Chế ngự âm thanh quá 'sáng'

Nếu nghe chuyên gia đánh giá âm thanh phát ra từ hệ thống là "quá sáng", bạn có thể hiểu đó là "nụ hôn thần chết" và hệ thống cần chỉnh lại.

Tiếng quá "sáng" sẽ không tốt cho việc nghe lâu dài. Ảnh minh họa: Trustedreview.

Thuật ngữ "sáng" trong âm thanh dùng để chỉ trục trặc về âm học. Âm thanh "sáng" khi có quá nhiều năng lượng treble (tần số cao) so với các tần số còn lại, hoặc khi các đỉnh sóng âm trong tần số cao tự nhiên mạnh lên một cách thiếu tự nhiên. Tuy vậy, hiếm khi độ sáng này xử lý được bằng cách dùng hệ thống điều khiển tông hay equalizer. Một nguyên nhân phổ biến khác nữa là các tần số cao bị nén, méo, lộn xộn.

Nhiều âm thanh có tần số cao nhất được phát ra từ nhạc cụ thuộc bộ gõ như cymbal (chũm chọe - hình tròn dẹt như chiếc đĩa, làm bằng hợp kim, thường thấy cùng với trống trong các ban nhạc). Nếu tần số này chuẩn, các âm cao phức tạp của cymbal có sức nặng, rõ nét và vào tai rất nhẹ nhàng. Nếu sai, toàn bộ sự trình diễn đó nghe rất chói, đến mức khó chịu, và người ta gọi là tiếng quá "sáng".

Nhiều nhạc cụ và âm thanh ở tần số thấp cũng phụ thuộc vào việc thể hiện chính xác các tần số cao này, ngay cả tiếng bass. Chúng sẽ thiếu sức sống và trở nên mờ đục nếu tần số cao không được tái tạo tốt.

Thay thế các loại dây có thể làm tiếng "ấm" lại.

Điều đầu tiên có thể làm để tránh âm thanh "sáng" là không nên mua thiết bị có đặc điểm này. Dù chúng kêu chi tiết thế nào, bạn cũng sẽ thấy tiếng chói khó chịu. Các thiết bị "sáng" như vậy sẽ hấp dẫn trong thời gian ngắn và về lâu về dài sẽ khiến người nghe phải khổ sở. Các thành phần như dây tín hiệu, dây loa, đầu CD, ampli, loa... đều phải chọn cẩn thận.

Nhưng với những người đã trót mua các thành phần khiến âm thanh bị "sáng", vẫn có thể có giải pháp. Bạn cần xác định nguyên nhân của chúng. Nếu vấn đề là âm thanh không chỉ sáng mà còn mỏng, nhẹ, trước hết bạn phải giải quyết việc thiếu bass và mid-bass. Thay thế bóng đèn trên ampli có thể tạo ra sự khác biệt. Ngoài ra còn có thể thay dây nguồn, dây tín hiệu, dây loa hay thậm chí là loa. Đầu CD cũ hay từng bị chỉnh sửa cũng có thể là nguồn phát âm "sáng" này và bạn cũng cần xem xét chúng cẩn thận, có thể thay lại các loại tụ.

Chống rung cho các thiết bị cũng là một cách giải quyết. Nhiều loại chân đế bằng kim loại hay cao su, các loại gia cố đặt trên mặt thiết bị sẽ làm đằm máy, khiến âm thanh không bị nhiễu, méo vì rung. Ví dụ, nếu thấy đầu CD quá nhẹ và có hiện tượng "sáng", hãy thử làm đằm thiết bị này để kiểm tra. Tuy nhiên, cũng cần chú ý các thiết bị chống rung có thể gây là sự mất cân bằng cộng hưởng mà nhà sản xuất đã có ý định làm từ trước. Đèn điện tử trên ampli có thể làm đằm mà không khiến thiết bị nặng thêm, ví dụ quấn chặt nó bằng bu-lông (vòng bọc) và rồi cố định chặt bu-lông này với vỏ thép rắn chắc của ampli, dù hình thức cuối cùng của ampli trông có vẻ ngồ ngộ.