Cuộc đời tỷ phú Internet Trung Quốc và sự “mất tích” bí ẩn của ông khi chỉ mới 30 tuổi

Ngày nay nhắc tới những công ty Internet nổi tiếng ở Trung Quốc, chúng ta thường chỉ biết đến Alibaba hay Tencent, đây là những doanh nghiệp đang dẫn đầu tại đất nước này. Tuy nhiên, nếu quay ngược thời gian trở về 10 năm trước, thì những công ty này chưa là gì so với doanh nghiệp phát hành game online Shanda Interactive Entertainment do nhà sáng lập trẻ Chen Tianqiao - người đã trở thành tỉ phú khi chỉ mới 30 tuổi.

Trong suốt hơn 1 thập kỷ, Chen còn nổi tiếng hơn cả Jack Ma của Alibaba ngày nay. Trong khi sự nghiệp đang phát triển thịnh vượng như vậy, Chen lại biến mất mà không có một lý do gì. Ông dường như rời bỏ quê hương và tách biệt hoàn toàn với thế giới bên ngoài. Vào năm 2012, ông huỷ niêm yết cổ phiếu của công ty trên sàn Nasdaq.

Sau bao nhiêu năm “mất tích”, Chen lại tái xuất trở lại, ở tuổi 44 ông không còn là một tỷ phú của doanh nghiệp phát hành game online Shanda Interactive Entertainment nữa, mà ông đã gây dựng sự nghiệp của mình ở đất nước Singapore với nhiều kế hoạch hành động sắp tới. Khi phóng viên Bloomberg đến thăm văn phòng tại Singapore, ông giải thích về lý do ông nhường lại thị trường Trung Quốc cho Alibaba và Tencent. Nhà sáng lập của Alibaba và Tencent hiện đang giàu nhất Trung Quốc.

Ông cho biết rằng, khi ở tuổi 30, cuộc sống của ông phải đối diện với nhiều áp lực, sức ép cạnh tranh tăng cao, chính sách quản lý của chính phủ bắt đầu nghiêm ngặt hơn khiến ông cảm thấy quá mệt mỏi, cuối cùng ông quyết định dừng chân tại đây.

Bên cạnh sức ép về công việc, ông còn đối diện với sự suy giảm về sức khỏe, Chen nói : “Mỗi buổi tối khi nhìn mặt trời lặn, tôi đã từng lo sợ tôi sẽ chẳng bao giờ thức dậy được”

Sau khi dừng chân ở lĩnh vực cũ. Tích lũy cho mình những kinh nghiệm quý báu, ông quyết định chuyển hướng sang một con đường mới, đó là đầu tư nghiên cứu về não bộ của con người.

Với tổng tài sản cá nhân ít nhất là 2,4 tỷ USD, ông để riêng 1 tỷ USD (khoảng hơn 22 nghìn tỷ VND) cho những kế hoạch của mình. Trong đó phải kể đến khoản tiền 115 triệu USD (khoảng hơn 2 nghìn tỷ VND) mà vợ chồng ông Chen đã quyên góp cho Viện công nghệ California để thành lập Viện nghiên cứu về thần kinh Tianqiao và Chrissy Chen. Số tiền còn lại được dùng để hỗ trợ nghiên cứu cho các nhà khoa học trẻ và thành lập đại học mang tên ông ở Mỹ.

Điểm đặc biệt ở ngôi trường này đó là: nơi đây sẽ tập hợp các học giả ở mọi lĩnh vực từ khoa học thần kinh, sinh học và tâm thần học đến các nhà nghiên cứu triết học và thần học, và khuyến khích họ làm việc cùng nhau. Chen nghĩ rằng đã đến lúc cần phải tập trung vào việc cải thiện tinh thần của con người sau hàng thế kỷ nỗ lực để nâng cao mức sống.

