Buồn vui chuyện thưởng Tết

Tùy theo mức lợi nhuận và cách hành xử của từng doanh nghiệp mà cách thưởng, mức thưởng Tết năm nay có sự khác biệt. Mức thưởng không chỉ là tiêu chí đánh giá năng lực làm việc của từng cá nhân mà còn là biểu hiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Thử xem, năm nay các doanh nghiệp CNTT-viễn thông thưởng Tết như thế nào...

Đủ tiền thưởng Tết

Theo thông tin từ các công ty nghiên cứu thị trường, năm nay hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp CNTT-viễn thông khá tốt. Dù lợi nhuận không cao bằng những năm trước nhưng mức độ chi tiêu của xã hội dành riêng cho lĩnh vực này đã tăng lên đáng kể. Theo công ty nghiên cứu thị trường GfK, chỉ tính giá trị hàng hóa tiêu thụ trong lĩnh vực CNTT, năm 2007 ước tính chừng 700 triệu đô-la Mỹ, tăng khoảng 42% so với năm 2006. Còn các dịch vụ về viễn thông (chưa tính thiết bị đầu cuối) có doanh thu ước tính đạt 60.000 tỷ đồng (riêng doanh số của Tập đoàn Bưu chính-Viễn thông Việt Nam –VNTP là 43.000 tỷ đồng). Còn doanh số tiêu thụ của các thiết bị đầu cuối, chừng 20.000 tỷ đồng. Với mức lãi sau thuế, theo các chuyên gia ước tính, bình quân khoảng chừng 3% (phần cứng), 10% (phần mềm và dịch vụ), bình quân lợi nhuận của ngành CNTT-viễn thông trong năm qua dao động ở mức 5.000-7.000 tỷ đồng.

Như vậy, so với các ngành nghề khác, ngành CNTT-viễn thông đủ tiền thưởng Tết và thưởng cuối năm cho người lao động. “Không có mức thưởng cao như các công ty bất động sản, chứng khoán hay các ngành dịch vụ khác nhưng chúng tôi cũng biết cách thu vén để người lao động cuối năm có được một khoản tiền thưởng. Người lao động làm việc quần quật cả năm mà công ty không lo nổi cho họ đón xuân vui vẻ thì chắc sang năm chẳng có ai dám gắn bó với mình,” giám đốc một công ty xuất nhập khẩu các thiết bị điện thoại di động nói.

Ít nhiều đều có thưởng

Thông tin từ một công ty CNTT vừa chuyển lên tập đoàn cho biết mức thưởng cuối năm 2007 cho tất cả nhân viên là hai tháng lương. Đại diện công ty không tiết lộ giá trị hai tháng lương là bao nhiêu nhưng cho rằng con số đó còn thấp vì nhiều lý do khác nhau. Trước hết, năm tài chính của công ty bắt đầu từ tháng Tám và lợi nhuận được dành để trả lãi suất cho các cổ đông vì công ty vừa cổ phần hóa. Tuy nhiên, công ty này có những khoản thưởng dành cho những cá nhân có nhiều đóng góp, đặc biệt bằng cổ phiếu đang được nhiều nhà đầu tư quan tâm ở thị trường OTC.

Còn tại một công ty phân phối điện thoại di động được xem là hàng đầu Việt Nam, mức thưởng được tính theo hiệu quả công việc nếu là người lao động gián tiếp ; còn người lao động trực tiếp – cụ thể là bán hàng – sẽ được thưởng theo doanh số mà họ tạo ra trong năm qua. Bình quân, mỗi người lao động của doanh nghiệp này được thưởng Tết khoảng 15 triệu đồng. Trong khi đó, theo một nguồn tin từ công ty này, từ cấp trưởng phòng trở lên, mức thưởng lên đến con số trăm triệu đồng. Riêng thành viên ban giám đốc ít nhất là 150 triệu đồng. Tiền thưởng được chia thành hai dạng : tiền mặt và cổ phiếu được tính tại thời điểm niêm yết trên thị trường. Cũng ở doanh nghiệp này, ngoài mức thưởng nói trên, người lao động còn có thêm tháng lương 13 theo quy định.

Trong khi đó, tại một doanh nghiệp - vừa bán lẻ vừa phân phối các sản phẩm CNTT, mức thưởng cuối năm được quy thành hai tháng lương, trong đó có một tháng lương 13 và một tháng thưởng Tết. Một người quản lý của doanh nghiệp này cho biết, từ khi công ty thành lập đến nay, thưởng Tết chỉ có tính chất “động viên” người lao động vui vẻ đón xuân. “Nguồn thu nhập chính của người lao động ở đây là lương và mức thưởng hằng tháng,” ông này tiết lộ. Quy định của công ty là thưởng theo tháng. Tháng nào làm việc có hiệu quả, có ý kiến đóng góp hay vào hoạt động của công ty sẽ được thưởng, có khi tương đương với một tháng lương. Chính vì quy định được áp dụng đã thành nếp từ ngày thành lập công ty cách đây gần 10 năm nên người lao động ở đây khá hờ hững với chuyện thưởng Tết.

Với mức tăng trưởng 10%/năm, nhưng công ty T. đang “than” vì mức tăng trưởng không như kế hoạch, vì thế mức thưởng năm nay sẽ thấp hơn các năm trước. “Tôi chẳng biết các doanh nghiệp khác như thế nào chứ còn những doanh nghiệp kinh doanh phần mềm và phần cứng cho ngành giáo dục như công ty tôi hiện đang rất khó khăn. Các dự án cho ngành giáo dục năm nay không giải ngân được nên doanh thu của công ty thấp, từ đó mức thưởng cũng không đáp ứng sự chờ đợi của người lao động,” giám đốc công ty T. nói. Chính vị giám đốc này đã làm “công tác tư tưởng” cho người lao động để họ hiểu tình hình khó khăn chung. Được biết mức thưởng Tết ở đây là một tháng lương, chừng 2,5-4 triệu đồng. Ngoài ra, những cá nhân có những đóng góp tốt sẽ được thưởng riêng, nhưng số nhân viên này chỉ tính trên đầu ngón tay.

Dịch chuyển vì chuyện thưởng Tết

Thưởng Tết không phải là nguồn thu nhập chính nhưng cũng là một yếu tố quan trọng trong việc ổn định nguồn nhân lực của từng doanh nghiệp cho những năm sau đó. Dù muốn hay không, mức thưởng Tết vẫn là “thước đo” để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Cũng như những ngành nghề khác, ngành CNTT - viễn thông sau Tết luôn có những cuộc xáo trộn về nguồn nhân lực mà một trong những “hấp lực” đáng kể chính là mức thưởng Tết. “Sẽ có những cuộc dịch chuyển nhưng tôi cho rằng điều đó không làm mất cân đối nguồn nhân lực vì mỗi doanh nghiệp đều có một chính sách về nguồn nhân lực riêng,” ông Phạm Thiện Nghệ, Tổng thư ký Hội Tin học TP.HCM, nhận xét. “Thưởng Tết chưa phải là tất cả mà còn nhiều yếu tố khác như chính sách đào tạo, môi trường làm việc, áp lực công việc và tương lai của doanh nghiệp có phát triển bền vững hay không...,” ông Nghệ nói thêm. Cũng theo vị tổng thư ký này, người lao động cần bình tĩnh, không nên thay đổi chỗ làm chỉ vì mức thưởng Tết, bởi có thể sang năm, mức thưởng Tết sẽ có sự hoán chuyển giữa các doanh nghiệp...