Trong đồ họa máy tính, ray tracing (dò tia) là kỹ thuật tạo ra một hình ảnh bằng cách dò đường đi của ánh sáng thông qua các điểm ảnh trên một mặt phẳng ảnh và mô phỏng hiệu ứng của nó khi tương tác với các vật ảo xung quanh. Nói theo cách dễ hiểu, ray tracing giúp cải thiện chất lượng chiếu sáng trong môi trường 3D, tăng cường hiệu ứng chiếu sáng cho vật thể trong game dựa trên việc mô phỏng cách ánh sáng phản chiếu và khúc xạ trong thế giới thực.
AMD bắt đầu nghiên cứu công nghệ dò tia với nền tảng RDNA 2. Tuy nhiên, sau nhiều năm, vẫn có nhiều ý kiến cho rằng Nvidia mới thực sự là “ông vua” trong lĩnh vực ray tracing, còn AMD vẫn chỉ là một “kẻ tập sự”... liệu có đúng như vậy?
Cách thức xử lý ray tracing của card đồ họa AMD và Nvidia
Nvidia đã tập trung đầu tư rất nhiều vào công nghệ ray tracing trong vài năm qua, bắt đầu từ việc ra mắt dòng card đồ họa RTX với lõi RT (Ray Tracing) chuyên dụng vào năm 2018 và thu về không ít thành công. Ở phía đối diện, câu trả lời của AMD đến hơi muộn vào năm 2020, với sự ra mắt của dòng GPU RX 6000. Một trong những nỗ lực đáng chú ý nhất của AMD nhằm cải tiến khả năng xử lý dò tia là Ray Accelerators, được tích hợp trực tiếp vào kiến trúc GPU và góp phần nâng cao hiệu suất dò tia của các đơn vị điện toán tiêu chuẩn.
Về cơ bản, các lõi chuyên dụng của Nvidia có xu hướng hoạt động tốt hơn trong khả năng xử lý ray tracing, nhưng chúng cũng khiến giá thành card đồ họa tăng lên. Mặc dù nhìn chung Nvidia có hiệu suất dò tia tốt hơn AMD, nhưng câu hỏi ở đây là tốt hơn như thế nào, và liệu sự chênh lệch đó có xứng đáng với mức giá cao hơn đáng kể hay không?
Điểm so sánh đầu tiên là ở phân khúc card đồ họa cao cấp với hai đại diện: AMD RX 7900 XTX và Nvidia RTX 4080. Phần cứng Unboxed đọ sức với nhau và kết quả cho thấy card AMD có FPS thấp hơn khoảng 7–11% so với Nvidia, tùy thuộc vào độ phân giải, trò chơi và việc có bật tính năng nâng cao hay không. Xin lưu ý thêm, RX 7900 XTX rẻ hơn 200 USD so với RTX 4080 theo giá niêm yết, và hoạt động tốt hơn một chút so với RTX 4080 khi tính năng dò tia bị tắt. Vì vậy, có thể nói ray tracing vẫn là lợi thế cạnh tranh chính của Nvidia trước các sản phẩm đến từ AMD, và đồng thời cũng là một trong những lý do giải thích cho giá bán cao hơn.
Ở phân khúc cao cấp hơn của thị trường GPU hiện tại, Nvidia có lợi thế rõ ràng so với AMD về khả năng ray tracing. Tuy nhiên, việc so sánh hiệu suất liệu có phù hợp với phân khúc sản phẩm giá rẻ hơn nhưng vẫn thuộc thế hệ hiện tại không? Daniel Owen, một trong những chuyên gia đánh giá GPU uy tín nhất thế giới, đã thực hiện các bài kiểm tra hiệu suất rò tia nghiêm ngặt trên AMD RX 7600 so với Nvidia RTX 4060. Kết quả cho thấy rằng RTX 4060 hoạt động tốt hơn RX 7600 khoảng 10% khi tắt ray tracing, và khoảng 20% khi bật tính năng này. Đáng chú ý, card của Nvidia có giá niêm yết đắt hơn khoảng 20%, vì vậy việc chọn RTX 4060 sẽ có ý nghĩa về mặt giá trị nếu bạn thực sự có nhu cầu cao về khả năng ray tracing. Ngược lại nếu bạn không quan tâm đến tính năng này, RX 7600 XT sẽ giúp tiết kiệm một khoản chi phí đáng kể.
Có lẽ kết quả so sánh hiệu suất thú vị nhất là giữa AMD RX 7800 XT và Nvidia RTX 4070. Trong một thử nghiệm GPU khác, các chuyên gia nhận thấy rằng RX 7800 XT hoạt động tương đương với RTX 4070 khi bật tính năng dò tia và đồng thời đánh bại card của Nvidia khi tắt rò tia. Xin lưu ý, RTX 4070 đắt hơn RX 7800 XT ở cả giá niêm yết lẫn giá thị trường. Vì vậy, có thể nói AMD đã phần nào đánh bại Nvidia ở phân khúc tầm trung.
Một trong những điểm đáng chú ý khác là ở khía cạnh nâng cấp—cụ thể là DLSS và FSR—tạo ra sự khác biệt lớn khi bật tính năng ray tracing. Việc nâng cấp có thể làm giảm hiệu suất mà phương pháp dò tia mang lại.
AMD có kế hoạch cải thiện hiệu suất ray tracing không?
AMD đã làm việc rất chăm chỉ trong vài năm trở lại đây để cải thiện hiệu suất dò tia trên sản phẩm của mình. Như chúng ta đã thấy ở trên, một số dòng card của AMD thậm chí đã vượt trội hơn Nvidia trong khả năng dò tia ở một số phân khúc, mặc dù thiếu lõi RT chuyên dụng.
Xét trên cả quá trình, có thể khẳng định hiệu suất ray tracing trên card đồ họa AMD sẽ ngày càng tốt hơn. TechRadar gợi ý rằng RDNA 4—thế hệ GPU sắp tới của AMD—sẽ mang lại những cải tiến rất đáng mong đợi về hiệu suất dò tia, nhưng chúng ta sẽ phải đợi đến RDNA 5 để đạt được hiệu suất dò tia mang tính cách mạng.