Ông nói: "Đây sẽ là một trường đại học với nhiệm vụ cố gắng trả lời cho câu hỏi chúng ta là ai và chúng ta đến từ đâu. Trong hàng ngàn năm, chúng ta đã cải thiện hạnh phúc của chúng ta thông qua việc thay đổi thế giới vật chất. Bây giờ, chúng ta phải giải quyết vấn đề này bằng cách khám phá nội tâm".

Ông Chen sinh năm 1973 tại tỉnh Chiết Giang, phía Nam thành phố Thượng Hải, Trung Quốc. Ông lớn lên trong thời kỳ Trung Quốc đang ngày một cởi mở hơn với thế giới tư bản trong thời kỳ hậu Cách mạng Văn hóa. Sau này ông tốt nghiệp Đại học Phục Đán với bằng cử nhân kinh tế, và làm việc cho một công ty chứng khoán, đây cũng chính là nơi tình yêu bắt đầu với bà Chrissy. Sau 6 tháng yêu nhau thì họ kết hôn và cùng nhau thành lập công ty Shanda vào năm 1999.

Trong khoảng thời gian đó, nhiều doanh nhân Trung Quốc đang chạy đua để tạo ra những cổng thông tin điện tử như Yahoo! Thì Chen cùng vợ và em trai của mình lại đi một con đường khác biệt đó là thành lập công ty trò chơi trực tuyến với số tiền tiết kiệm khoảng 60.000 USD (khoảng hơn 1,3 tỉ VND).

Thành công đầu tiên đánh dấu trong sự nghiệp của ông đó là mua lại quyền phân phối trò chơi nhập vai Legend of Mir II của Hàn Quốc. Nhờ vào việc phân phối trò chơi này mà đã đem lại cho Shanda một nguồn thu đáng kể để tiếp tục phát triển những trò chơi của riêng mình, trong đó có trò World of Legend. Sự yêu thích của người Trung Quốc với trò chơi điện tử cũng như sự phát triển bùng nổ của các quán cafe Internet tại Trung Quốc đã giúp cho lợi nhuận của Shanda tăng gấp đôi chỉ sau 1 năm. Tháng 5 năm 2004, công ty huy động được 152 triệu USD (khoảng hơn 1 nghìn tỷ VND) trong đợt IPO trên sàn Nasdaq.

Sau khi công ty niêm yết cổ phiếu trên sàn Nasdaq. Cổ phiếu tăng vọt trong những năm đầu tiên, sau đó đến những năm thứ 2 lại bắt đầu giảm mạnh, bởi lúc này mọi người đã chán với những trò chơi cũ, họ bắt đầu chuyển sang những trò chơi khác, thú vị hơn. Trong hoàn cảnh khó khăn này, Chen đã quyết định dồn hết vốn đầu tư của mình để đa dạng hóa việc kinh doanh và tuyên bố mong muốn trở thành Disney của Trung Quốc, tập trung tăng cường đầu tư gấp đôi vào các trò chơi và kết quả là cổ phiếu của ông đã tăng trở lại. Đến năm 2009, ông tách khỏi tập đoàn trò chơi Shanda Games trong đợt IPO 1 tỷ đô la Mỹ - đợt IPO lớn nhất tại Mỹ năm đó.

Vào năm 2004, Chen gặp phải một vấn đề tồi tệ về sức khỏe khi ông đang trên chuyến bay từ Thượng Hải đi Bắc Kinh, ông cảm thấy lồng ngực đau nhức. Lúc này mọi người cho rằng có lẽ ông lên cơn đau tim. Nhưng khi vào viện, bác sỹ trả lời ông bị hoảng sợ quá mức. Ở thời điểm đó, ông đã từng nghĩ mình sẽ không tiếp tục làm kinh doanh nữa nhưng rồi sau khi điều trị và phục hồi, ông lại trở lại làm việc.

