Đài quan sát Vera C. Rubin của NSF-DOE tại Chile vừa công bố những hình ảnh đầu tiên, thể hiện khả năng đáng kinh ngạc của chiếc máy ảnh kỹ thuật số 3.200 megapixel mang tính đột phá - lớn nhất thế giới hiện nay.
Công trình khoa học đỉnh cao
Với kinh phí 800 triệu USD và mất 10 năm xây dựng, đài quan sát mới này đánh dấu bước tiến quan trọng trong nghiên cứu thiên văn. Tọa lạc ở độ cao 8.684 feet (2.647m) trên đỉnh Cerro Pachón, gần rìa sa mạc Atacama, cơ sở này được hưởng lợi từ bầu khí quyển khô và cực kỳ ổn định - điều kiện lý tưởng cho quan sát thiên văn.
Trong giai đoạn thử nghiệm bắt đầu từ vài tháng trước, hệ thống đã chụp được những hình ảnh tuyệt đẹp về Tinh vân Tam Giác (Trifid Nebula) và Tinh vân Đầm phá (Lagoon Nebula) - cả hai đều là những "vườn ươm sao" bận rộn, nằm cách chúng ta hàng nghìn năm ánh sáng. Những hình ảnh này được tạo thành từ 678 lần phơi sáng riêng biệt trong suốt 7 giờ, tiết lộ các chi tiết phức tạp và những đặc điểm trước đây chưa từng thấy với màu sắc sống động.

Ông Brian Stone, Giám đốc tạm quyền của NSF, cho biết: "Đài quan sát Rubin của NSF-DOE sẽ thu thập nhiều thông tin về vũ trụ hơn tất cả kính thiên văn quang học trong lịch sử cộng lại. Thông qua cơ sở khoa học đáng kinh ngạc này, chúng ta sẽ khám phá nhiều bí ẩn vũ trụ, bao gồm cả vật chất tối và năng lượng tối thấm đẫm vũ trụ."
Sứ mệnh tương lai
Đài quan sát Rubin chuẩn bị thực hiện một khảo sát có tên Di sản Không gian và Thời gian (LSST) - kéo dài 10 năm và dự kiến bắt đầu vào cuối năm nay. Dự án đầy tham vọng này nhắm mục tiêu lập bản đồ toàn bộ bầu trời phía Nam cứ sau mỗi 3-4 đêm. Kết quả sẽ là một bản ghi time-lapse siêu rộng, siêu nét về vũ trụ, hứa hẹn mang lại vô số khám phá khoa học.
Đại diện đài quan sát Rubin cho biết: "Những hình ảnh thu được sẽ tiết lộ thêm nhiều thông tin quý giá về các tiểu hành tinh và sao chổi, vụ nổ siêu tân tinh, thiên hà xa xôi và có lẽ cả những hiện tượng vũ trụ chưa từng được biết đến trước đây".

Chỉ trong 10 giờ quan sát đầu tiên, Đài quan sát Rubin đã ghi nhận hơn 2.100 tiểu hành tinh chưa từng được phát hiện trước đó, đồng thời chụp được hàng triệu thiên hà và ngôi sao trong Dải Ngân hà. Dù vẫn còn vài tháng quan trọng để vận hành thử nghiệm và đánh giá chuyên sâu, mọi thứ thu được hôm nay đều đưa đến những kho tàng kiến trúc mới mẻ.