Ubuntu 25.10 “Questing Quokka” ra mắt: bảo mật mạnh hơn, hiệu năng tốt hơn, sẵn sàng cho LTS 2026

Hôm nay, Canonical đã chính thức phát hành phiên bản Ubuntu 25.10, với tên mã “Questing Quokka”. Bản cập nhật này mang lại nhiều cải tiến đáng kể về bảo mật, tương thích phần cứng và trải nghiệm người dùng, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho phiên bản LTS (hỗ trợ dài hạn) dự kiến ra mắt vào năm 2026.

Ứng dụng mặc định mới: hiện đại và mượt mà hơn

Bên cạnh việc cập nhật giao diện GNOME, Ubuntu 25.10 cũng thay đổi một số ứng dụng mặc định.

• Loupe trở thành trình xem ảnh mới thay cho app cũ.
• Ptyxis được chọn làm trình giả lập terminal mặc định.

Cả hai đều mang phong cách tối giản, hiện đại, hoạt động mượt hơn và tương thích tốt với giao diện GNOME mới.

Ngoài ra, khi người dùng chọn tùy chọn “Cài đặt các thành phần giới hạn” (Install Restricted Extras) trong quá trình cài đặt, Ubuntu giờ đây hỗ trợ âm thanh Bluetooth chất lượng cao, bao gồm codec AAC – một tin vui cho ai dùng tai nghe không dây cao cấp.

Chuyển sang Rust – bước tiến lớn về bảo mật

Một trong những thay đổi quan trọng nhất của Ubuntu 25.10 là việc Canonical chuyển nhiều thành phần hệ thống sang ngôn ngữ Rust, vốn nổi tiếng về tính an toàn bộ nhớ.

Cụ thể, sudo-rs (viết lại công cụ sudo bằng Rust) đã trở thành phiên bản mặc định.
Việc này giúp loại bỏ hàng loạt lỗ hổng bảo mật kiểu tràn bộ nhớ từng tồn tại nhiều năm trong các công cụ hệ thống viết bằng C.

Phiên bản sudo truyền thống vẫn có sẵn nếu người dùng muốn, nhưng động thái này đánh dấu bước tiến lớn trong nâng cao độ an toàn tổng thể của Ubuntu.

Không chỉ có vậy, Ubuntu 25.10 cũng là bản phân phối Linux lớn đầu tiên tích hợp bộ coreutils được viết lại bằng Rust thông qua dự án uutils , giúp tăng độ ổn định và khả năng phục hồi cho hệ thống, đặc biệt là trước khi ra mắt LTS.

Bảo mật nâng cao với mã hóa ổ đĩa và đồng bộ thời gian an toàn

Với người dùng chú trọng bảo mật, Ubuntu 25.10 bổ sung hỗ trợ thử nghiệm cho mã hóa toàn bộ ổ đĩa dựa trên TPM (TPM-backed Full Disk Encryption).

Tính năng này tận dụng chip Trusted Platform Module có sẵn trên nhiều máy tính hiện đại để lưu trữ khóa mã hóa, giúp dữ liệu an toàn tuyệt đối khi thiết bị tắt nguồn.
Dù chưa khuyến nghị dùng trong môi trường sản xuất, tính năng mới này – cùng khả năng khôi phục bằng passphrase và cập nhật firmware tự động – đang mở đường cho giải pháp bảo mật hàng đầu trên bản LTS sắp tới.

Ngoài ra, Network Time Security (NTS) cũng đã được bật mặc định, thay thế giao thức NTP cũ, giúp việc đồng bộ thời gian hệ thống an toàn hơn nhờ xác thực bằng mật mã.

Hiệu năng và tương thích phần cứng

Dưới lớp vỏ, Ubuntu 25.10 sử dụng nhân Linux 6.17, mang lại nhiều cải tiến về hiệu năng và khả năng tương thích phần cứng mới, đặc biệt với các dòng chip đời mới.

Người dùng có thể tải Ubuntu 25.10 Questing Quokka trực tiếp từ trang chủ Canonical, hoặc qua BitTorrent hay các máy chủ mirror khác.