Tham vọng của con người rất cao và Chen cũng không ngoại lệ, ông tiếp tục mở rộng mảng kinh doanh của mình sang giải trí gia đình. Ông ngừng quan hệ hợp tác với Intel và Microsoft để tạo ra một Set-top box mới (một thiết bị giải mã tín hiệu truyền hình và sau đó chuyển dữ liệu hình ảnh và âm thanh lên màn hình TV) cho phép người xem truyền hình trực tuyến, chơi các trò chơi Shanda, mua nhạc và phim.

Tuy nhiên khi Chen đưa ra kế hoạch này, ông đã gặp phải sự phản đối ác liệt từ những quan chức chính phủ Trung Quốc lúc bấy giờ, bởi lúc này chính phủ muốn toàn quyền nắm giữ, kiểm soát các hoạt động truyền hình.

Sau năm năm điều trị, thì đến năm 2009 Chen lại gặp phải những trở ngại nghiêm trọng hơn đến sức khỏe của mình. Lúc này, tinh thần ông hoàn toàn suy sụp, thậm chí ông nghĩ có thể mình không còn đi lại được nữa.

Sau khi điều trị, ông quyết định sang Singapore để nghỉ ngơi. Lúc này ông chứng kiến thấy thị trường Trung Quốc từng một thời nằm dưới sự thống trị của ông mà nay nó lại đang tuột dần về tayTencent, Alibaba và Baidu, lúc này ông không cam chịu, ông muốn quay lại để chiến đấu giành lại thị trường của mình. Nhưng với sức khỏe không cho phép, nên ông đã không thể làm gì được ngoài việc bỏ lại tất cả. Và vợ ông có nói với ông rằng, ông còn nhiều cơ hội khác chứ không nhất thiết phải đi theo mãi một con đường cũ.

Cuối cùng đến năm 2010, ông quyết định thay đổi lộ trình của mình, chuyển hẳn sang Singapore để sinh sống, rút khỏi các hoạt động kinh doanh. Sau đó họ bán cổ phần ở Shanda Games và Chen rút lui khỏi ban quản trị. Sau khoảng 3 năm rút lui khỏi thị trường Trung Quốc, Chen và vợ cùng nghiên cứu xem mình sẽ làm gì tiếp theo. Cuối cùng họ quyết định đầu tư nghiên cứu về não người.

Họ cũng đầu tư nhiều hơn để tìm ra các biện pháp ngăn ngừa và điều trị bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson. Tập đoàn Shanda Group, có trụ sở tại Singapore, đã đầu tư vào hơn 100 công ty công nghệ khác tại Trung Quốc cũng như trên khắp thế giới. Shanda cũng rót tiền vào quỹ ElMindA của Israel chuyên phát triển các công cụ giúp nhận biết khiếm khuyết của não từ những giai đoạn đầu.

Sức ảnh hưởng to lớn của Chen cũng đã truyền cảm hứng với ngành y học cho hai con gái của mình. Ông cho biết hai con gái 13 tuổi và 8 tuổi của ông giờ luôn nói đến việc sau này sẽ học để trở thành nhà khoa học nghiên cứu về não người.

Khi vươn nhiều hơn ra các thị trường nước ngoài, ảnh hưởng của ông Chen tại Trung Quốc ngày một giảm sút. Nhiều người từng làm việc dưới quyền ông đang nổi lên trong làng công nghệ Trung Quốc.

Nhà sáng lập của Alibaba, Tencent gia nhập nhóm những tỷ phú giàu có nhất Trung Quốc. Tài sản của hai nhà sáng lập này lần lượt khoảng 43,6 tỷ USD (khoảng hơn 986 nghìn tỷ VND) và 33,2 tỷ USD (khoảng 750 nghìn tỷ VND). Tuy nhiên, ông Chen cho biết ông không hề hối hận khi đã ra đi. Ông đang theo đuổi những mục tiêu mới, những thành công vang dội của độ tuổi 30 chỉ được coi như những kỷ niệm đẹp.