhiều?
• Ngược lại, cũng có ý kiến rằng thị trường đang chờ một “cú hích” – điều mà Apple vốn rất giỏi. Dựa trên tệp fan trung thành sẵn có, Apple hoàn toàn có thể tạo nên một làn sóng nhu cầu nhân tạo, giống như cách Tesla đã làm.

Giai đoạn từ 2001 đến 2014, dự án này được che giấu gần như tuyệt đối, chỉ lộ ra qua vài bằng sáng chế và tin đồn tuyển dụng. Mãi đến 2015, “Project Titan” mới chính thức xuất hiện, khiến giới công nghệ xôn xao. Nhưng liệu đó có phải là thời điểm quá muộn?

Xe tự lái – canh bạc nguy hiểm

Theo dữ liệu NHTSA, chỉ riêng Mỹ đã ghi nhận gần 4.000 vụ tai nạn liên quan đến xe tự lái, trong đó có ít nhất 83 trường hợp tử vong. Những con số này cho thấy mức độ rủi ro khổng lồ của ngành.

Apple đã dấn thân vào một lĩnh vực đầy rẫy tranh chấp pháp lý và rủi ro xã hội – điều mà ngay cả các hãng xe truyền thống cũng e ngại. Thực tế, việc Apple duy trì dự án này suốt nhiều năm đã là minh chứng cho sự liều lĩnh, thậm chí có phần dũng cảm.

Ngoài ra, vấn đề lục đục nội bộ cùng định hướng mơ hồ cũng góp phần vào thất bại của Táo Khuyết. Tin đồn rộ lên rằng đội ngũ của Apple Car thiếu sự thống nhất. Dù có sự góp mặt của nhân sự từ Tesla, Ford, BMW, Porsche… nhưng sự “pha trộn” giữa chuyên gia ô tô và quản lý công nghệ dường như đã tạo nên một nồi lẩu thập cẩm khó dung hòa.

Không có định hướng rõ ràng, dự án rơi vào vòng xoáy trễ tiến độ, thay đổi nhân sự liên tục, và chi phí đội lên khủng khiếp – kịch bản quá quen thuộc với những dự án công nghệ quy mô lớn.

Bên cạnh đó, việc bước chân vào ngành công nghiệp ô tô vốn đã cần nguồn lực khổng lồ, Apple lại nhắm thẳng vào xe tự lái – một lĩnh vực cực kỳ khó nhằn. Có lẽ họ đã đặt cược quá nhiều vào sự tự tin rằng “Apple làm gì cũng sẽ thành công”, mà quên rằng ô tô không giống iPhone hay MacBook.

Trong khi Tesla chọn cách đi từng bước – bắt đầu với Autopilot, hỗ trợ giữ làn, kiểm soát hành trình thích ứng… – Apple lại muốn nhảy thẳng vào mức tự động hóa cao nhất.

“Quá nhiều, quá sớm” có lẽ là cụm từ chính xác nhất. Vào giai đoạn 2000–2015, công nghệ trí tuệ nhân tạo chưa đủ trưởng thành để biến tham vọng ấy thành hiện thực. Đôi khi, ranh giới giữa tự tin và ngạo mạn là rất mong manh. Và trong trường hợp này, Apple đã bước qua lằn ranh đó.

Thất bại của Apple Car cho thấy, nắm trong tay nhân lực và nhân tài không đảm bảo thành công 100%. Đôi khi đội ngũ toàn nhân vật xuất sắc nhưng lại thiếu định hướng chung.

Việc Apple rút lui cũng phản ánh thực tế phũ phàng: ngay cả gã khổng lồ công nghệ toàn cầu cũng phải ưu tiên cổ đông và giá trị thực tế. Khi không thấy lối ra, “rút phích cắm” vẫn là lựa chọn rẻ hơn.

Tham vọng là cần thiết, nhưng trong lĩnh vực phức tạp như ô tô tự lái, đôi khi bạn phải “tập bò trước khi tập đi”. Apple đã thất bại, nhưng cú ngã này vẫn là một minh chứng cho sự táo bạo – thứ tinh thần đã làm nên tên tuổi của họ, dù lần này… không thành công.